Ζήσης Ψάλλας
Δεκαετίες μετά την ανακάλυψη εκατοντάδων διαφορετικών λιπαρών οξέων σε φυτικά έλαια, δύο από αυτά είχαν διαφύγει της ανίχνευσης. Τελικά, ανακαλύφθηκαν πρόσφατα από ερευνητές του Πανεπιστημίου Nebraska-Lincoln, στις ΗΠΑ, και του Huazhong Agricultural University στην Κίνα.
Τα δύο λιπαρά ονομάστηκαν από τις τοποθεσίες των δύο κορυφαίων ιδρυμάτων, Nebraskanic οξύ και Wuhanic οξύ. Αποτελούν σχεδόν το ήμισυ των λιπαρών που βρέθηκαν στον κινεζικό βιολετί κάρδαμο, ένα ανθοφόρο φυτό εγγενές στην κεντρική Κίνα.
Το Nebraskanic και το Wuhanic κατατάσσονται στην κατηγορία των “ασυνήθιστων” λιπαρών οξέωνΗ ανακάλυψη ίσως είναι η πρώτη του είδους της από τη δεκαετία του 1960 και του 1970, σύμφωνα με τους ερευνητές, όταν οι βιοχημικοί αναγνώρισαν τις τροφές με τα λιπαρά οξέα στα διάφορα φυτικά έλαια.
«Οι άνθρωποι πίστευαν ίσως ότι βρήκαν τα πάντα που υπήρχαν να βρουν», δήλωσε ο Ed Cahoon, καθηγητής βιοχημείας του πανεπιστημίου Nebraska, ο οποίος συνυπέγραψε τη μελέτη στο περιοδικό Nature Plants. «Έχουν περάσει αρκετές δεκαετίες από τότε που κάποιος έχει να ανακαλύψει μια νέα συνιστώσα φυτικού ελαίου όπως αυτή» είπε.
Τα λιπαρά οξέα αντιπροσωπεύουν τα κύρια συστατικά των φυτικών ελαίων, τα οποία είναι καλύτερα γνωστά για το ρόλο τους στη διατροφή αλλά έχουν επίσης βρει χρήση σε καύσιμα βιοντίζελ, λιπαντικά και άλλες βιομηχανικές εφαρμογές. Η δομή των λιπαρών οξέων που υπάρχουν στα έλαια υπαγορεύει τόσο τις επιπτώσεις στην υγεία όσο και τα βιομηχανικά πλεονεκτήματα.
Τα περισσότερα φυτικά έλαια, όπως το έλαιο κράμβης ή σόγιας, περιέχουν κυρίως πέντε λιπαρά οξέα. Αυτά τα λιπαρά περιέχουν 16 ή 18 άτομα άνθρακα και διαθέτουν παρόμοιες μοριακές δομές. Αντίθετα, το Nebraskanic και το Wuhanic κατατάσσονται στην κατηγορία των “ασυνήθιστων” λιπαρών οξέων που περιέχουν λιγότερα ή περισσότερα άτομα άνθρακα: και τα δύο έχουν 24 άτομα και ασυνήθιστες μοριακές διακλαδώσεις που κολλάνε σ’ αυτούς τους άνθρακες.
