Η κρίση χτυπά την πόρτα του διπλανού μας και εάν δεν έχει μπει ακόμη στο σπίτι του αυτό οφείλεται στην τύχη. Είναι θέμα χρόνου να αισθανθεί ο καθένας όσα περιγράφουν οι οικονομολόγοι.
Ο χρηματοοικονομικός τομέας «στενάζει». Οι καταθέτες ανησυχούν για τα χρήματά τους, οι επενδυτές για τις άλλοτε σίγουρες επιλογές τους και τα χρηματιστήρια όλου του πλανήτη αποτυπώνουν τους δύσκολους χρόνους, που μας περιμένουν.
Τα αποτυπώματα της κρίσης όμως, που θα ακολουθήσει όσα παρακολουθούμε από τις αρχές Σεπτεμβρίου, έχουν αρχίσει να γίνονται εμφανή και στην πραγματική οικονομία.
Τα «δείγματα γραφής» δεν είναι καλά.
Η καθημερινότητα επηρεάζεται και οι συζητήσεις μεταξύ των πολιτών δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας ή σχετικής αδιαφορίας για τις εξελίξεις.
Οι πρώτες τραγικές ιστορίες
1. Ο Μάκης είναι ηλεκτρολόγος-εγκαταστάτης δικτύων κυρίως σε πολυκατοικίες: «Έχω να κάνω μεροκάματο τέσσερις μήνες και τα έξοδα τρέχουν», λέει χαρακτηριστικά. Έχει δύο παιδιά, που μεγαλώνουν και ταυτόχρονα πρέπει να εξασφαλίζει τη δόση για το στεγαστικό δάνειο, που πήρε πριν από οκτώ χρόνια και θα πρέπει να το αποπληρώνει τα επόμενα 17!
2. Ο Βασίλης είναι οδοντίατρος και συγγενής δημάρχου της Βορειοανατολικής Αττικής και εκ πρώτης όψεως δεν έχει ιδιαίτερο οικονομικό πρόβλημα. Η δική του πραγματικότητα είναι όμως τόσο διαφορετική. Το ιατρείο του στη Δροσιά δεν «τραβάει» καθόλου. «Πέντε μήνες μόνο εγώ ξέρω πως ζω», έλεγε χαρακτηριστικά, αναλογιζόμενος οπωσδήποτε τα… δίδυμα που περιμένουν από ποιον άλλον, από τον πατέρα τους. «Αφού εξέτασα κάθε παράμετρο αποφάσισα να μεταφέρω το ιατρείο στην επαρχία, 120 χιλιόμετρα μακριά, σε μια πόλη που δεν υπάρχει(!) οδοντίατρος. Ίσως εκεί εξασφαλίσω τα προς το ζειν, βοηθώντας και ανθρώπους που έχουν υγειονομικό πρόβλημα και είναι εγκαταλειμμένοι», καταλήγει ο οδοντίατρος-εσωτερικός μετανάστης.
3. Σε κατάστημα μεγάλης αλυσίδας στο Φάρο Ψυχικού απασχολούνταν 6 πωλήτριες και μία υπεύθυνη καταστήματος. Η πτώση των πωλήσεων ανάγκασε την εταιρία να απολύσει δύο πωλήτριες τη περασμένη εβδομάδα. Προειδοποίησε μάλιστα τις άλλες ότι εάν ο τζίρος δεν σταθεροποιηθεί μέχρι τα Χριστούγεννα, τότε θα απολυθούν άλλες… δύο.
4. Ο Μπλέντι είναι Αλβανός και εργαζόταν σε οικοδομές ως μαρμαράς. Ένα πρωινό αναγκάστηκε να χτυπήσει την πόρτα φίλου, που δεν έχει σχέση με την οικοδομική δραστηριότητα. «Αφεντικό, έχει καμιά δουλειά για μένα;», ρώτησε.
-«Τι δουλειά, ρε Μπλέντι;», διερωτήθηκε ο άνθρωπος.
-«Ότι να ‘ναι, κάτι στον κήπο…»
-«Εσύ είσαι μάστορας και παίρνεις πάνω από 50 ευρώ.»
-«Με 30 ευρώ αφεντικό, να σου κουρέψω το γκαζόν, να κόψω τα ξύλα, να φυτέψω κανένα δενδράκι… Τις τελευταίες 25 ημέρες έχω κάνει μόνο τρία μεροκάματα.»
-«Άσε να δω και θα σου τηλεφωνήσω» ήταν η απογοητευτική απάντηση και βεβαίως το τηλεφώνημα δεν έγινε ποτέ.
Το «αφεντικό» σκέφθηκε και ξανασκέφθηκε τα 30 ευρώ για κάποιες… δουλίτσες και αποφάσισε να τα κρατήσει και να κάνει ό,τι μπορεί μόνος του στον κήπο.
Οι καθημερινές ιστορίες αυτού του είδους έχουν αρχίσει να μην έχουν τέλος.
Οι απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα είναι πολλές και η αντικατάσταση της χαμένης εργασίας εξαιρετικά δύσκολη.
Η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας έχει ισχυρούς πόνους
Η διεθνής οικονομική κρίση βρήκε τις ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις χονδρικής και λιανικής σε δύσκολους καιρούς. Τη μεν αγορά εν μέσω βεβαρημένου φορολογικά κλίματος και τον δε καταναλωτή με αρνητική ψυχολογία λόγω ακρίβειας, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν ακόμα περισσότερο προς το χειρότερο. Ο καλπασμός της οικονομικής κρίσης σαφώς επηρέασε, τόσο τη συμπεριφορά όσο και τις μέχρι σήμερα συνήθειες του καταναλωτή, με αποτέλεσμα «φτωχοί» και «πλούσιοι» καταναλωτές να περιορίσουν δραστικά την καταναλωτική ζήτηση, ο καθένας φυσικά για διαφορετικούς λόγους. Οι καταναλωτές χαμηλού εισοδήματος δεν αγοράζουν γιατί δεν μπορούν και οι υψηλού εισοδήματος για να μην προκαλούν.
Ακόμη λοιπόν και οι «πλούσιοι του κόσμου» έχουν επηρεαστεί από την κρίση, τόσο στην προσωπική τους ζωή όσο και στις επιχειρήσεις τους, κρίνοντας συνετό να μην ξοδεύουν δημοσίως εν μέσω πιστωτικής κρίσης και κινδύνου για γενικευμένη οικονομική ύφεση, δημιουργώντας έτσι καταναλωτικό έλλειμμα στην εμπορική κίνηση.
Η πρωτοφανής αυτή κρίση, εάν διαρκέσει, θα επιφέρει ισχυρούς τριγμούς στη φερεγγυότητα των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αφού για τους επόμενους δώδεκα μήνες υπάρχει ο κίνδυνος μία στις τρεις να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της και μία στις δυο ενδέχεται να καθυστερήσει τις πληρωμές της.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί επίσης το γεγονός, ότι για έκτο συνεχή μήνα οι ακάλυπτες επιταγές αυξήθηκαν, φθάνοντας το εννεάμηνο τα 815 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 40% από πέρσι, ενώ δυστυχώς αναμένεται να επιδεινωθούν οι δείκτες ασφυξίας της αγοράς και να συνεχιστεί η μείωση του όγκου πωλήσεων.
Καθώς λοιπόν η κρίση χτυπάει ανελέητα όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι άλλη μια επιπλέον σοβαρή συνέπεια που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε, είναι η συρρίκνωση της απασχόλησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
