του Εμμανουήλ Δημητρούλη, διαιτολόγου διατροφολόγου

Ο ψευδάργυρος είναι ένα απαραίτητο μέταλλο το οποίο χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός σε πολύ μικρές ποσότητες, γι αυτό και ανήκει στα μικροθρεπτικά συστατικά. Είναι το μέταλλο με την υψηλότερη συγκέντρωση στο ανθρώπινο σώμα αμέσως μετά τον σίδηρο.

Ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές βασικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι απαραίτητος για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την προστασία του οργανισμού από μολύνσεις, ιώσεις και ασθένειες, ενώ βοηθά στη διαδικασία επούλωσης τραυμάτων.

Συμμετέχει επίσης στην αναπαραγωγή και ανάπτυξη των κυττάρων του σώματός μας και επιπλέον έχει πρωτεύουσα σημασία για το μεταβολισμό των υδατανθράκων. Τέλος, το νευρικό σύστημα χρησιμοποιεί τον ψευδάργυρο που είναι σημαντικό θρεπτικό συστατικό για την αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης.

Σχετικά με τις καλές διαιτητικές πηγές ψευδαργύρου, αυτές είναι τα υψηλά σε πρωτεΐνη τρόφιμα, όπως το μοσχαρίσιο και το χοιρινό κρέας, όπως επίσης και το αρνί. Τα ψάρια περιέχουν υψηλές ποσότητες ψαυδαργύρου, ενώ τα πουλερικά έχουν ικανοποιητική συγκέντρωση ψευδαργύρου, με τη συγκέντρωση είναι υψηλότερη στις σκουρόχρωμες περιοχές σε σύγκριση με τις πιο ανοιχτόχρωμες. Ψευδάργυρος περιέχεται επίσης στα φυστίκια, το φυστικοβούτυρο και σε μικρές ποσότητες στα όσπρια. Παρότι, τα λαχανικά και τα φρούτα περιέχουν ψευδάργυρο, η βιοδιαθεσιμότητα του δεν είναι υψηλή, δηλαδή δεν
απορροφάται και δε χρησιμοποιείται από τον οργανισμό σε ικανοποιητικό ποσοστό.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, μια δίαιτα μπορεί να είναι ανεπαρκής σε πρόσληψη ψευδαργύρου όταν είναι χαμηλή σε πρωτεΐνη και ειδικά σε κόκκινο κρέας και υψηλή σε φρούτα και λαχανικά. Βάσει ερευνητικών δεδομένων, περίπου το 90% των ανδρών και το 81% των γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν πρόσληψη ψευδαργύρου κατώτερη από την προτεινόμενη ημερήσια, ωστόσο η επίδραση αυτής της χαμηλής πρόσληψης είναι δύσκολο να μετρηθεί στα επίπεδα ψευδαργύρου στον οργανισμό.

Στην πραγματικότητα έλλειψη ψευδαργύρου στον ανθρώπινο οργανισμό παρουσιάζεται σπάνια και φέρει τα παρακάτω συμπτώματα.

Συμπτώματα έλλειψης Ψευδαργύρου:

  • Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης
  • Απώλεια όρεξης
  • Αδυναμία γρήγορης επούλωσης τραυμάτων
  • Απώλεια μαλλιών
  • Διαταραχές στην αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης
  • Υπογοναδισμός στους άνδρες
  • Συχνές λοιμώξεις
  • Δερματικά προβλήματα
  • Αδυναμία όρασης στο σκοτάδι

Συμπτώματα υπάρχουν όμως και σε περιπτώσεις πολύ αυξημένης πρόσληψης ψευδαργύρου (μέσω συμπληρώματος διατροφής) και περιλαμβάνουν κυρίως γαστρεντερικές ενοχλήσεις με διάρροια και έμετο.

Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε ψάρι, με κατανάλωση κόκκινου κρέατος 2 φορές ανά εβδομάδα και πουλερικών 2 φορές την εβδομάδα, αρκεί συνήθως για να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σε ψευδάργυρο. Οι συνιστώμενες ποσότητες πρόσληψης ποικίλουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία και έχουν ως εξής:

Νεογνά:

0­6 μηνών: 2 mg/ημ

7­12 μηνών: 3 mg/ημ

Παιδιά και Έφηβοι:

1­3 ετών: 3 mg/ημ

4­8 ετών: 5 mg/ημ

9­13 ετών: 8 mg/ημ

Άνδρες:

14 ετών και πάνω: 11 mg/ημ

Γυναίκες:

14­18 ετών: 9 mg/ημ

19 ετών και πάνω: 8 mg/ημ