Του Κώστα Μπετινάκη
Tα Όσκαρ δεν περιλαμβάνουν απλώς έναν ανταγωνισμό Τέχνης. Πόσοι, όμως, ασχολούνται με τις φυλετικές προεκτάσεις γύρω από τη μεγάλη αυτή αμερικανική βιομηχανία;
Ο Michael J. Brewer σε άρθρο του που αναδημοσιεύθηκε στο αμερικανικό προοδευτικό περιοδικό «ΤΗΕ ΝΑΤΙΟΝ» προσπαθεί να απαντήσει με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο σε ένα ερώτημα που ο ίδιος υποβάλλει για τη διεθνώς προβαλλόμενη εκδήλωση αυτής της «γκλαμουριάς».
Ποια είναι η πραγματική αξία των βραβείων της Ακαδημίας, φρουρού της κινηματογραφικής βιομηχανίας, που και εφέτος προτίμησε να αγνοήσει οποιανδήποτε έγχρωμη υποψηφιότητα; Μήπως διακρίνουμε περίπτωση ξεκάθαρου ρατσισμού;
Αλλά πρόκειται για μια παλιά ιστορία διακρίσεων της ελίτ του Χόλυγουντ. Από τα 414 σημαντικότερα φιλμ και TV shows που προβάλλονται στις ΗΠΑ, μόλις το ένα τρίτο από αυτά έχει για πρωταγωνίστρια γυναίκα και μόλις το 28,3% αναφέρεται σε προβλήματα της μειονότητας.
Τα προβλήματα διαχωρισμού χρώματος από την κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλυγουντ δεν είναι καινούργια. Το ερώτημα γιατί δεν αναγνωρίζεται η συμμετοχή των έγχρωμων ηθοποιών που αναγκάστηκαν να δημιουργήσουν τον δικό τους σύνδεσμο βραβείων για έγχρωμους [National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) Image Awards] είναι πολύ παλιό στις ΗΠΑ. Πηγάζει από τη συνεχιζόμενη περιθωριοποίηση των έγχρωμων κοινοτήτων, παρόλο που η εκλογή ως προέδρου είχε δείξει στον κόσμο ότι κάτι άλλαξε στον νέο Κόσμο.
Σε έρευνα που δημοσιοποιήθηκε λίγες ημέρες πριν από την απονομή των Όσκαρ η «Επικοινωνία και Δημοσιογραφία» (Communication and Journalism), οργανισμός που περιλαμβάνει ποικιλία κινηματογραφικών και τηλεοπτικών εταιρειών (και τις 10 μεγαλύτερες 10 εταιρείες Μέσων -από την Disney ως τη Netflix-), έδωσε πολύ κακό βαθμό στα κινηματογραφικά στούντιο και στις περισσότερες εταιρείες τηλεοπτικών παραγωγών, επικρίνοντας για δεύτερη συνεχή χρονιά τις προτάσεις για βράβευση με Όσκαρ αποκλειστικά λευκών ηθοποιών. Ένας βαθύς διαχωρισμός σε μια μικτή αμερικανική κοινωνία.
Θα έπρεπε στο εξής να αποκαλούνται «μόνο για Λευκούς Όσκαρ», υποστηρίζει ο καθηγητής Stacy L. Smith του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, λέγοντας ότι «δεν πρόκειται για φυλετική διάκριση αλλά για πολιτιστική κρίση».
Όσον αφορά στα στοιχεία πίσω από την κάμερα αυτά είναι πιο χαρακτηριστικά: Οι σκηνοθέτες σε ποσοστό 87% είναι λευκοί. Οι σκηνοθέτες των τηλεοπτικών ειδήσεων είναι ακόμη περισσότεροι: 90,4% είναι λευκοί.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, μόλις το 15,2% των σκηνοθετών είναι γυναίκες, 28, 9% των συγγραφέων και 22,6% των κειμενογράφων τηλεοπτικών σειρών.
Στη βιομηχανία του κινηματογράφου τα στοιχεία διάκρισης είναι πιο χαρακτηριστικά: μόλις το 3,4% των φιλμ σκηνοθετείται από γυναίκες και μόλις δύο ήταν μαύρες γυναίκες: η Ava DuVernay («Selma») και η Amma Asante («Belle»).
Το άσπρο ξέπλυμα των βραβείων Όσκαρ αποτελεί μια προσπάθεια οικονομικού αποκλεισμού των μαύρων καλλιτεχνών και των μαύρων εργαζομένων γενικότερα στην κινηματογραφική βιομηχανία.
Θυμίζει κάποιες άλλες εποχές που το σύστημα κατάφωρα, αλλά ξεκάθαρα, καταπίεζε τις έγχρωμες μειονότητες. Τώρα απλώς προσπαθεί να τις υποτιμήσει.
