Στο πανέμορφο νησί της Αφροδίτης, sempreviva (: ζει πάντα!) λένε εκείνο το αγριολούλουδο με τα μικροσκοπικά κατακίτρινα ανθάκια που φυτρώνει στα απόκρημνα βράχια. Κόβεται μα ποτέ δεν μαραίνεται. Όσοι το αποκτούν ως ενθύμιο το κρατούν παντοτινά σα μυστικό αληθινής αγάπης, που πάντα ζει. Πώς, όμως, θα αποκτήσεις ένα μπουκέτο σεμπρεβίβα, αν πρώτα δεν ταξιδέψεις έως τα Κύθηρα;
Το ταξίδι στα Κύθηρα δεν είναι τόσο μακρύ, όπως πολλοί νομίζουν, μα προσκρούει σε εμπόδια, που οι ντόπιοι τα ονομάζουν μεγάλα συμφέροντα. Φλέγον είναι το ζήτημα της σύνδεσης με την υπόλοιπη Ελλάδα.
«Είστε η δημοσιογράφος;», μου είπαν, όταν επιτέλους καταλύσαμε στα δωμάτια του Αβλέμονα (λέω «επιτέλους», γιατί στις 21 Αυγούστου 2008 ήμασταν ανάμεσα σε κείνους τους ταξιδιώτες που διασταυρώθηκαν με τον τραγικό θάνατο του 50χρονου λιμενεργάτη στο “Εξπρές Πήγασος” κι έτσι φτάσαμε στα Κύθηρα αργά τη νύχτα, κάνοντας το σταυρό μας, επειδή εμείς τουλάχιστον είμαστε ακόμα ζωντανοί). «Έχουμε εδώ κι άλλους δημοσιογράφους…» με πληροφόρησαν την επομένη μέρα, λέγοντάς μου τα ονόματα των συναδέλφων. «Ναι, φυσικά γνωριζόμαστε», απάντησα και τότε οι νοικοκυραίοι των δωματίων, η κυρία Ρούλα Σχοινά, ο άνδρας της ο κύριος Γιώργος («Εγώ είμαι μόνο υπαρχηγός», λέει) ρώτησαν, μήπως θα είχα λίγο χρόνο να μιλήσουμε για το μεγάλο πρόβλημα του νησιού με τα δρομολόγια της γραμμής Πειραιά, Γύθειο, Κρήτη αλλά και με Νεάπολη. Και για Αντικύθηρα έγινε λόγος μα χωρίς μεγάλη επιμονή. Εκεί ζουν καμιά τριανταριά ηλικιωμένοι… Πάνε και καΐκια. Ποιος το αρνιέται να ακούσει και πώς να μη δεσμευτεί ότι θα δημοσιεύσει κάτι;
Άγονη Γραμμή;
Ο εξωραϊστικός σύλλογος “Φιλόξενος” έχει συμβάλλει, ώστε το ψαροχώρι του Αβλέμονα, κοντά στην ιστορική Παλαιόπολη, να είναι σήμερα αξιοζήλευτο θέρετρο αρκετά υψηλών προδιαγραφών. Καθαριότητα, σχεδιασμός και αρχοντιά κυριαρχούν σε συνδυασμό με απλότητα και εναλλαγές.
Φτάνοντας στο νησί, ούτως ή άλλως, εντυπωσιάζεσαι γενικότερα από το πράσινο, την καλαισθησία, τη φροντίδα σε επίπεδο οικιστικής ανάπτυξης: υπέροχα τα σπίτια τους με σεβασμό στην παράδοση. Όσο κι αν κοστίζουν σε σχέση με ένα οποιοδήποτε σπίτι που αλλού θα οικοδομηθεί όπως – όπως για τις ανάγκες μιας εξοχικής κατοικίας, εδώ τα πράγματα έχουν αλλιώς και καλώς έχουν έτσι. Επεμβαίνει, μου είπαν, η Αρχαιολογική Υπηρεσία, οπότε δεν μπορεί καθένας που χτίζει ένα μικρό ή πιο μεγάλο σπίτι να κάνει ό,τι του κατέβει. Το αποτέλεσμα είναι ορατό και ευχάριστο. Νιώθεις σα να βρίσκεσαι αλλού… Σε άλλη χώρα; Κι όμως είναι Ελλάδα, σκέφτεσαι, και χαίρεται η καρδιά σου. Ταυτόχρονα θλίβεται. Γιατί να μην είναι έτσι παντού στην Ελλάδα; Πολεοδομία, Αρχαιολογία, ΥΠΕΧΩΔΕ κέρβεροι σε θέματα οικιστικά και σεβασμού του περιβάλλοντος να μη σηκώνουν μύγα στην κακογουστιά, την αυθαιρεσία, τα ύψη και τον χαρακτήρα των οικοδομών που αναδεικνύουν ή καταστρέφουν την εικόνα της ομορφότερης χώρας των Βαλκανίων, που έχει με την ωραιότερη θάλασσα του κόσμου. Οι χάρες και τα χαρίσματά της να προστατεύονται, για να προσφέρονται ακριβά σε καλούς επισκέπτες που επιθυμούν να ζήσουν μοναδικές εμπειρίες, όχι μονάχα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, μα κι όλο σχεδόν το χρόνο. Ακούς; Στην άγονη γραμμή(!!) των Κυθήρων ζουν μόνιμα 3.500 άνθρωποι!!
Μυρτιδιώτισσα και Πορφυρούσα
Καθίσαμε πρωί στη βεράντα της Ρούλας. Μου είπαν κάπως με τρόπο, κάπως σεμνά: «Αλλά κι εσείς όσο να’ ναι δεν είναι πάντα εύκολο να τα λέτε όλα… Πώς να τα βάλεις μαζί τους;». Εννοούσαν τους διάφορους ισχυρούς ανθρώπους σαν τον Βαρδινογιάννη που οι άνθρωποι τους φοβούνται και τους υποκλίνονται. Φώναξαν τη Νικολέτα Κοντολέων και τον Μπάμπη Πετρόχειλο, που είναι η πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος του συλλόγου “Φιλόξενος”, επειδή ξέρουν καλύτερα τα πράγματα. Σερβιρίστηκε καφές, πορτοκαλόπιτα και μελομακάρονα με σουσάμι κι άρχισε η συζήτηση για την εταιρία ΑΝΕΝ που είναι θυγατρική της ΑΝΕΚ, κι έβγαλε νοκ-άουτ το “Αντρέας 2” των Κυθήριων πλοιοκτητών Εξηνταράκου- Ράικου που έκανε το τοπικό δρομολόγιο με Νεάπολη για τρία χρόνια (2004 -2007) κι έπειτα πουλήθηκε στη Σουηδία. Το “Αντρέας 2” άντεχε, μου λένε, έως 9 Μποφώρ σε αντίθεση με το προηγούμενο το “Νήσος Κύθηρα”, που πήγαινε το πολύ έως τα 6 Μποφώρ. Έκαναν πόλεμο στο “Αντρέας 2” και, τέλος πάντων, από το Σεπτέμβριο πέρυσι «μας έμεινε μόνο το σαράβαλο η “Μυρτιδιώτισσα”, ένα πλοίο μόνο 40 ετών να έχει μαζέψει όλες τις επιδοτήσεις και όλα τα δρομολόγια κι όποτε θέλει να πηγαίνει, όποτε θέλει να έρχεται, δίχως αξιόπιστο προγραμματισμό». Δ ε ι ν ο π α θ ή σ α μ ε». Την ιστορία με την προσάραξη του “Μυρτιδιώτισσα” έξω απ’ το λιμάνι του Διακόφτι στις 27 Ιουλίου την ξέρετε πάνω- κάτω, είπαν με νόημα, το σίγουρο είναι ότι χρειαζότανε πολλές επισκευές, συμπλήρωσαν. Η πολιτική συζήτηση συνδέθηκε γρήγορα στα σχοινιά των πλοίων. Παρά το ότι ο δήμαρχος Θ. Κουκούλης (: πρώην ιδιαίτερος του Μιχαλολιάκου της Ν.Δ) και η έπαρχος Χ. Φατσέα (: του ΠΑΣΟΚ) ισχυρίζονταν τάχα ότι ενεργούσαν προς Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, και γενικά προς κάθε δυνατή κατεύθυνση να αποκτήσει το νησί καλύτερη και ασφαλέστερη ακτοπλοϊκή σύνδεση, μετά την προσάραξη του “Μυρτιδιώτισσα” και την αναγκαστική ναύλωση του “Εξπρές Πήγασος” της Hellenic Seaways, μπήκε μόλις την 1η Αυγούστου καθημερινά στη γραμμή Κύθηρα-Νεάπολη και το “Πορφυρούσα” των Τουρλομούση-Τσαϊλά.
«Αυτοί μας λένε ότι για ένα χρόνο θα αντέξουν δίχως επιδότηση.» Μετά;
«Μετά θα μας μείνει πάλι μόνο το “Μυριδιώτισσα” του Βαρδινογιάννη να μας κάνει ό,τι θέλει με όλες τις γραμμές των Κυθήρων και με όλες τις επιδοτήσεις δικές του; Το σωστό είναι να διαχωριστεί η επιδότηση της γραμμής για Νεάπολη από το πακέτο των δρομολογίων που περιλαμβάνει Γύθειο – Πειραιά – Αντικύθηρα. Γιατί δεν αρκεί να λέει το “Μυρτιδιώτισσα” ότι θα κάνει 5 δρομολόγια την εβδομάδα προς Νεάπολη, 2 προς Γύθειο και 1 προς Πειραιά… Ναι, τον Ιούνιο, πριν από την προσάραξη, μας ανακοίνωσαν τα αυξημένα δρομολόγια… Πρέπει όμως να ανακοινώνουν και ένα αξιόπιστο προγραμματισμό εκτέλεσης των δρομολογίων για να ξέρουμε κι εμείς τι μας γίνεται και πώς να οργανώσουμε τις δουλειές μας. Κανονικά πρέπει το “Εξπρές Πήγασος” ή το “Μυρτιδιώτισσα” ή όποιο νομίζει η ΑΝΕΝ και η ΑΝΕΚ να εξυπηρετούν την γραμμή Πειραιά – Γύθειο – Κρήτη, αλλά καθημερινά και το “Πορφυρούσα” να εξυπηρετεί τη γραμμή με τη Νεάπολη και να επιδοτείται όπως τα άλλα.»
Του χρόνου να είμαστε καλά
Αποτελείωσα σημειώσεις και πορτοκαλόπιτα. Υποσχέθηκα ότι θα γράψω γι αυτά μόλις βρεθώ σε κομπιούτερ. Ο Χαλκός και η Φυρή Άμμος, η Κομπονάδα και η Πλατειά Άμμος και οι Φούρνοι και οι Καταρράκτες και άλλα πολλά σε περιμένουν…
Τα Κύθηρα θα τα ξαναβρούμε είτε με το ένα πλοίο είτε με το άλλο αρκεί να μη λέμε άγονη γραμμή, γιατί αυτό κι αν είναι ένα πολύ μεγάλο ψέμα. Ξέρετε τι έλεγε ο Σταύρος στο Αραχτοπωλείον; «Βρε άμα δεν κατέβει ο κόσμος στο Διακόφτι να επιβάλλει τη βούλησή του… Ποιος δήμαρχος και ποιος υπουργός; Κοροϊδευόμαστε;»
