Σεξουαλική υγεία και ευημερία: Μια σχέση που αξίζει την προσοχή μας
Τόσο ο όρος ευημερία όσο και ο όρος σεξουαλική υγεία συνιστούν σύνθετες εννοιολογικές κατασκευές. Ορίζονται, δηλαδή, μέσα από τον συνδυασμό πολυάριθμων εννοιών. Η ευημερία αποτελεί μια προσέγγιση του τρόπου ζωής που απευθύνεται σε όλες τις παραμέτρους που επηρεάζουν την ποιότητά του. Κάποιες από αυτές είναι η διατροφή, η ικανοποίηση από την εργασία, η φυσική κατάσταση και οι διαπροσωπικές σχέσεις.
Η σεξουαλική υγεία , από την άλλη, καθορίζεται από δεδομένα σχετικά με την αναπαραγωγική ικανότητα, την πρόληψη των ασθενειών, τη σεξουαλική ευχαρίστηση, τις σεξουαλικές σχέσεις και πολλά ακόμα. Αν και πολλές συνιστώσες είναι κοινές ανάμεσα στις δύο εννοιολογικές κατασκευές, η σεξουαλικότητα δεν συμπεριλαμβάνεται ως εννοιολογική παράμετρος της ευημερίας, στην πλειονότητα των μοντέλων που την προσεγγίζουν θεωρητικά.
Παράλληλα, θέματα όπως είναι η παιδική παχυσαρκία, το εργασιακό στρες, η υψηλή χοληστερόλη και η καθιστική ζωή, φαίνεται να απασχολούν έντονα τόσο την ερευνητική διαδικασία όσο και την κοινή γνώμη. Η προσοχή είναι εμφανώς στραμμένη στον σύγχρονο τρόπο ζωής και στον βαθμό που ο σύγχρονος άνθρωπος φροντίζει τον εαυτό του και την οικογένειά του. Για να υποστηριχθεί ουσιαστικά η στροφή αυτή της προσοχής, η οποία φαίνεται να ορίζει μια σημαντική κι ευνοϊκή αλλαγή σε επίπεδο κουλτούρας με έμφαση στη συνολική ικανοποίηση από τη ζωή, είναι απαραίτητο η σεξουαλική υγεία και ευεξία να συμπεριλαμβάνονται σαφώς σε ό,τι ονομάζουμε ευημερία του ατόμου.
Για πολλά χρόνια η ερευνητική διαδικασία προσπαθεί να αναδείξει τις δομικές συνιστώσες της ευημερίας και της σεξουαλικής υγείας. Οι σχετικές μελέτες έχουν βοηθήσει στη σύνθεση των πολύπλοκων εννοιολογικών κατασκευών που έχουμε σήμερα, χρησιμοποιώντας και εξελίσσοντας τα εργαλεία μέτρησης των παραμέτρων εκείνων που, σύμφωνα με τα αποτελέσματα, παίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο τα άτομα αντιλαμβάνονται κι εκτιμούν τους παραπάνω όρους.
Οι συγγραφείς μιας πρόσφατης μελέτης, όμως, έκαναν την υπόθεση πως, για να αποκτήσει κανείς ένα πραγματικά έγκυρο κι αξιόπιστο μέτρο της συνολικής ευημερίας, είναι απαραίτητο να συμπεριλάβει τη συνιστώσα της σεξουαλικής υγείας. Για να διερευνήσουν την υπόθεσή τους, εξέτασαν τη σχέση μεταβλητών, όπως είναι η αναπαραγωγική υγεία, η ικανοποίηση από τη σεξουαλική ζωή, η αυτοπεποίθηση σχετικά με αυτή, καθώς και η πρόληψη των σχετικών νοσημάτων με μεταβλητές που συνιστούν δείκτες συνολικής ευημερίας. Το υλικό της έρευνας προέκυψε από τις απαντήσεις 152 ατόμων σε ειδικά σταθμισμένα ερωτηματολόγια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η σχέση ανάμεσα στην ευημερία και τη σεξουαλική υγεία είναι στατιστικά σημαντική.
Η αναγνώριση της σεξουαλικής υγείας ως βασική συνιστώσα της ευημερίας είναι απαραίτητο να ενσωματωθεί στα προγράμματα και τις υπηρεσίες τόσο της σεξουαλικής αγωγής όσο και της προαγωγής της υγείας.
Το άρθρο υπογράφει η Αλεξάνδρα Γυφτοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, επιστημονική συνεργάτιδα του Ανδρολογικού
Ινστιτούτου Αθηνών
www.andrologia.gr
