Η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ, μαζί με τον υπουργό Οικονομικών Τζέφρι Χόου, βρισκόταν πίσω από ένα πολιτικά «τοξικό» σχέδιο διάλυσης του κράτους πρόνοιας το 1982, όπως αποκαλύπτουν έγγραφα της Downing Street που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Αν και η Θάτσερ αρνήθηκε ότι εξέταζε σοβαρά τέτοια μέτρα, έγγραφα δείχνουν ότι πίεζε για πιο ριζοσπαστικές αποφάσεις και ότι ανησυχούσε περισσότερο για να μη διαρρεύσει στη δημοσιότητα έκθεση που προκάλεσε κυβερνητικό «αντάρτικο», παρά για τα όσα αυτή ανέφερε περί «τέλους του Εθνικού Συστήματος Υγείας».
Σύμφωνα με τον «Guardian», τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι η κυβέρνηση των Τόρις με πρωθυπουργό τη Μάργκαρετ Θάτσερ εξέταζε το ενδεχόμενο υποχρεωτικών διδάκτρων στα σχολεία και το τέλος του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS). Η Θάτσερ προσπάθησε στη συνέχεια να αποστασιοποιηθεί από το σχέδιο, ύστερα από «ανταρσία» της κυβέρνησής της. Όπως αναφέρουν τα έγγραφα, η κυβέρνηση εξέταζε τεράστιες μειώσεις σε δημόσιες υπηρεσίες.
«Αυτό, φυσικά, θα σημάνει το τέλος του Εθνικού Συστήματος Υγείας» ανέφερε εμπιστευτικό κυβερνητικό υπόμνημα από επίσημο think tank, τον Σεπτέμβριο του 1982. Ο Νάιτζελ Λόσον, τότε υπουργός Ενέργειας, δήλωσε ότι η έκθεση της επίσημης δεξαμενής σκέψης (CPRS) για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της μείωσης των δαπανών στον δημόσιο τομέα «σχεδόν προκάλεσε εξέγερση στο υπουργικό συμβούλιο».
Στα απομνημονεύματά της, η ίδια η Θάτσερ αναφέρει: «Τρομοκρατήθηκα, όταν είδα την έκθεση. Ανέφερα ότι σίγουρα θα διαρρεύσει και θα δώσει λανθασμένη εντύπωση. Ήταν όλα ανοησίες», ενώ υποστηρίζει ότι οι προτάσεις δεν ελήφθησαν ποτέ σοβαρά υπ’ όψιν από την ίδια ή τους υπουργούς της.
Ωστόσο, τα έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα δείχνουν ότι το έγγραφο συζητήθηκε σε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο στις 9 Σεπτεμβρίου του 1982. Αυτά είναι που δείχνουν ότι η Θάτσερ και ο Χόου πίεζαν από τον Φεβρουάριο το think tank για ριζοσπαστικές αποφάσεις και ότι ο Χόου συνέχισε να τις υπερασπίζεται ακόμα και μετά το κυβερνητικό «αντάρτικο». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τότε ήταν που η Θάτσερ αναγκάστηκε να δηλώσει – εν έτει 1982 – ότι «το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι ασφαλές με μας».
Ωστόσο, τα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας φοβόταν περισσότερο για την πιθανή διαρροή του εγγράφου, παρά για τη φύση των προτάσεων.
Τα έγγραφα δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Εθνικό Αρχείο της Βρετανίας, καθώς πέρασαν 30 χρόνια από τη σύνταξή τους.
Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής
