Εκτεταμένες καταστροφές στις βαμβακοκαλλιέργειες της Λάρισας, της Πέλλας (Γιαννιτσά) και της Κομοτηνής, με εκτιμώμενη μείωση αποδόσεων των καλλιεργειών κατά 30%-80%, αναλόγως περιοχής, έχει προκαλέσει το πράσινο σκουλήκι, με αποτέλεσμα χιλιάδες παραγωγοί να κινδυνεύουν να χάσουν το φετινό τους εισόδημα.
Κρούσματα σημειώνονται και στον Νομό Θεσσαλονίκης, ενώ δεν αποκλείεται η «μετανάστευση» του πολυφάγου παρασίτου και σε άλλες περιοχές ή καλλιέργειες.
Στις πληγείσες περιοχές, οι παραγωγοί έχουν κάνει ακόμη και τέσσερις -πέντε ψεκασμούς των καλλιεργειών τους, αλλά χωρίς αποτέλεσμα, καθώς το σκουλήκι έχει αναπτύξει «ανοσία» στα χρησιμοποιούμενα μαζικώς φυτοφάρμακα.
Δύο δραστικές ουσίες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να σώσουν τη φετινή παραγωγή δεν έχουν ακόμη εγκριθεί επισήμως για βαμβακοκαλλιέργειες, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να βρίσκονται με τα χέρια δεμένα.
«Όταν χρησιμοποιείται διαρκώς η ίδια δραστική ουσία για την αντιμετώπιση ενός εντόμου, τα άτομα που επιζούν γίνονται ανθεκτικότερα, καθώς αναπτύσσουν βιολογικούς μηχανισμούς που μπλοκάρουν τη δράση των φυτοφαρμάκων» επισημαίνει ο εντομολόγος Ζώης Ζαρταλούδης, του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ).
Αντιμετώπιση από τον Μάιο με φερομονικές παγίδες
Κατά τον ίδιο, η αντιμετώπιση του παρασίτου, ο πληθυσμός του οποίου βρίσκεται φέτος σε έξαρση στην Ελλάδα, πρέπει να ξεκινάει πολύ νωρίτερα -ήδη από το Μάιο ή τον Ιούνιο- καθώς η τρίτη γενιά του, που εμφανίζεται συνήθως από το τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου μέχρι το δεύτερο του Αυγούστου, είναι πολύ ανθεκτική και η πιο επικίνδυνη.
Πρόκειται για ένα παράσιτο έντονα μεταναστευτικό, που φτάνει στην Ελλάδα ακόμη και από άλλες χώρες, όταν η άνοιξη είναι βροχερή, όπως η φετινή, το οποίο αντιμετωπίζεται εύκολα στην πρώτη γενιά του και όταν τα φυτά του βαμβακιού είναι μικρά, δηλαδή στις αρχές του καλοκαιριού.
«Με στρατηγική αντιμετώπιση των φυτοφαρμάκων (δηλαδή, να μη χρησιμοποιούμε πάντα τις ίδιες δραστικές ουσίες), με στενή παρακολούθηση από τους παραγωγούς, από όταν τα φυτά είναι πολύ μικρά, αλλά και με την ανάπτυξη συμβουλευτικής από το κράτος για καλλιέργεις εθνικής σημασίας, όπως το βαμβάκι, δεν θα αντιμετωπίζαμε τόσο μεγάλο πρόβλημα» σημειώνει.
Μεταξύ άλλων, οι παραγωγοί θα μπορούσαν από το Μάιο – Ιούνιο να χρησιμοποιήσουν τις λεγόμενες «φερομονικές παγίδες», που συλλαμβάνουν τις αρσενικές πεταλούδες του είδους και καταγράφουν τις πτήσεις τους, δίνοντας στον καλλιεργητή τη δυνατότητα να προσδιορίσει την περίοδο της ωοτοκίας και να «χτυπήσει» το έντομο, όταν είναι ευάλωτο.
Διαθέσιμες δραστικές ουσίες
Τι μπορεί να γίνει, όμως, τώρα που το πρόβλημα έχει προχωρήσει και το παράσιτο βρίσκεται ήδη στην τρίτη γενιά;
Σύμφωνα με τον κ. Ζαρταλούδη, δύο δραστικές ουσίες (σ.σ. δεν πρόκειται για επωνυμίες εμπορικών σκευασμάτων), που θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν καλά αποτελέσματα στο παρόν στάδιο εξέλιξης του παρασίτου είναι οι spinosad και metaflumizone.
Ωστόσο, αμφότερες δεν έχουν ακόμη εγκριθεί επισήμως για το βαμβάκι, αν και η πρώτη είναι βιολογική και η δεύτερη χρησιμοποιείται ήδη για τις πιπεριές.
Τρίτη εναλλακτική, για όσα παράσιτα δεν έχουν ακόμη αναπτύξει ανθεκτικότητα στις πυρεθρίνες, θα ήταν η δραστική ουσία Lambda-cyhalothrin, σε δοσολογία 20-25 cc/στρέμμα.
Υπενθυμίζεται ότι η υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κατερίνα Μπατζελή, έδωσε ήδη οδηγίες άμεσης κινητοποίησης των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ, του ΕΘΙΑΓΕ και των νομαρχιών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το σκουλήκι.
Διαβάστε επίσης:
Πράσινο σκουλήκι κατατρώει το βαμβάκι, Πρώτη καταχώρηση: Τρίτη, 10 Αυγούστου 2010, 16:36
