Ζήσης Ψάλλας
Φέτος το κολομβιανό ναυτικό έσωσε έναν ναυτικό που επέζησε για 24 ημέρες με κέτσαπ, σκόνη σκόρδου και κύβους καρυκευμάτων, όταν το σκάφος του παρασύρθηκε στη θάλασσα. Και πιο πρόσφατα, τέσσερα παιδιά έζησαν για 40 ημέρες στον Αμαζόνιο τρώγοντας αλεύρι μανιόκας και φρούτα του τροπικού δάσους. Και οι δύο αυτές ειδήσεις υπενθυμίζουν την απίστευτη ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα του ανθρώπινου σώματος, λέει η ειδικός σε θέματα διατροφής στο Florida International University, Catherina Coccia.
Πώς ακριβώς όμως προσαρμόζεται το σώμα; Η Coccia, εγγεγραμμένη διαιτολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφολογίας εξηγεί την επιστήμη πίσω από το πώς το σώμα μας επιβιώνει όταν η τροφή λείπει.
Τι συμβαίνει στο σώμα όταν αναγκάζεται να μείνει χωρίς φαγητό;
Είναι πραγματικά ενδιαφέρον και εκπληκτικό φαινόμενο το πώς το σώμα μπορεί να προσαρμοστεί. Έρευνες αποκάλυψαν ότι μετά από 24 ώρες, το σώμα αλλάζει την κύρια πηγή ενέργειάς του από τη γλυκόζη (ζάχαρη) σε λίπος και πρωτεΐνη. Στη συνέχεια, αν συνεχίσετε 2 ή 3 ημέρες περισσότερο, προσπαθεί να διατηρήσει την πρωτεΐνη και να χρησιμοποιήσει τα αποθέματα ενέργειας λίπους ως κύρια πηγή ενέργειας. Αυτή η διαδικασία είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα προσπαθεί ουσιαστικά να «αναπληρώσει» την έλλειψη τροφής.
Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως αυτές οι πρόσφατες ειδήσεις, είναι δυνατό να επιβιώσετε με λίγο έως καθόλου φαγητό όταν υπάρχει διαθέσιμο γλυκό νερό. Ο ναυτικός μάζευε το νερό της βροχής σε ένα πανί για να πιει. Και τα φρούτα που έτρωγαν τα παιδιά στον Αμαζόνιο παρείχαν βιταμίνες και μέταλλα καθώς και λίγο νερό. Αυτό το νερό τους συντηρούσε, φροντίζοντας όλα στο σώμα τους να λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Για παράδειγμα, ακόμη και η αρτηριακή μας πίεση εξαρτάται από το πόσο νερό πίνουμε.
Ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να συμβούν όταν δεν έχουμε πρόσβαση σε τρόφιμα;
Ακόμη και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ξέρουμε ότι οι άνθρωποι μπορεί αισθάνονται ευερέθιστοι, αλλά πάει πέρα από αυτό. Ένας καταρράκτης αρνητικών πραγμάτων μπορεί να συμβεί. Πολλά ψυχολογικά και νευρολογικά αποτελέσματα έχουν τεκμηριωθεί. Η πείνα επηρεάζει τη συνείδησή μας και μπορεί να προκαλέσει αυταπάτες, ακόμη και ψυχωτικά επεισόδια. Τα νεφρά μας μπορεί να σταματήσουν να λειτουργούν, οδηγώντας σε νεφρική ανεπάρκεια. Ακόμη και κολίτιδα λόγω λιμοκτονίας μπορεί να συμβεί.
Από τη στιγμή που βρίσκεστε σε μια περίοδο πείνας, είναι πιο δύσκολο για το σώμα σας να επιστρέψει στο φυσιολογικό. Μπορεί να έχετε σύνδρομο επανασίτισης, το οποίο είναι εξαιρετικά απειλητικό για τη ζωή. Σκεφτείτε το ως εξής: Δεν μπορείτε να πάτε από το σημείο της πείνας στο να φάτε ένα McDonald’s Big Mac. Το σώμα σας δεν μπορεί να αντέξει τη μετάβαση από το μηδέν στο 100. Πρέπει να αρχίσετε να τρώτε ξανά πολύ αργά, χαλαρώνοντας, ώστε το σώμα σας να συνηθίσει να μεταβολίζει ξανά την τροφή.
Τι ρόλο παίζουν οι ηλεκτρολύτες;
Οι ηλεκτρολύτες -όπως το νάτριο, το κάλιο, το χλωρίδιο, το μαγνήσιο, το ασβέστιο, τα φωσφορικά και τα διττανθρακικά- είναι σημαντικά μέταλλα που είναι ζωτικής σημασίας για τις βασικές λειτουργίες της ζωής. Βρίσκονται στο αίμα, τους ιστούς και τα σωματικά υγρά και κάνουν πολλά για να μας κρατήσουν στη ζωή. Στην πραγματικότητα κάνουν την καρδιά μας να χτυπά!
Τα επίπεδα ηλεκτρολυτών λειτουργούν σε ισορροπία με την ποσότητα νερού στο σώμα μας. Εξισορροπούν τα επίπεδα του PH μας για να κρατούν τα πάντα υπό έλεγχο. Είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικά όταν πρόκειται για τις διαδικασίες που δημιουργούν την ενέργεια από το λίπος και την πρωτεΐνη, καθώς βοηθούν στη μεταφορά θρεπτικών συστατικών στα κύτταρά σας, κάτι που βοηθά το σώμα να λειτουργεί.
