Σπυριδωνία Κρανιώτη
Ο Ευριπίδης Νικολίδης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, καθώς έχει καταγράψει μια επιτυχημένη πορεία στον καλλιτεχνικό χώρο. Ο διακεκριμένος σολίστ του μπουζουκιού με τους χρυσούς και πλατινένιους δίσκους και τις σημαντικές συνεργασίες με τους πιο αξιόλογους καλλιτέχνες της ελληνικής μουσικής σκηνής, όλα αυτά τα χρόνια που δραστηριοποιείται επαγγελματικά έχει αποδείξει ότι το βασικό χαρακτηριστικό του και η μεγαλύτερη ώθησή του για δημιουργία, είναι η αγάπη του για το μπουζούκι και τη μουσική.
Ωστόσο, ο αγαπημένος καλλιτέχνης έχει μια ακόμα μεγάλη αγάπη στη ζωή του και αυτή είναι η αγάπη του για την πατρίδα του, τη Θράκη, τη γενέτειρά του. Έτσι λοιπόν το καλοκαίρι του 2023, με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Ορεστιάδας και τον ξεριζωμό της Ανατολικής Θράκης, συνέθεσε και ερμήνευσε ένα νέο τραγούδι, το «Ζεϊμπέκικο της Ορεστιάδας», σε στίχους του Σαράντη Σαραντίδη. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, συνέθεσε άλλα δύο τραγούδια, «Τα όνειρα της προσφυγιάς», σε στίχους του Κώστα Ασμανίδη και το τραγούδι «Πόσα τραγούδια να σου πω», σε στίχους της αδελφής του, της Αθηνάς Νικολίδου. Όλα αυτά είναι στο πλαίσιο μιας δικής του προσπάθειας να παρουσιάσει ένα νέο ιστορικό κύκλο τραγουδιών, που θα κυκλοφορήσουν μελλοντικά σε όλο τον κόσμο και θα αποτελέσουν φόρο τιμής στη Θράκη, που τόσο αγαπάει. Παράλληλα, ετοίμασε ένα τραγούδι με αφορμή την ανέγερση του ναού της Παναγίας Στρατήγισσας.
Συγκινημένος για τη βράβευσή του στην πατρίδα του, εξομολογήθηκε στη Ζούγκλα: «Είναι πολύ σημαντικό να βραβεύεσαι στον τόπο σου. Νομίζω ότι ήταν το πιο δυνατό βραβείο. Έχω πάρει πολλούς χρυσούς, πλατινένιους, κ.λ.π. αλλά το να γράφεις για την ιστορία του τόπου σου και να βραβεύεσαι είναι ό,τι πιο σημαντικό για μένα».
Κύριε Νικολίδη, το καλοκαίρι του 2023 ήταν αρκετά δημιουργικό για σας, γιατί, με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Ορεστιάδας και τον ξεριζωμό της Ανατολικής Θράκης, συνθέσατε και ερμηνεύσατε ένα νέο τραγούδι, το «Ζεϊμπέκικο της Ορεστιάδας», σε στίχους του Σαράντη Σαραντίδη. Και στο ίδιο χρονικό διάστημα συνθέσατε άλλα δύο τραγούδια, «Τα όνειρα της προσφυγιάς», σε στίχους του Κώστα Ασμανίδη, και το τραγούδι, «Πόσα τραγούδια να σου πω», σε στίχους της αδελφής σας, της Αθηνάς Νικολίδου. Και όλα αυτά είναι στο πλαίσιο μιας δικής σας προσπάθειας να παρουσιάσετε ένα νέο ιστορικό κύκλο τραγουδιών, που θα κυκλοφορήσει μελλοντικά σε όλο τον κόσμο και θα αποτελεί φόρο τιμής στη Θράκη, που τόσο αγαπάτε και είναι η γενέτειρά σας. Μιλήστε μας λοιπόν για αυτό το μεγαλεπήβολο σχέδιο.
Το καλοκαίρι τιμήθηκα από την Ορεστιάδα που γιόρτασε τα 100 χρόνια ζωής της και για τη βραδιά αυτή, έγραψα το «Ζεϊμπέκικο της Ορεστιάδας» σε στίχους του Σαράντη Σαραντίδη, «Τα όνειρα της προσφυγιάς», όπως είπες, και το «Πόσα τραγούδια να σου πω».
Αυτό το παρουσιάσαμε στη δεύτερη εκδήλωση. Η πρώτη εκδήλωση ήταν στο Ανοιχτό Θέατρο της Ορεστιάδας, όπου έγινε και η βράβευσή μου από τον πρώην δήμαρχο της Ορεστιάδας, τον φίλο μου, τον Βασίλη Μαυρίδη, και τον ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτή τη βράβευση καθώς και τον πρόεδρο του πολιτιστικού συλλόγου Καβύλης Μαργαρίτη Αστεριάδη για την πρόσκληση και την οργάνωση της εκδήλωσης για τη βράβευση μου.
Είναι πολύ σημαντικό να βραβεύεσαι στον τόπο σου. Νομίζω ότι ήταν το πιο δυνατό βραβείο. Έχω πάρει πολλούς χρυσούς, Πλατινένιους, κ.λ.π. αλλά το να γράφεις για την ιστορία του τόπου σου και να βραβεύεσαι είναι ό,τι πιο σημαντικό για μένα. Τώρα, εκεί πέρα παρουσιάστηκαν και τα «Όνειρα της προσφυγιάς» σε στίχους Κώστα Ασμανίδη.
Μετά, έγινε πάλι μία εκδήλωση στο χωριό μου, στην Καβύλη, εκεί που μεγάλωσα και φαντάσου, έξω από το σπίτι μας είναι ακριβώς η πλατεία και η εκκλησία. Στην πλατεία έγινε η εκδήλωση, την οποία και παρουσίασα και ήταν τιμώμενο πρόσωπο και η αδερφή μου η Αθηνά, ως συγγραφέας. Και παρουσιάσαμε ένα τραγούδι, το «Πόσα τραγούδια να σου πω» για τη Θράκη, που αναφέρεται και στον Άγιο Δημήτριο, την εκκλησία του χωριού μας επίσης μια πάρα πολύ συγκινητική βραδιά, γιατί ήταν όλοι φίλοι παιδικοί, συγχωριανοί από τα γύρω χωριά, από την Ορεστιάδα, από την Αλεξανδρούπολη. Τι να σου πω, έβλεπα ανθρώπους που δεν το πίστευα. Και τώρα το να βραβεύεσαι έξω από το σπίτι σου, στην αυλή που μεγάλωσες. Ήταν πολύ κοντά αυτές οι δύο οι βραβεύσεις και ήταν μια περίοδος πάρα πάρα πολύ δημιουργική για μένα. Που τελικά είχε και αυτό το αποτέλεσμα.
Παράλληλα, ετοιμάσατε ένα τραγούδι με αφορμή την ανέγερση του ναού της Παναγίας Στρατήγισσας. Δηλαδή, υπάρχει ακόμα ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο να συμβάλλετε με τις δικές σας δυνάμεις, όσο μπορείτε, στο να λειτουργήσει αυτός ο ναός. Μιλήστε μας και για αυτό το εγχείρημα.
Ναι. Ο πατήρ Διονύσης, ο οποίος είναι ο ιερέας της Εκκλησίας, μου ζήτησε να γράψω ένα τραγούδι. Είναι ο ιερέας που μας πάντρεψε το καλοκαίρι με τη σύζυγό μου την Ελένη Τσιαούση. Είναι πολύ σημαντικός άνθρωπος για μας. Ζήτησε αυτό το τραγούδι και σκέφτηκα τον Σαράντη Σαραντίδη κατευθείαν, που μου είχε γράψει τους στίχους για το «Ζεϊμπέκικο της Ορεστιάδας». (Με τον Σαράντη, ετοιμάζουμε και άλλα πράγματα.) Δηλαδή, αυτά που κάναμε θα είναι το εφαλτήριο για τα επόμενα τραγούδια που γράφουμε για την ιστορία της Θράκης, τον ξεριζωμό και όλα αυτά. Και ζήτησε ο πατήρ Διονύσης λοιπόν να γράψω ένα τραγούδι για να βοηθήσουμε στην ανέγερση του ναού, που είναι πολύ σημαντικό. Οι λειτουργίες, να φανταστείτε, γίνονται σε ένα υπόγειο. Η προσπάθεια που καταβάλλει είναι πολύ μεγάλη και έχει την αποδοχή και την αγάπη του κόσμου. Και πιστεύω ότι θα είναι πολύ σημαντικό να γίνει κάτι τέτοιο, να φτιαχτεί αυτός ο ναός. Το τραγούδι πάντως γράφτηκε. Θα το ακούσουμε σε πρώτη εκτέλεση το επόμενο διάστημα και βέβαια σκεφτόμαστε να κάνουμε και μια συναυλία εκεί πέρα. Στην Αλεξανδρούπολη.
Είναι πολύ σημαντικό το κομμάτι της προσφυγιάς για σας..
Ναι. Ο παππούς και η γιαγιά ήταν πρόσφυγες. Ήταν στο Ζαλούφι και στο Ντεμερντέσι. Έτσι λέει και το τραγούδι που είχα γράψει για «Τα όνειρα της προσφυγιάς», αναφέρει μέσα τα χωριά. Και αφήσαν τον τόπο τους και ήρθαν από την άλλη μεριά με την ανταλλαγή των πληθυσμών και χτίσανε μια καινούρια ζωή. Στην οποία, μετά γεννηθήκαν τα παιδιά τους, ο πατέρας μου, με τα αδέρφια του, μετά τα εγγόνια τους, εμείς. Εμείς προλάβαμε τα σπίτια εκεί με τα κερπίτσια που λέμε, με τα λασπότουβλα. Τα προλάβαμε όλα αυτά. Οπότε μέσα μου υπάρχει εκείνη η αγωνία, όλο αυτό ίσως εμένα μου βγαίνει στο να γράφω μουσική.
Άρα δύο μεγάλες αγάπες έχετε, για το μπουζούκι και τη μουσική και η αγάπη σας για τη Θράκη, για την πατρίδα, για τις ρίζες, για τη γενέτειρα..
Νομίζω είναι πολύ σημαντικό να γράφουμε για τον τόπο μας, για την ιστορία γενικότερα της Ελλάδας. Όπως είχα γράψει, για τη Σμύρνη με τον Γιάννη τον Τζουανόπουλο που είχε τραγουδήσει ο Σταμάτης ο Γονίδης. Για την Κύπρο, για τον Σολωμό Σολωμού είχαμε κάνει ένα τραγούδι.
Επίσης και για τα Τέμπη, είχατε συνθέσει ένα τραγούδι
Για τα Τέμπη, βέβαια. Αυτά όλα υπάρχουν στον δίσκο που κυκλοφόρησε στη Heaven, θα γίνει και εκπομπή τώρα το live streaming που έχουμε κάνει. Στη Heaven, στο δίσκο «Εγώ ζητάω ουρανό», είναι ένας δίσκος που περιλαμβάνει όλα αυτά τα τραγούδια, τη Σμύρνη, αυτά που είχαμε κάνει τότε με τον Γιάννη τον Τζουανόπουλο. Και είναι πολύ σημαντικό τελικά να γράφεις, γιατί αυτά μένουνε.
Είναι παρακαταθήκη για σας
Είναι ναι.
Πείτε λίγα λόγια για την πορεία σας. Είστε ένας από τους πιο καταξιωμένους σολίστες του μπουζουκιού. Πώς ήταν η πορεία σας, τι κρατάτε από όλη αυτή την τόσο σημαντική διαδρομή;
Ήταν δύσκολη, γιατί το να ξεκινήσεις από μικρό παιδί τώρα από το χωριό σου, που παίζεις μόνος, μαθαίνεις στο σπίτι, μελετάς, και κατεβαίνεις στη Θεσσαλονίκη 15 χρόνων…
Οικονομικά πώς ανταπεξήλθατε;
Με στήριξαν οι γονείς μου, γιατί με έπιασε η μάνα μου από το χέρι και με κατέβασε κάτω. Βοηθούσε και ο μπαμπάς, τέλος πάντων. Και μετά εκεί 15 ετών παιδάκι άρχισα να μπαίνω σιγά σιγά μέσα στα μαγαζιά. Γιατί μπουζούκι πού να παίξεις; Ή σε ταβέρνες θα παίζεις ή σε μαγαζιά. Τα λεγόμενα σκυλάδικα εκείνης εποχής, τα οποία τελικά ήταν τα μαγαζιά που βγάζαμε το μεροκάματό μας, που φτιαχτήκαμε, που φτιάξαμε σπίτια, που φτιάξαμε τα πρώτα μας τραγούδια. Στη Θεσσαλονίκη εκεί γνώρισα τον Βασίλη Καρά, τον Σταύρο Φωτιάδη, τον κουμπάρο μου, τον Πασχάλη Τερζή, όλους τους τραγουδιστές τους τοπικούς. Αφού περάσαμε λοιπόν από τη Θεσσαλονίκη, κατεβήκαμε με τον μεγάλο Τερζή στην Αθήνα. Ε, από εκεί ξεκίνησε η δισκογραφία.
Φανταζόσασταν ότι θα κάνετε την καριέρα που κάνατε;
Όχι, δεν μπορούσες να το φανταστείς, γιατί μικροί τα λέγαμε για πλάκα. Μεταξύ μας τα παιδιά που παίζαμε μπουζούκι λέγαμε, έλα ρε φαντάζεσαι να σε πάρει κάποια στιγμή τηλέφωνο η Πίτσα Παπαδοπούλου; Η Πίτσα Παπαδοπούλου τραγούδησε τραγούδι μου. Φαντάζεσαι να σε πάρει τηλέφωνο ο Πάριος; Mε τον Πάριο δούλεψα. Φαντάζεσαι να σε πάρει τηλέφωνο ο Μητροπάνος, με τον Μητροπάνο δούλεψα.
Και με τον Τερζή δουλέψατε και με πολλούς άλλους καλλιτέχνες
Με τον Τερζή δώδεκα χρόνια και τώρα τελευταία μια μεγάλη συνεργασία που είναι των δώδεκα χρόνων είναι με τον Σταμάτη Γονίδη.
Με τον οποίο είστε και φίλοι. Δεν είστε μόνο συνεργάτες.
Βέβαια, βέβαια. Θυμάσαι τότε που είχαμε κάνει τη συνέντευξη για τα «Παραμύθια του Μπουζουκιού», είχε έρθει ο Σταμάτης και τραγούδησε.
Τα τελευταία τραγούδια που γράψατε τα ερμηνεύετε ο ίδιος. Μήπως βλέπουμε στον ορίζοντα μια νέα καριέρα τραγουδοποιού ερμηνευτή;
Ως τραγουδοποιός δεν έχω καμία αντίρρηση και κανένα πρόβλημα να τραγουδάω τα τραγούδια μου, γιατί εγώ τα κάνω ντέμο και οι τραγουδιστές τα μαθαίνουν από μένα. Γιατί ο τραγουδοποιός δεν είναι τραγουδιστής. Ούτε ο συνθέτης είναι τραγουδιστής. Έτσι, περισσότερο εμείς τραγουδάμε την ψυχή μας, δηλαδή προσπαθούμε… Έρχεται η μελωδία, πιάνουμε είτε την κιθάρα είτε το μπουζούκι είτε τα πλήκτρα και γράφουμε. Αυτό όμως κάποιος πρέπει να το τραγουδήσει. Δεν μπορείς κάθε φορά να φωνάζεις κάποιον να έρχεται να σου τραγουδάει. Αναγκαστικά δοκιμάζεις εσύ. Αν βλέπεις ότι τα καταφέρνεις, μετά σου λένε, α, ρε πολύ ωραία φωνή έχεις. Για πες το. Μια χαρά είναι… Έχω τραγουδήσει και σε συναυλίες πολλά τραγούδια δικά μου. Και τώρα πάνω στη Θράκη, ας πούμε, εγώ τα τραγούδησα. Και είναι και πιο εύκολο. Είναι άλλο τώρα να το πει ένα μεγάλο τεράστιο όνομα και να γίνει επιτυχία. Δεν το συζητώ. Αλλά θεωρώ ότι τα ιστορικά κομμάτια, εντάξει, μπορεί και ένας τραγουδοποιός να τα στηρίξει. Γιατί είναι διαφορετικό. Πολύ διαφορετικό από ένα εμπορικό τραγούδι.
Έπειτα από όλη αυτή λοιπόν τη σημαντική πορεία, τι ονειρεύεστε τώρα για την καλλιτεχνική σας διαδρομή. Ποιο είναι το όνειρο του Ευρυπίδη Νικολίδη;
Είναι αυτό που κάνω τώρα αυτή τη στιγμή.
Με τη Θράκη;
Όχι μόνο με τη Θράκη. Κάνω πράγματα τα οποία αρέσουν σε μένα. Και κατ’ επέκταση μετά όταν βγαίνουν, αρέσουν στον κόσμο. Δηλαδή αυτό που κάνουμε τώρα για την ανέγερση του Ιερού Ναού της Παναγίας Στρατήγισσας για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Είναι κάτι το οποίο θα μείνει όπως και για τη Θράκη. Αυτά δεν τα είχα στο μυαλό μου. Ούτε μπορούσα να φανταστώ ποτέ μου ότι θα πάω στη Θράκη, θα τραγουδήσω τραγούδι μου. Θα βραβευτώ για αυτό στα 100 χρόνια της Θράκης… ποτέ.
Πείτε μας για μια από τις πιο σημαντικές στιγμές σας κατά τη διάρκεια της καριέρας σας
Συμμετείχα ως σολίστ στο Ηρώδειο στη συναυλία «Ιωνία: Πύλη στο Χρόνο». Eίχε γίνει τον Οκτώβριο. Ήταν ο φίλος μου, ο μαέστρος, ο Θάνος Γεωργουλάς, και ο Κώστας Τερζάκης, που είχε γράψει τα κείμενα και συμμετείχε η Ασλανίδου, ο Ανδρεάτος, η Δήμητρα Σταθοπούλου, ο Άκης Δείξιμος και ο Ανδρέας Λάφης, με χορωδίες, με 130 μουσικούς επί σκηνής, σου μιλάω για μεγάλη παραγωγή, εντάξει, το Ηρώδειο είναι Ηρώδειο, όταν παίζεις στο Ηρώδειο λες, να, το κατάφερα και αυτό.
Ήταν η πρώτη φορά που παίξατε στο Ηρώδειο;
Ήταν η πρώτη φορά που έπαιξα, γιατί με τους τραγουδιστές, τους μεγάλους, έχω παίξει παντού σε όλα τα μεγάλα θέατρα του κόσμου. Στο Albert Hall έχω παίξει τρεις φορές, με Βίσση, Πάριο και Τερζή που έχουν παίξει όλα τα θρυλικά συγκροτήματα, όλοι, pink floyd, deep purple, Μαντόνα, όλοι, όλοι οι μεγάλοι. Ένα μεγάλο δέος νιώθεις εκεί πέρα, αλλά αυτό που συνάντησα στο Ηρώδειο ήταν απίστευτο. Εκεί πραγματικά, λες, δεν έχω παίξει πουθενά.
Πόσο δύσκολο είναι στον χώρο που κινείστε να δημιουργηθούν πραγματικές αληθινές φιλίες;
Δεν είναι καθόλου δύσκολο. Απλά τι γίνεται… Επειδή κάθε φορά αλλάζουμε παραστάσεις, μαγαζιά… Τώρα όταν είσαι με έναν τραγουδιστή, πολλά χρόνια ναι, αποκτάς μια ιδιαίτερη σχέση, οικογενειακή, φιλική, κτλ. Έτσι, όμως, σε διαφορετικές περιπτώσεις έχεις και μουσικούς φίλους και από τα παλιά. Αλλά χάνεσαι διότι κάθε φορά αλλάζεις συναυλία, παράσταση, άλλο μαγαζί. Δεν είμαστε συνέχεια στον ίδιο χώρο με τους ίδιους μουσικούς. Κάποια παιδιά, βέβαια, παραμένουν φίλοι, εννοείται.
Και από τις συνεργασίες που έχεις κάνει μέχρι τώρα, με εξαίρεση τον Σταμάτη Γονίδη, γιατί, όπως είπαμε, είναι μια σημαντική συνεργασία στη ζωή σου και που κρατάει μέχρι σήμερα.
Άλλωστε έχουμε πει με τον Σταμάτη ότι θα κρεμάσουμε τα παπούτσια. Το έχει πει σε συνέντευξη στη Ζούγκλα…
Με αυτόν θα κλείσω την καριέρα μου είχε πει…
Πολύ σημαντικές συνεργασίες για μένα σαν σολίστας του μπουζουκιού είναι η συνεργασία μου με τον Γιάννη Πάριο. Μόνο τα ονόματα που αναφέρεις, λες, ε, ορίστε; Ο οποίος Γιάννης Πάριος πραγματικά παίζεις μαζί του και γυρνάς, κοιτάς και τον θαυμάζεις. Αυτό είναι, να θαυμάζεις τον καλλιτέχνη που συνοδεύεις… Τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Πασχάλη Τερζή επίσης, που ήταν το ξεκίνημά μου εμένα και σαν δημιουργός, τον Βασίλη Καρρά επίσης. Τον Σταμάτη Γονίδη τώρα, τα τελευταία χρόνια που είπαμε ότι είμαστε μαζί. Κυρίως, ανθρώπους που θαυμάζεις και δεν σου χαλάνε αυτή την εικόνα. Πολύ σημαντικό αυτό που λέω.
Η Παπαρίζου και η Βίσση. Για την Άννα τώρα, τι να πω… Πραγματικά, με την Άννα, ήμασταν 4 χρόνια μαζί και έχω παίξει σε όλα της τα σουξέ δισκογραφικά. Και έχουμε κάνει συναυλίες όπως είπα, Άλμπερτ Χολ, εξωτερικό, Αμερική, παντού… Ένας θαυμάσιος άνθρωπος και καλλιτέχνις… Πραγματικά, κι αυτήν τη θαυμάζεις. Τη βλέπεις και λες πραγματικά αυτός ο άνθρωπος αξίζει.
Πότε θα ακούσουμε τα νέα τραγούδια για τη Θράκη;
Γράφουμε συνέχεια. Μέχρι τώρα έχω κάνει τουλάχιστον 7-8 κομμάτια. Αυτό τώρα δεν θα ολοκληρωθεί σαν δουλειά. Κυρίως, κοιτάμε το πώς μπορεί, όχι να αποτυπωθεί σε ένα βινύλιο, σε πρώτη φάση, πώς μπορεί να περάσει στον κόσμο μέσα από μια μουσικοθεατρική παράσταση.
Άρα πρέπει και κάποιος να γράψει το κείμενο που θα είναι για τη Θράκη
Ναι. Στη περίπτωση αυτή το έχει αναλάβει ο Σαράντος Σαραντίδης, ο οποίος είναι εκπληκτικός σε αυτό που κάνει, και τους στίχους …
Σε μία τόσο σημαντική παράσταση, σίγουρα, χρειάζονται τα κείμενα, οι εικόνες που θα φαίνονται από το βάθος του χρόνου, από τον ξεριζωμό κτλ. Όλο αυτό, λοιπόν, θέλω να αποτυπώσω σαν μουσικοθεατρική παράσταση και μετά να αποτυπωθεί και σε φυσικό προϊόν θα είναι, βινύλιο θα είναι, cidi θα είναι … Βέβαια τώρα δεν υπάρχουν αυτά, αλλά τα κάνουμε και σαν… να τα έχουμε και σαν βιβλιοθήκη, που λέμε.
Άρα έχετε ένα πάρα πολύ μεγάλο εγχείρημα να υλοποιήσετε
Πολύ.
Που μπορεί να κρατήσει και χρόνια για να υλοποιηθεί.
Μπορεί να χρειαστούν και χρόνια. Εγώ πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα θα είμαστε έτοιμοι, όχι για αυτό το καλοκαίρι, για αυτό το καλοκαίρι θα κάνουμε κάποια πράγματα… Όπως λέμε να κάνουμε αυτό για την Παναγία Στρατήγισσα. Όπως λέμε να κάνουμε κάτι στο αντάμωμα των Θρακιωτών… Αλλά αυτό για να ολοκληρωθεί θέλει… πολλή δουλειά και πιστεύω ότι θα είναι έτοιμο για την επόμενη σεζόν.