Συνέντευξη: Χρήστος Μαζάνης
«Αυτό που έκανε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ δεν εξηγείται από διπλωματικής πλευράς. Κατά την άποψή μου τα Γλυπτά του Παρθενώνα ήταν η αφορμή για να αναβληθεί η συνάντηση με τον έλληνα πρωθυπουργό αλλά η αιτία βρίσκεται αλλού. Πίσω από τις σχέσεις Αθήνα – Λονδίνου ας ψάξουμε και την Τουρκία η οποία μπορεί να έχει παίξει τον ρόλο του ηθικού αυτουργού και αυτό εξηγείται», λέει σε συνέντευξή του στην τηλεόραση της «Ζούγκλας» ο Δημήτρης Σταθακόπουλος, διεθνολόγος, νομικός, διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου και συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Παράλληλα έχει την ιδιότητα του τουρκολόγου – οθωμανολόγου.
Ο κ. Σταθακόπουλος κατά τη διάρκεια της συζήτησης αναφέρεται αναλυτικά στις σχέσεις της Βρετανίας και της Τουρκίας αλλά και στην παρασκηνιακή διπλωματία που έχει να κάνει με την αγορά οπλικών συστημάτων όπως τα μαχητικά Eurofighter.
«Την αφορμή τη βλέπουμε, τα αίτια ψάχνουμε, να βρούμε τι συμβαίνει από πίσω. Ο Λόρδος Πάλμερστον είχε πει ότι μεταξύ των χωρών δεν υπάρχουν σταθερές φιλίες, αλλά σταθερά συμφέροντα», λέει ο διεθνολόγος και προσθέτει: «Το θέμα των Μαρμάρων το έχει θέσει η Ελλάδα από την εποχή της Μελίνας Μερκούρη. Είναι ενεργό και το γνωρίζουν. Υπάρχουν και ολόκληρα debate στην Αγγλία για το συγκεκριμένο θέμα. Όλα αυτά έχουν αναλυθεί και το θέμα όπως το έθεσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στα βρετανικά Μέσα Ενημέρωσης ήταν απόλυτα φυσιολογικό και αναμενόμενο όπως επίσης και η βρετανική διπλωματία γνωρίζει ότι γίνεται αυτή η συζήτηση. Γιατί ο Σούνακ αντέδρασε έτσι είναι απορίας άξιον. Το αίτημα της Ελλάδας είναι γνωστό, παλαιό, διαχρονικό, πάγιο. Θα μπορούσε να γίνει συνάντηση και να πούνε ότι δεν συμφωνούνε σε αυτό το θέμα και ότι πρέπει να αναλάβουν οι επιτροπές , τα κλιμάκια και να γίνει συζήτηση για άλλα θέματα».
«Μην ξεχνάμε τη στάση των Βρετανών γενικώς στο διάβα της ιστορίας μας»
Και συνεχίζει: «Ψάχνοντας λοιπόν τα αίτια θα πρέπει να αναζητήσουμε τη σχέση που έχει οικοδομηθεί ανάμεσα στη Βρετανία και στην Τουρκία μετά το Brexit. Η Βρετανία τώρα που έχει πρωθυπουργό τον Σούνακ έχει μια πολύ σκληρή πολιτική στη διπλωματία της. Έχει να κάνει με το θέμα του ανθρώπου, την αγωγή, την παιδεία του καθενός και κυρίως , όπως έλεγε ο Βρετανός Πάλμερστον έχει να κάνει με τα συμφέροντα των κρατών. Υπάρχουν ιστορικές σχέσεις Βρετανίας – Τουρκίας και μην το ξεχνάμε αυτό. Μην ξεχνάμε τη στάση των Βρετανών γενικώς στο διάβα της ιστορίας μας, τη στάση τους στον ελληνικό εμφύλιο και στο Κυπριακό. Ειδικά τώρα η Τουρκία έχει σχέσεις οικονομικές και στρατιωτικές και σε θέματα οπλικών συστημάτων».
«Η συνάντηση θα ενοχλούσε τους Τούρκους»
«Η συνάντηση αυτή δεν θα ευνοούσε καθόλου τους Τούρκους, και θα έφερνε σε δύσκολη θέση τον Σούνακ, γιατί αργότερα θα του έλεγαν οι Τούρκοι, προφανώς στη μυστική διπλωματία, … “ξέρεις κάτι γιατί συνομιλείς με τους Έλληνες και σου θέτουν θέματα τα οποία είναι κατά της Τουρκίας, κάνουνε παράπονα κατά της Τουρκίας, ενώ τα συμφέροντα τα βρετανικά διαχρονικά στην Ανατολική Μεσόγειο είναι τελείως διαφορετικά και ο έμπιστος σύμμαχός σας στην περιοχή ήμασταν διαχρονικά εμείς οι Τούρκοι”», λέει σε άλλο σημείο της συνέντευξης.
«Μιλάμε πια για ρήξη»
«To να υπάρχει αντίδραση λοιπόν του τύπου “δεν σε βλέπω” με αφορμή τα μάρμαρα από τη στιγμή που πάντα υπήρχαν εποικοδομητικές συναντήσεις με τη Βρετανία για άλλα θέματα μιλάμε πια για ρήξη και δεν μπορώ να βρω από πίσω κάποιον άλλο παρά μόνον την Τουρκία ως ηθικό αυτουργό. Τώρα να πάμε επί προσωπικού, δηλαδή ότι ο Σούνακ δεν συμπαθεί προσωπικά τον Μητσοτάκη, είναι ένα σενάριο αλλά σε κάθε περίπτωση είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε πίσω από τις γραμμές εάν υπάρχει ηθική αυτουργία. Εκεί αναζητώ περισσότερο την Τουρκία», υποστηρίζει.
«Δεν μας συμφέρει να χαλάσουμε τις σχέσεις μας με τη Βρετανία»
Ερωτηθείς για το εάν την Αθήνα τη συμφέρει μια ρήξη με τη Βρετανία απαντά: «Την Ελλάδα δεν την συμφέρει να έχει ρήξη με κανέναν. Με τη Βρετανία υπάρχουν διμερείς σχέσεις. Εμείς δεν έχουμε βλάψει ποτέ κάποιον. Πάντα βγάζουμε το φίδι από την τρύπα εκ μέρους των συμμάχων μας. Η Ελλάδα λοιπόν σίγουρα δεν θέλει να έχει διαταραγμένες σχέσεις με τη Βρετανία. Το ερώτημα όμως είναι μήπως θέλει η Βρετανία και για ποιο λόγο. Τι μπορεί δηλαδή να υποκρύπτεται από πίσω. Και όταν μιλώ για σχέσεις με την Ελλάδα εννοώ γενικότερα με τον ελληνισμό και βάζω και την Κύπρο».
«Η Βρετανία είναι πια πιο κοντά στην Τουρκία»
«Έχουμε αποδείξεις πια πως η Βρετανία του Σούνακ, νομίζω ότι είναι πια κοντά στην Τουρκία και απομακρύνεται από εμάς αλλά δεν την έβλεπα και πολύ κοντά μας. Αυτό σημαίνει ότι γεωπολιτικά να περιμένουμε διευκολύνσεις της Βρετανίας προς τις απαιτήσεις της Τουρκίας και δεν αποκλείεται πως στα παράλογα που διεκδικεί ο Ερντογάν η Βρετανία να λέει ότι έχει δίκιο», καταλήγει.
