Στο καλάθι των αχρήστων έχουν καταλήξει τουλάχιστον 215 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων για τον κορωνοϊό που αγοράστηκαν από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο αποκορύφωμα της πανδημίας, με το κόστος για τους φορολογούμενους να εκτιμάται σε 4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του POLITICO, από τα τέλη του 2020 – όταν και εγκρίθηκαν τα εμβόλια για τον Covid-19 – οι χώρες της ΕΕ παρέλαβαν συλλογικά 1,5 δισ. δόσεις. Όμως ένας τεράστιος αριθμός εμβολίων που αντιστοιχούν σε περίπου 0,7 δόσεις ανά άτομο για το σύνολο του πληθυσμού των ευρωπαϊκών κρατών, έχουν καταλήξει σε χώρους υγειονομικής ταφής. Στη κορυφή της σχετικής λίστας βρίσκεται η Εσθονία, με τη Γερμανία να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση.
Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας αλλά και της Ελλάδας, δεν έχουν δημοσιοποιήσει στοιχεία αναφορικά με τον αριθμό των εμβολίων που έχουν πεταχτεί. Έτσι, οι υπολογισμοί της αμερικανικής ηλεκτρονικής εφημερίδας βασίζονται σε δεδομένα προερχόμενα από 19 ευρωπαϊκές χώρες: 15 παρείχαν στοιχεία στο έντυπο, ενώ για άλλες τέσσερις έχουν υπάρξει σχετικές αναφορές στα ΜΜΕ.
Με βάσει τις τιμές των εμβολίων που έχουν αναφερθεί στα ΜΜΕ, το POLITICO εκτιμά ότι η αξία των δόσεων που πετάχτηκαν αντιστοιχεί σε περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το περιοδικό σχολιάζει ότι πολλά από τα εμβόλια που κατέληξαν στα σκουπίδια αγοράστηκαν κατά την κορύφωση της πανδημίας, στις αρχές του 2021. Επρόκειτο για μια περίοδο κατά την οποίαν είχε ξεσπάσει σφοδρός διεθνής ανταγωνισμός για την εξασφάλιση των πολυπόθητων εμβολίων. Οι τεράστιες ποσότητες που παραγγέλθηκαν από ΕΕ, ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο είχαν ως αποτέλεσμα οι χώρες να μείνουν με τεράστιες ποσότητες εμβολίων στα χέρια ακόμα και όταν η πανδημία υποχώρησε, ενώ οι προσπάθειες για δωρεά των περισσευούμενων εμβολίων σε τρίτες χώρες ματαιώθηκαν από τη μείωση της ζήτησης και λόγω ζητημάτων που προέκυψαν με τα logistics.
Οι χώρες με τη μεγαλύτερη «χασούρα»
Η Κομισιόν έχει ήδη επαναδιαπραγματευτεί τη σύμβαση υπό την πίεση των χωρών της ΕΕ που υποφέρουν από τον τεράστιο αριθμό διαθέσιμων εμβολίων. Τόσο η Πολωνία, όσο και η Ουγγαρία, σταμάτησαν να δέχονται εμβόλια, με την Pfizer να έχει υποβάλει μήνυση κατά των εν λόγω κρατών καθώς – όπως υποστηρίζει η πολυεθνική – δεν πλήρωσαν το συμφωνημένο ποσό. Στη Ρουμανία, οι εισαγγελείς θέλουν να άρουν την ασυλία του πρώην πρωθυπουργού της χώρας, καθώς και δύο πρώην υπουργών Υγείας, υποστηρίζοντας ότι οι υπερβολικές αγορές εμβολίων προκάλεσαν ζημίες στο κράτος ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ.
Εν τω μεταξύ δόσεις του εμβολίου θα συνεχίσουν να καταφτάνουν στην Ευρώπη, καθώς το αναθεωρημένο συμβόλαιο της ΕΕ με την Pfizer δεσμεύει τις ευρωπαϊκές χώρες να αγοράζουν τα εμβόλια τουλάχιστον έως το 2027.
