Η επισκληρίδιος αναλγησία είναι η δημοφιλέστερη τεχνική ανακούφισης από τον πόνο των ωδινών κατά τη διάρκεια του τοκετού. Στην Ελλάδα, οι γυναίκες που γεννούν σε ιδιωτικά μαιευτήρια -στα οποία υπάρχει διαθέσιμος αναισθησιολόγος για τοποθέτηση επισκληριδίου όλο το 24ωρο – χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο σε ποσοστό περίπου 90-95%! Στα δημόσια μαιευτήρια, η επισκληρίδιος χρησιμοποιείται λιγότερο συχνά, ανάλογα με τα τοπικά πρωτόκολλα και την παρουσία αναισθησιολόγου στην αίθουσα τοκετού.

Η επισκληρίδιος έχει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι άλλων μεθόδων αναλγησίας, στα οποία οφείλει και το εξαιρετικά δημοφιλές της προφίλ:

  • Είναι η αποτελεσματικότερη παυσίπονη μέθοδος. Εφόσον η επισκληρίδιος έχει «πιάσει», η γυναίκα δεν αισθάνεται καθόλου πόνο. Αυτό αποκαλείται συχνά και ανώδυνος τοκετός. Καμία άλλη μέθοδος δεν μπορεί να εξαλείψει τελείως τον πόνο του τοκετού.
  • Ο μαιευτήρας και η μαία μπορούν να εξετάζουν τη γυναίκα κολπικά, χωρίς αυτή να πονάει.
  • Μικρές χειρουργικές τεχνικές που συνηθίζονται κατά τον τοκετό, όπως η περινεοτομή -κοινώς το κόψιμο με ψαλίδι, όταν γεννιέται το κεφάλι- δεν προκαλούν πόνο.
  • Αν απαιτηθεί χρήση κάποιου μαιευτικού εργαλείου, όπως η βεντούζα ή οι εμβρυουλκοί, η γυναίκα δεν πονάει.
  • Ακόμη κι αν απαιτηθεί καισαρική τομή κατά τη διάρκεια του τοκετού, η επισκληρίδιος μπορεί να ενισχυθεί, ώστε να παρέχει και αναισθησία για την επέμβαση.
  • Ο πόνος μετά τη γέννα, ιδιαίτερα στην περίπτωση καισαρικής τομής, είναι λιγότερος, αφού τα φάρμακα της επισκληριδίου καλύπτουν συνήθως και τις πρώτες 24 ώρες.

Από την άλλη μεριά, δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς και κάποια μειονεκτήματα της επισκληριδίου:

  • Η τοποθέτηση της επισκληριδίου αποτελεί μια ιατρική πράξη με όχι συχνές αλλά υπαρκτές επιπλοκές. Βέβαια, στην καθημερινή πρακτική οι σοβαρές επιπλοκές είναι πολύ σπάνιες.
  • Ο τοκετός καθίσταται λιγότερο φυσικός και πιο «ιατροκεντρικός» μετά την τοποθέτηση της επισκληριδίου.
  • Απαιτείται τοποθέτηση ουροκαθετήρα, αφού η γυναίκα δεν μπορεί να ουρήσει μόνη της.
  • Απαιτείται χορήγηση ενδοφλεβίων υγρών.
  • Απαιτείται συνεχής καταγραφή των παλμών του μωρού, αφού αυτό μπορεί να κουραστεί κατά τη διάρκεια επεισοδίων υπότασης της μητέρας.
  • Αν η επισκληρίδιος γίνει πολύ νωρίς, μπορεί να επιβραδύνει ή ακόμη και να αναστείλει τις ωδίνες.
  • Η ανάγκη για χρήση βεντούζας ή εμβρυουλκών είναι μεγαλύτερη, αφού η επισκληρίδιος συχνά αφαιρεί από τη γυναίκα το αίσθημα για εξώθηση.


Το κείμενο επιμελήθηκε ο δρ ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου,
www.gynaikologos.net