Για τους άμαχους που προσπαθούν να επιβιώσουν στην κόλαση της Μπαχμούτ, η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην πόλη τους, την Τρίτη, ήταν σαν να μην συνέβη ποτέ. Ωστόσο, ανύψωσε το ηθικό των στρατιωτών που δίνουν μια από τις σκληρότερες μάχες στη γραμμή του μετώπου.
«Α, αλήθεια;» Οι περισσότεροι άνθρωποι που συνάντησαν οι δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου σήμερα στην κατεστραμμένη πόλη αγνοούσαν την επίσκεψη του προέδρου. Δεν γνώριζαν ούτε ότι σήμερα μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον, στην πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Και πώς να το μάθουν; Προτεραιότητά τους είναι να επιβιώσουν σε μια πόλη που σφυροκοπείται ανηλεώς, κλεισμένοι στα καταφύγια, συχνά χωρίς τηλέφωνο. Ούτε είδαν, ούτε άκουσαν το παραμικρό.
«Δεν το ήξερα… Εγώ βγαίνω μόνο για να φορτίσω το κινητό μου… Είναι καλό που ήρθε να δώσει μετάλλια στους στρατιώτες μας, είναι πραγματικοί ήρωες» είπε, ελαφρώς σαστισμένος, ο 45χρονος οικοδόμος Ντίμα Σατσένκο, έξω από ένα κέντρο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας.
Στο ισόγειο του κτιρίου, που φέρει σημάδια από τους βομβαρδισμούς όπως σχεδόν όλα τα κτίρια του Μπαχμούτ, περίπου 50 άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί για να φορτίσουν τα κινητά τους, να πιουν ένα ζεστό τσάι, να δουν τηλεόραση, να παρηγορήσουν ο ένας τον άλλον.
«Η επίσκεψη του Ζελένσκι; Δεν αλλάζει τη ζωή μας, δεν κάνει ευκολότερη την κατάσταση», λέει ο Ντενίς. Τον διακόπτει ένας άνδρας που ζητάει βοήθεια για να απομακρύνει από τον δρόμο ένα πτώμα, παρατημένο εκεί εδώ και τέσσερις ημέρες. Αυτή είναι η καθημερινότητα στη Μπαχμούτ.
Σε ένα πρώην σουπερμάρκετ κοντά στην κεντρική πλατεία της πόλης που τώρα είναι αυλακωμένη από τα χαρακώματα, μια γυναίκα που φοράει έναν φακό στο κεφάλι, δείχνει οργισμένη. «Α, ναι; Ήρθε ο Ζελένσκι; Και γιατί δεν ήρθε εδώ; Σίγουρα πήγε σε ασφαλές μέρος, σε βαθύ υπόγειο, όπου κανείς δεν μπορεί να τον φτάσει», σχολιάζει.
Στην ανατολική Ουκρανία, μια περιοχή σημαδεμένη από το αποτύπωμα της σοβιετικής εποχής και η οποία συχνά θεωρείται ότι το Κίεβο την παραμέλησε, ο πρόεδρος Ζελένσκι δεν είναι κατ’ ανάγκη τόσο δημοφιλής όσο στην υπόλοιπη χώρα. Και η ρητορική της Μόσχας βρίσκει ευήκοα ώτα σε ορισμένους.
«Θα ήταν καλύτερα αν ο Ζελένσκι ξεκινούσε διαπραγματεύσεις για να σταματήσει τον πόλεμο» σχολίασε χαρακτηριστικά ένας άνδρας, ο Πάβλο, υποστηρίζοντας ότι η Ρωσία δεν πολεμάει με την Ουκρανία αλλά με το ΝΑΤΟ.
Κατά την αιφνιδιαστική επίσκεψή του την Τρίτη ο Ζελένσκι συναντήθηκε με στρατιώτες, τους οποίους χαρακτήρισε «ήρωες» και τους απένειμε μετάλλια. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ουκρανός πρόεδρος πηγαίνει στο μέτωπο, όμως αυτή η επίσκεψη θεωρήθηκε «ιστορική» και «συμβολική» από τους Ουκρανούς και τους ξένους σχολιαστές, λόγω κυρίως της επικίνδυνης κατάστασης στην Μπαχμούτ. Η πόλη αυτή, που κάποτε ήταν γνωστή για τους αμπελώνες και τα αλατωρυχεία της, έχει γίνει πλέον το πιο καυτό σημείο του ανατολικού μετώπου, με τους Ρώσους να προσπαθούν από το καλοκαίρι να την καταλάβουν.
Τους τελευταίους μήνες και οι δύο πλευρές έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες καθώς επιδίδονται σε έναν εξαντλητικό πόλεμο χαρακωμάτων.
Όλοι οι στρατιώτες που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο στην Μπαχμούτ και τα περίχωρά της δήλωσαν εντυπωσιασμένοι από την επίσκεψη του Ζελένσκι και χαιρέτισαν το «θάρρος» του. «Ο Ζελένσκι είναι ένας πραγματικός ηγέτης. Δεν έφυγε τον Φεβρουάριο και μας οδηγεί στη νίκη», είπε ο Γιαροσλάβ, ο επικεφαλής μιας στρατιωτικής, ιατρικής μονάδες. «Δεν τον ψήφισα (το 2019) και δεν τον σεβόμουν. Αλλά έγινε άλλος άνθρωπος, ένας σπουδαίος άνδρας. Και η επίσκεψή του έδωσε μια τεράστια ώθηση στο ηθικό εκείνων που πολεμούν στην Μπαχμούτ. Η Μπαχμούτ είναι η κόλαση επί της γης», πρόσθεσε ο Γιαροσλάβ, που περιμένει για να απομακρύνει ένα πτώμα το οποίο έχει βάλει σε έναν μαύρο πλαστικό σάκο.
Για τον Αλεξάντρ, 27 ετών, «είναι ο μόνος πρόεδρος στον κόσμο που ήρθε σε ένα τέτοιο μέρος. Δεν κρύφτηκε, θα μπορούσαν να τον έχουν βομβαρδίσει όπως όλους μας και μίλησε με τους απλούς στρατιώτες».
«Ο Πούτιν δεν θα το έκανε αυτό», σχολίασε ένας σύντροφός του, ο Ρομάν.
Οι δύο άνδρες δεν συναντήθηκαν με τον Ζελένσκι την Τρίτη αλλά διαβεβαιώνουν ότι η επίσκεψή του ήταν μια «πραγματική ένεση ηθικού» για τους Ουκρανούς στρατιώτες.
