Παρακολουθήσατε ζωντανά από το ραδιόφωνο της zougla.gr το μοναδικό φαινόμενο της «μπλε σελήνης», της δεύτερης αυγουστιάτικης πανσελήνου.
Η zougla.gr βρέθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και σας αναμετέδωσε ζωντανά το σπάνιο αυτό φαινόμενο.
Η κα. Αλεξάνδρα Χριστοπούλου, αναπληρώτρια διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου μιλώντας στη zougla.gr ανέφερε ότι η επισκεψιμότητα αυξήθηκε, ιδιαίτερα τους τελευταίους δύο μήνες. Τόνισε δε ότι η απάντηση στην κρίση «είναι ο πολιτισμός».
Η νύκτα προβλέπεται μεγάλη για τους ρομαντικούς και όχι μόνο…
Το φαινόμενο
Η δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα αποκαλείται μπλε, όχι μόνο επειδή είναι ασυνήθιστη αλλά επειδή κάποτε ήταν πραγματικά αυτό το χρώμα της.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εμφανίζεται κάθε 2,5 χρόνια περίπου. Τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, ωστόσο κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. Όταν αυτές αθροίζονται, εμφανίζεται ένα επιπλέον φεγγάρι.
Η παλαιότερη αναφορά του όρου «μπλε φεγγάρι» καταγράφεται το 1524 σε ένα έντυπο που επιτίθεται στον αγγλικό κλήρο. Στο κείμενο αυτό σημειώνεται: «Εάν πουν ότι το φεγγάρι είναι μπλε, τότε θα πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτό είναι αλήθεια». Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται ο μεσαιωνικός όρος «belewe», που μεταφράζεται ως «μπλε», σημαίνει όμως και «προδοσία». Για το λόγο αυτό όταν το 18ο αιώνα κατά τη διάρκεια της Γρηγοριανής μεταρρύθμισης του ημερολογίου, όπου «χάθηκαν» κάποιες μέρες, «χάθηκε» και ένα φεγγάρι, αυτό ονομάστηκε «το φεγγάρι της προδοσίας».
H δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα δεν λέγεται μπλε μονάχα επειδή είναι ασυνήθιστη, αλλά ονομάστηκε έτσι μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία το 1883.
Ήταν το 1883 όταν έγινε η μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου και σε απόσταση 600 χιλιομέτρων μακριά, ο κόσμος άκουσε την έκρηξη σαν βολή κανονιού. Ισοδυναμούσε η έκρηξη με βόμβα ισχύος 100 μεγατόνων. Στα ανώτατα στρώματα της ατμόσφαιρας εκτινάχθηκαν χώμα και στάχτη. Τότε το φεγγάρι έγινε μπλε και ήταν τόσο σπάνιο το γαλάζιο πρόσωπο της σελήνης που αντίκριζαν οι άνθρωποι σε σημείο που το μπλε φεγγάρι έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του «σχεδόν ποτέ».
Έκτοτε η φράση «μπλε Σελήνη» χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει την ύπαρξη δύο πανσελήνων σε έναν μήνα.
Τα μικροσωματίδια στα σύννεφα σκόνης που εκτοξεύτηκαν από το ηφαίστειο στην Ινδονησία παρέμειναν επί χρόνια στην ατμόσφαιρα σκεδάζοντας τις λευκές ακτίνες φωτός του φεγγαριού την ώρα που αυτές διαπερνούσαν τα νέφη από στάχτη στον ουρανό. Έτσι η Σελήνη φαινόταν μπλε.
Ο όρος «μπλε φεγγάρι» έχει και μεταφορική σημασία, που υπογραμμίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου. Χαρακτηριστική είναι η αγγλική έκφραση «once in a blue moon», που σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει σπάνια.
Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι το «Μπλε φεγγάρι» θα συμβεί σήμερα, 31 Η επόμενη διπλή πανσέληνος θα συμβεί στις 2 και 31 Ιουλίου του 2015.
Εκδηλώσεις
Συνολικά 120 μνημεία σε όλη την Ελλάδα θα παραμείνουν ανοιχτά όλη τη νύχτα προκειμένου να απολαύσει το κοινό την τελευταία πανσέληνο του Καλοκαιριού. Σε 85 από αυτά μάλιστα θα πραγματοποιηθούν συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, ξεναγήσεις και προβολή κινηματογραφικών ταινιών, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς.
Η βραδιά που οργανώνει το υπουργείο Πολιτισμού έχει τίτλο «Στο φως του φεγγαριού» και μότο τέσσερις στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου:
«Στρωμένος με φύλλα μαλακού χρυσαφιού
που σαλεύανε λάμποντας πάνω στη θάλασσα,
σπατάλη αμύθητου φωτός ο δρόμος του φεγγαριού.
Μεσάνυχτα, Αύγουστος. Με μεγάλη πανσέληνο».
Στην Αθήνα έχουν προγραμματιστεί οι εκδηλώσεις:
• Συναυλία «Ένα φεγγάρι του Αυγούστου» με την Τάνια Τσανακλίδου και την Ελένη Τσαλιγοπουλου στον αρχαιολογικό χώρο του Σουνίου.
• Συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Πνευστών του Δήμου Αθηναίων στη Ρωμαϊκή Αγορά
• Συναυλία της Αναστασίας Μουτσάτσου στον Κήπο του Νομισματικού Μουσείου
• Μουσική εκδήλωση της Μάρθας Φριτζήλα και του Τάκη Φαραζή στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας.
• Προβολή της ταινίας «Αγέλαστος Πέτρα» Φίλιππου Κουτσαφτή στο Επιγραφικό Μουσείο.
Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης, Πέτρος Σιδερέας, Παναγιώτης Σαγκούρης
Επιμέλεια: Μυρτώ Τσάβαλου
