Της Άντζελας Πεΐτση
Σημαντική έρευνα για την πορεία και το μέλλον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, παρουσίασε το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης. Οι οκτώ στους δέκα επιχειρηματίες βιοτέχνες επικρίνουν το πρόσφατα ψηφισμένο ασφαλιστικό νομοσχέδιο με την πολυθρύλητη ολοκλήρωση της αξιολόγησης κάθε άλλο παρά «αίσιες προσδοκίες» τους δημιουργεί για το μέλλον και την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Θέμα της έρευνας ήταν η ‘Οικονομική συγκυρία και οι επιπτώσεις της σε ΜμΕ και καταναλωτές της Θεσσαλονίκης’ πραγματοποιήθηκε, το διάστημα από 9 έως 11 Μαΐου, σε δείγμα 805 ατόμων (500 επιχειρήσεων – μελών του επιμελητηρίου και 305 καταναλωτών).
Η έρευνα διενεργήθηκε για λογαριασμό του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ) από την εταιρεία δημοσκοπήσεων Interview και αποτυπώνει την οικονομική κατάσταση βιοτεχνικών επιχειρήσεων και καταναλωτών, αλλά και τις εκτιμήσεις τους για μία σειρά άλλων ζητημάτων της επικαιρότητας όπως το νέο ασφαλιστικό, την επικείμενη ολοκλήρωση της αξιολόγησης αλλά και το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες.
Τα ευρήματα του 2016 δε διαφέρουν κατά πολύ από τα αντίστοιχα του 2015. Είναι αξιοσημείωτο και πρέπει να επισημανθεί πως το 56-60% των Ελλήνων, ζει από τις συντάξεις. Επίσης το 82% των επιχειρηματιών δεν ξέρει πως διαγράφεται το μέλλον της επιχείρησής του. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΒΕΘ, 11.500 χιλιάδες επιχειρήσεις διαγράφηκαν μέσα στη διάρκεια της κρίσης, ένας αριθμός ιδιαίτερα υψηλός. 40.000 με 50.000 θέσεις εργασίας έχουν χαθεί μόνον από μέλη – επιχειρηματίες του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης. Ακόμα και οι επιχειρήσεις που λειτουργούν έχουν μειώσει αισθητά τον αριθμό των απασχολουμένων. Κατά την τοποθέτησή του, ο Πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Παπαδόπουλος επέκρινε δριμύτατα τους κυβερνώντες κάνοντας λόγο για αφερεγγυότητα του ελληνικού κράτους και του ελληνικού πολιτικού συστήματος. «Ποτέ μα ποτέ σε καμία άλλη χώρα δεν πήγαν οι δανειστές να επιβάλλουν προληπτικά μέτρα τα οποία θα πρέπει να ληφθούν μετά από δύο χρόνια. Είναι τραγικό. Η αφερεγγυότητα των πολιτικών και του ελληνικού κράτους οδηγεί στη λήψη προληπτικών μέτρων που θα εφαρμοστούν μετά από δύο χρόνια». Ταυτόχρονα χαρακτήρισε πάρα πολύ υψηλούς τους νέους έμμεσους φόρους που έρχονται προς ψήφιση στη Βουλή
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του zougla.gr ο Πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Παπαδόπουλος τόνισε: «Σήμερα το 26% των ελληνικών επιχειρήσεων – εγγεγραμμένων μελών του ΒΕΘ σκοπεύει να μετακινηθεί στις γειτονικές χώρες. Όσο κι αν η κυβέρνηση δε θέλει να το παραδεχθεί ο αριθμός των Ελλήνων επιχειρηματιών που σκέφτεται να μετακομίσει στο εξωτερικό είναι ιδιαίτερα υψηλός. Σε μία φορολογία 29% από το πρώτο ευρώ, σε ένα ασφαλιστικό σύστημα το οποίο δυστυχώς είναι φορολογικό και όχι ασφαλιστικό το οποίο αναλώνει μεγάλο μέρος του εισοδήματος των Ελλήνων επιχειρηματικών, όλοι πλέον καταλαβαίνουν πως το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί καθώς πολλοί Έλληνες πλέον θα σκέφτονται να μετακινηθούν στις γειτονικές χώρες, οι οποίες –πρέπει να ειπωθεί- προσφέρουν «γη και ύδωρ» στους Έλληνες επιχειρηματίες.
Από τη μεριά του, ο δημοσκόπος Δημήτρης Βασιλειάδης εξήγησε: «Το να απολύουν οι επιχειρήσεις του ΒΕΘ 1,3 εργαζόμενους κατά μέσο όρο κάθε χρόνο δημιουργείται μία μικρή πόλη ανέργων. Οι επιχειρήσεις στη Θεσσαλονίκη εκτός από το γεγονός «του κλεισίματος» εμφανίζουν και το φαινόμενο της συρρίκνωσης, δηλαδή γίνονται μικρότερες. Εκείνο που αποτελεί πολύ σημαντικό στοιχείο και αποτυπώνεται στην έρευνα, η οποία είναι η πρώτη μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού είναι πως πάνω από επτά στους 10 επιχειρηματίες της Θεσσαλονίκης, λένε πως το ασφαλιστικό που ψηφίστηκε, δηλαδή η σύνδεση των εισφορών με τα κέρδη είναι προς τη λάθος κατεύθυνση. Επίσης, κατά 15% μειώθηκε φέτος σε σχέση με πέρσι και συγκεκριμένα από το 85% έπεσε στο 70% εκείνων των Θεσσαλονικέων και των μελών του ΒΕΘ, που υποστήριζαν την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη. Το γεγονός πως μέσα σε μία χρονιά χάθηκε ένα ποσοστό της τάξης του 15% από τους πιστούς ακολούθους του ευρώ, πρέπει να μας προβληματίσει».
Σε ερώτηση του zougla.gr για τη θέση που βρίσκεται ο νομός Θεσσαλονίκης σε σχέση με τους υπόλοιπους της Βόρειας Ελλάδας, σχετικά με τα στοιχεία της ανεργίας, απάντησε: «Η εμπειρία μου σχετίζεται και μάλιστα πρόσφατα, από το Επιμελητήριο της Χαλκιδικής αλλά και της Καβάλας. Στη Χαλκιδική υπάρχει το πλεονέκτημα του τουρισμού με την εποχική απασχόληση όπου παρουσιάζονται κάποιες προσλήψεις από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο – όπου μετά αρχίζει πάλι η φθίνουσα πορεία. Στην Καβάλα επειδή υπάρχει κι εκεί μία έξαρση του τουρισμού καθώς έρχονται πάρα πολλοί Τούρκοι και Βούλγαροι τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μία στασιμότητα στις απολύσεις. Το πιο τραγικό στο επίπεδο της απασχόλησης, παρατηρείται στο νομό Θεσσαλονίκης».
Τα στοιχεία της έρευνας
Στο πρώτο μέρος η έρευνα καταγράφει τις συνθήκες μέσα στις οποίες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται και τις προσδοκίες τους για το επόμενο διάστημα.
Πιο συγκεκριμένα από το σύνολο των ερωτηθέντων επιχειρηματιών, το 77% προτίθεται να συνεχίσει να διατηρεί το υπάρχον προσωπικό, το 11% να προσλάβει και το 12% να προχωρήσει σε προσλήψεις. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτοαπασχόλησης, μεταξύ των συμμετεχόντων στην έρευνα, αγγίζει το 61%.
Κατά μέσο από την αρχή του έτους οι απολύσεις από τις επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό (40% των συμμετεχόντων στην έρευνα), αφορούν 1,5 εργαζόμενο ανά επιχείρηση.
Μείωση στο τζίρο τους είδαν στο πρώτο τρίμηνο του 2016 έξι στους δέκα επιχειρηματίες, καμία μεταβολή τρεις στους δέκα, ενώ μόλις ένας στους δέκα κατέγραψε αύξηση. Ο μέσος όρος μείωσης του τζίρου εκτιμάται ότι άγγιξε το 34%. Καμία μεταβολή στα έσοδα του, το επόμενο εξάμηνο προβλέπει ότι θα έχει το 38% των επιχειρηματιών, αύξηση το 10% ενώ για μείωση κάνει λόγο το 52%.
Απαισιοδοξία για το μέλλον της επιχείρησης του νιώθει το 82% των ερωτηθέντων. Στον αντίποδα βρίσκεται ένα 18% που προβλέπει θετική πορεία της επιχείρησης του για το επόμενο διάστημα.
Προσπαθούν… αλλά ανταποκρίνονται σε φορολογικές- ασφαλιστικές υποχρεώσεις
Παραπάνω από ικανοποιητική είναι η ανταπόκριση που καταγράφεται αναφορικά με τις φορολογικές υποχρεώσεις των επιχειρηματιών καθώς επτά στους δέκα απαντούν ότι ανταπεξέρχονται στις εν λόγω υποχρεώσεις ενώ στην αντίπερα όχθη βρίσκονται τρεις στους δέκα.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τις ασφαλιστικές εισφορές καθώς το 68% απαντά ότι είναι συνεπές προς αυτές, ενώ το 32% απαντά αρνητικά.
Δεν φαίνεται να έχει ουσιαστικές προσδοκίες για την ανάκαμψη της οικονομίας μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης το 73%. Διαφορετικά άποψή έχει το 27%.
Κυβέρνηση συνεργασίας προκρίνουν πέντε στους δέκα
Στην ερώτηση ‘ τι κατά την άποψή σας είναι το καλύτερο για τη χώρα;’ το 32% απαντά προσφυγή στις κάλπες, το 52% κυβέρνηση συνεργασίας από την παρούσα Βουλή και το 16% παραμονή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Αναφορικά με το νέο ασφαλιστικό το 75% απαντά πως είναι προς την λάθος κατεύθυνση, το 8% προς τη σωστή, ενώ ένα 17% δηλώνει δεν γνωρίζω/δεν απαντώ.
Συνδεδεμένη με την απαισιοδοξία για το επόμενο διάστημα είναι η απάντηση του 35% των συμμετεχόντων που εκτιμά ότι είναι πιθανό να οδηγηθεί σε λουκέτο της επιχείρησής του εντός του τρέχοντος έτους, ενώ διαφορετική εκτίμηση έχει το 65%.
Έντονη είναι η διάθεση παραμονής στο ευρώ καθώς το 70% των ερωτηθέντων απαντά ότι η χώρα πρέπει να παραμείνει στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος πάση θυσία. Αντίθετη άποψη έχει το 15%, ενώ δεν θέλησε να πάρει θέση στην ερώτηση αντίστοιχο ποσοστό.
Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι στο ίδιο ερώτημα τον Ιούνιο του 2015 τα ποσοστά ήταν διαφοροποιημένα ως εξής: 85% έλεγε ναι στο ευρώ πάση θυσία, 10% όχι και 5% δήλωνε δεν γνωρίζω/ δεν απαντώ.
Στην ερώτηση ‘πόσο πιθανό θεωρείτε ένα Grexit;’ το 33% απάντησε πολύ/αρκετά, το 43% λίγο/ καθόλου, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό (24%) απέφυγε να απαντήσει.
Στη μείωση του τζίρου αλλά και στο ενδεχόμενο μεταφοράς της έδρας της επιχείρησης εκτός Ελλάδας συνέβαλαν καταλυτικά τα capital controls, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις στη σχετική ερώτηση. Πιο συγκεκριμένα στην ερώτηση ‘τι από αυτά που θα σας αναφέρω προκλήθηκε στην επιχείρηση σας εξαιτίας των capital controls’, οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα δύο επιλογών, το 73% απάντησε ότι μειώθηκε ο τζίρος του, το 26% ότι σκέφτηκε την μεταφορά της έδρας του εκτός ελληνικών συνόρων, ενώ το 22% ακύρωσε δράσεις ή επενδύσεις που είχε σχεδιάσει. Στην ίδια ερώτηση το 14% απάντησε ότι περιόρισε την απασχόληση (απολύσεις, μειώσεις ωρών εργασίας), το 3% ότι διέκοψε προσωρινά τη λειτουργία της επιχείρησής του, ενώ ‘άλλο’ απάντησε το 10%.
Σε ελεύθερη πτώση τα εισοδήματα των καταναλωτών
Συρρίκνωση εισοδημάτων απαντά ότι υπέστη το τελευταίο εξάμηνο, το 62% των καταναλωτών, στα ίδια επίπεδα παρέμεινε το 37%, ενώ το 1% απάντησε ότι έχει βελτιωθεί η οικογενειακή του κατάσταση. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά μέσο όρο η μείωση του εισοδήματος υπολογίζεται στο 24%.
Κύρια πηγή εισοδήματος αποτελεί για το 56% των συμμετεχόντων στην έρευνα η σύνταξη, για το 32% ο μισθός, για το 4% τα κέρδη από επιχείρηση, για ένα αντίστοιχο ποσοστό από ακίνητα, ενώ 1% δήλωσε πως επιβιώνει με επιδόματα (ανεργίας, πρόνοιας κ.α.).
Δεν φαίνεται να έχει τέλος η ανεργία στη Θεσσαλονίκη, καθώς το 62% των ερωτηθέντων απάντησε ότι έχει άνεργα μέλη στην οικογένεια του. Μάλιστα ο μέσος όρος ανέργων ανά οικογένεια φτάνει στο 1,3%. Οι οικογένειες, όπως προκύπτει από τη σχετική ερώτηση, με έναν άνεργο αγγίζουν το 75%, με δύο ανέργους το 20%, ενώ με τρεις ανέργους και άνω το 5%.
Με πεσιμισμό αντιμετωπίζουν το μέλλον του νοικοκυριού τους οκτώ στους δέκα απαντώντας ότι το επόμενο εξάμηνο αναμένουν η κατάστασή να γίνει χειρότερη για τις οικογένειες τους. Σταθερή εκτιμά ότι θα παραμείνει η κατάσταση του νοικοκυριού του το 19% και μόλις το 1% περιμένει βελτίωση.
Προς τη λάθος κατεύθυνση το ασφαλιστικό λένε οκτώ στους δέκα
Το 65% των ερωτηθέντων απαντά ότι ανταποκρίνεται στις φορολογικές υποχρεώσεις του ενώ το 35% λέει ότι δεν έχει τη δυνατότητα. Για το ασφαλιστικό οκτώ τους δέκα καταναλωτές απαντούν πως είναι προς τη λάθος κατεύθυνση ενώ η ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν φαίνεται να γεννά ελπίδες για τη βελτίωση της ελληνικής οικονομίας στο 76% των συμμετεχόντων.
Κυβέρνηση συνεργασίας επιλέγει ως καλύτερη λύση για τη χώρα το 40% με το 36% να προτιμά την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Το 24% απαντά ότι είναι καλύτερο για τη χώρα να παραμείνει η σημερινή κυβέρνηση.
Βγάζουν χρήματα από τα στρώματα…
Στη λύση του πλαστικού χρήματος (χρεωστική – πιστωτική κάρτα) έχει καταφύγει το 55% των ερωτηθέντων μετά την επιβολή των capital controls. Το 25% απαντά ότι χρησιμοποιεί χρήματα που είχε στο ‘στρώμα’ για μία ώρα ανάγκης, το 8% ότι δανείζεται από φίλους και συγγενείς, το 4% ότι πούλησε αντικείμενα αξίας (ακίνητα, αυτοκίνητα, κοσμήματα κ.α.) ενώ το 15% επέλεξε άλλες λύσεις. Σημειώνεται ότι στην εν λόγω ερώτηση υπήρχε δυνατότητα δύο επιλογών.
Υπέρ της παραμονής στο ενιαίο νόμισμα εμφανίζεται το 74% , το 17% δηλώνει κατά, ενώ το 9% δεν τοποθετήθηκε. Πάντως ένα χρόνο πριν, το 88% δήλωναν υποστηρικτές του ευρώ, ενώ ‘πολέμιοι’ του το 10%. Πιθανό θεωρεί το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη το 33% των συμμετεχόντων, το 19% απάντησε δεν γνωρίζω/δεν απαντώ, ενώ το 48% εκτιμά ότι είναι απίθανη μία τέτοια προοπτική.
