Την πεποίθηση ότι το ΑΠΘ με τις εκδηλώσεις που διοργάνωσε για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 εκπλήρωσε το διττό χρέος μνήμης και τιμής απέναντι σε όσους έχασαν τη ζωή τους για την ελευθερία εξέφρασε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, Νικόλαος Παπαϊωάννου.
Στην ομιλία του σε εκδήλωση στο αμφιθέατρο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης για τον απολογισμό των δράσεων για τον εορτασμό των 200 χρόνων, ο κ. Παπαϊωάννου επισήμανε ότι το ΑΠΘ εκπλήρωσε το χρέος του, όπως θα άξιζε στο μεγαλύτερο δημόσιο Πανεπιστήμιο της χώρας. Ο κ. Παπαϊωάννου επισήμανε ότι οι εκδηλώσεις του ΑΠΘ είχαν μεθοδικό και διεπιστημονικό χαρακτήρα, ανέδειξαν τον εξωστρεφή χαρακτήρα του Πανεπιστημίου και αποτέλεσαν σημαντικό βήμα για τον συγκερασμό της ακαδημαϊκής με τη δημόσια ιστορία.
Η Επιτροπή του ΑΠΘ για τον εορτασμό του 1821 διοργάνωσε 20 εκδηλώσεις, από το Δεκέμβριο του 2020 μέχρι τον Μάρτιο του 2022, τις οποίες παρουσίασε εν συντομία ο γενικός γραμματέας της, κοσμήτορας της Νομικής Σχολής, Παναγιώτης Γκλαβίνης. Μεταξύ αυτών, τον Μάρτιο του 2021 πραγματοποιήθηκε συνέδριο, στο οποίο νέοι ερευνητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης παρουσίασαν πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες επί αρχειακού υλικού σχετικού με το 1821. Οι εργασίες έγιναν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος “ Νέοι Ιστορικοί του ΑΠΘ για το 1821”, με τη στήριξη της Εθνικής Τράπεζας. Τα πρακτικά του συνεδρίου εκδόθηκαν σε βιβλίο με τίτλο “ Άγνωστες πτυχές του 21. Νέοι ιστορικοί του ΑΠΘ ερευνούν τον αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία” (εκδόσεις University Studio Press). Για την έκδοση αυτή, μίλησαν στη σημερινή εκδήλωση ο καθηγητής Ιστορίας Νεώτερων Χρόνων του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, πρόεδρος της Επιτροπής ΑΠΘ 1821, Βασίλης Κ. Γούναρης και ο επίκουρος καθηγητής Νεότερης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, Δημήτρης Λυβάνιος. Όπως επισήμαναν, η έκδοση δεν αποτελεί ιστορία της Επανάστασης με χρονολογική σειρά, αλλά αναδεικνύει πλευρές της που ίσως δεν έχουν λάβει τη θέση που τους αξίζει. Σύμφωνα με τους ομιλητές, αποτελεί μια σοβαρή συμβολή στην επιστημονική βιβλιογραφία και χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία και σαφήνεια λόγου.
