Η έντονη κριτική στην «κεντρική διοίκηση», η ανησυχία για τους πόρους της τοπικής αυτοδιοίκησης που έχουν μειωθεί κατά 50% την τελευταία τριετία και η έντονη αγωνία για τη νέα κοινωνική πραγματικότητα που καλεί τους δημάρχους να «εφεύρουν» δίκτυο προστασίας για όσους πλήττονται από την κρίση, χαρακτήρισαν τις πρωινές ομιλίες ετήσιο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, το οποίο διεξάγεται σήμερα και αύριο, στην Κομοτηνή.
Για «απόλυτο δογματισμό, ακαμψία και έλλειψη δημοκρατικής ευαισθησίας από το Κέντρο» έκανε λόγο ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αν. Μακεδονίας- Θράκης Κώστας Σιμιτζής και συνέχισε: «Στο όνομα της αποτελεσματικότητας αποκλείστηκαν από τις αποφάσεις οι τοπικές κοινωνίες. Θεσπίστηκαν θεσμοί αποστεωμένοι, αυξήθηκε η γραφειοκρατία. Καθιερώθηκαν πολλαπλά επίπεδα ελέγχου των αποφάσεων με τον κίνδυνο να καταργηθεί η δυνατότητα και η αρμοδιότητα των οργάνων να αποφασίζουν». Όμως, «οι δήμοι αποδείχθηκαν σκληρά καρύδια. Ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις της κυβέρνησης για μείωση των σπαταλών. Από πεδίο πειραματισμών μετατρεπόμαστε σε εφαλτήριο της οικονομίας».
Τη διάχυτη αγωνία της βορειοελλαδίτικης κοινωνίας για τις ατραπούς στις οποίες οδηγείται περιέγραψε ο περιφερειάρχης Αν. Μακεδονίας- Θράκης Άρης Γιαννακίδης, μιλώντας για το «ντόπιο επιστημονικό δυναμικό που μεταναστεύει», για «αυτή την περιφέρεια, όπου γενιές ολόκληρες μεγάλωσαν μέσα σε τρόμο και σε ανασφάλεια και τούτη τη στιγμή, η αποβιομηχάνιση είναι έκδηλη και απτή. Η ανεργία, η φτώχεια διαχέεται σε όλη την κοινωνική διαστρωμάτωση. Δημογραφική αφαίμαξη, κατρακύλα αναπτυξιακή».
Στα θεσμικά και οικονομικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η ΚΕΔΕ στη συνδιαλλαγή της με την κεντρική εξουσία αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας Κώστας Ασκούνης, ο οποίος τόνισε κι αυτός «την κοινή αγωνία όλων των στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης, πέρα από πολιτικές παρατάξεις».
Όπως σημείωσε ο κ. Ασκούνης, μέχρι στιγμής έχουν εκταμιευθεί 683 εκατ. ευρώ από χρήματα που οφείλονται στους δήμους και η απόδοσή τους είχε καθυστερήσει. Επιπλέον 450 εκατ. ευρώ, από θεσμοθετημένους πόρους της Τ.Α., δεν είχαν εγγραφθεί στον προϋπολογισμό. Αν και υπάρχει δέσμευση για καταβολή αυτών των χρημάτων, όπως τόνισε ο κ. Ασκούνης «ήδη υπάρχει το πρώτο πρόβλημα, αφού το υπουργείο χρηματοδότησε με 131 εκατ. ευρώ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους τα προνοϊκά επιδόματα Νοεμβρίου- Δεκεμβρίου».
Ο κ. Ασκούνης επανέλαβε το αίτημα της ΚΕΔΕ για διαβούλευση του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Εσωτερικών και παρέθεσε τις νομοθετικές ρυθμίσεις που προτείνει η ΚΕΔΕ:
– να καταστεί η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης φορέας διαχείρισης για το ΕΣΠΑ και το πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
– η κατανομή του προγράμματος επενδύσεων των δήμων (ΣΑΤΑ- Συλλογική Απόφαση Τοπικής Αυτοδιοίκησης) να γίνει με τα κριτήρια των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων χωρίς περικοπές (έχει γίνει πρόταση περικοπής των πόρων κατά 33% από το Υπ. Ανάπτυξης)
– η ενίσχυση της ρευστότητας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων από πόρους του Πράσινου Ταμείου
– η χρηματοδότηση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» κατά 50% από το Υπ. Εργασίας
– να διασφαλιστεί η νομιμότητα των δανειακών συμβάσεων που έχουν συναφθεί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων
– δυνατότητα των δήμων και των περιφερειών να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς με δάνεια από το ΤΠΔ
– παραχώρηση των ιαματικών πηγών για 40 χρόνια στους δήμους.
Ο κ. Ασκούνης αναφέρθηκε στο σοβαρό πρόβλημα που αφορά στις δανειακές συμβάσεις μεταξύ δήμων και ΤΠΔ, που δεν εγκρίνονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο. «Εμείς δεν αρνούμαστε τον έλεγχο, αλλά τον έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. Οι διατάξεις που προτάθηκαν από το Υπ. Εσωτερικών δεν έγιναν στο σύνολό τους δεκτές από το Υπ. Οικονομικών, όπως δεν έγινε δεκτή και σχετική τροπολογία που κατέθεσαν βουλευτές με ευρεία διακομματική στήριξη».
Αναφερόμενος στην κοινωνική πολιτική της ΚΕΔΕ, ο κ. Ασκούνης μίλησε για το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Αυτοδιοίκηση- Κοινωνική Συνοχή- Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ), στο πλαίσιο του οποίου εντάσσονται τα ώριμα και επιλέξιμα έργα που δεν πρόλαβαν να χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ (ΕΣΠΑ 2007- 2013), η χρηματοδότηση μικρών και μεσαίων έργων μέσω Αυτεπιστασίας μέσω ΟΑΕΔ, το πρόγραμμα ΕΛΛΑΔΑ (συγχρηματοδοτούμενο από επιχειρησιακά προγράμματα ΕΣΠΑ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) κ.ά.. Όπως σημείωσε, «άμεση προτεραιότητα για την αυτοδιοίκηση αποτελεί η αξιοποίηση όλων των μέσων που παρέχονται από την Τεχνική Βοήθεια του ΕΣΠΑ, έτσι ώστε να υπάρξει μηχανισμός στήριξης των δήμων τοπικά».
Τόνισε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες είναι απαραίτητη η συνέχιση της χρηματοδότησης των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι», των Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων και των Κέντρων Στήριξης Ρομά και ευπαθών ομάδων.
Σε ό,τι αφορά στις προσπάθειες για εξοικονόμηση ενέργειας (προγράμματα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ», «ΠΡΑΣΙΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ» και HELIOS), ο κ. Ασκούνης πρότεινε σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ να σχεδιασθεί ένα νέο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις λειτουργίες των δήμων και στο σύνολο των υποδομών τους.
Eπιμέλεια: Φίλιππος Καραμέτος