Μία σημαντική και εξαιρετικά ελπιδοφόρα ανακάλυψη που αφορά στην θεραπεία του καρκίνου αλλά και των μακρινών μεταστάσεων του πραγματοποίησε ελληνική ερευνητική ομάδα. Η μελέτη που ολοκληρώθηκε μετά από μακροχρόνια και επίμονη προσπάθεια της ομάδας με επικεφαλής τον γιατρό-ερευνητή Δρα Γιάννη Μήτσου δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην παγκόσμια επιστημονική επιθεώρηση “Cancers” με τίτλο: «Η Ριζική Απονεύρωση του Καρκινικού Όγκου Ενεργοποιεί Ισχυρή, Τοπική και Συστηματική θεραπεία του Καρκίνου» (https://www.mdpi.com/2072-6694/15/15/3758/pdf – Website link: https://www.mdpi.com/2072-6694/15/15/3758).
Η επιστημονική πρωτοτυπία της μελέτης βρίσκεται στο γεγονός ότι αποδεικνύει για πρώτη φορά τον ισχυρό οργανικό ρόλο που παίζει το νευρικό σύστημα και την άμεση εμπλοκή του στην καρκινική νόσο, ένα ερώτημα που ταλανίζει και διχάζει σε πολλές περιπτώσεις τους ερευνητές εδώ και πάρα πολλούς αιώνες. Ο Γαληνός, αρχαίος Έλληνας ιατρός, πιθανολόγησε πρώτος αυτό τον ρόλο τον 3ο αιώνα πχ, λέγοντας ότι οι εσωστρεφείς και μελαγχολικές γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από καρκίνο του μαστού.
Ο Δρ. Γιάννης Μήτσου ανέπτυξε την επιστημονική θεώρηση αυτής της πρωτότυπης και ανατρεπτικής θεραπείας μετά από πολυετή βασική έρευνα. Παρά τον αιρετικό χαρακτήρα της καθώς αναθεωρεί βασικά δεδομένα της Ιατρικής και της Βιολογίας που εστιάζει και αναζητεί τους αιτιολογικούς παράγοντες κατά κανόνα στο αίμα, έγινε αποδεκτή πριν από τον καθηγητή και Πρόεδρο του φημισμένου Κέντρου Νευροεπιστημών του Λονδίνου, Sir G. Burnstock και τον ακαδημαϊκό καθηγητή D. A. McGrouther ο οποίοι υποστήριξαν την υλοποίηση του ερευνητικού προγράμματος.
Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι έρευνες είναι ότι η θεραπεία του απονευρωμένου καρκινικού όγκου ενεργοποιεί αυτόματα έναν ενδογενή και ισχυρό μηχανισμό αυτοίασης που μεταδίδεται σε όλες τις μεταστατικές εστίες. Έτσι, επιτυγχάνει ριζική και επιμένουσα απονεύρωση και κυρίως χωρίς να χορηγείται εξωγενής θεραπεία.
Πρακτικά, η ριζική και επιμένουσα απονεύρωση πραγματοποιείται με την χειρουργική αποκοπή όλων ανεξαιρέτως των νευρικών απολήξεων που καταλήγουν στον καρκινικό όγκο ενώ διατηρείται πλήρως η αιμάτωση του. Ο καρκινικός όγκος αφαιρείται προσωρινά, δηλαδή αποχωρίζεται πλήρως από το σώμα και επανατοποθετείται, η δε αποκατάσταση της αιματικής κυκλοφορίας εξασφαλίζεται με την άμεση επανασύνδεση των αγγείων που απαιτούνται για την επιβίωση του. Η επέμβαση αποσκοπεί στην πλήρη κατάργηση της σύνδεσης του όγκου με το περιφερικό νευρικό σύστημα ενώ διατηρείται μόνο η αιμάτωση του. Η διαδικασία της επαναιμάτωσης απαιτεί την επανασύνδεση πάρα πολύ μικρών αγγείων και θεωρείται επέμβαση υψηλής τεχνολογίας διότι απαιτεί την χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου υψηλής μεγέθυνσης και εκτελείται από πάρα πολύ λίγους χειρουργούς με μακροχρόνια ειδική εκπαίδευση και εμπειρία.
Εάν η δύσκολη αυτή διαδικασία είναι επιτυχής από τεχνική άποψη, ο τοπικός καρκινικός όγκος οδηγείται σταδιακά σε συρρίκνωση και στη συνέχεια στην οριστική εξαφάνιση στο 100% των περιπτώσεων. Το εντυπωσιακό και ταυτόχρονα πιο ενδιαφέρον εύρημα της μελέτης ήταν η εξαφάνιση και των μακρινών μεταστάσεων στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, χωρίς να έχουν δεχθεί άμεση θεραπεία. Το φαινόμενο της μεταφοράς της τοπικής καρκινικής θεραπείας σε όλο τον οργανισμό είναι γνωστό στην ογκολογία από το 1953, ονομάζεται έκτοπη απόκριση και εξυπηρετείται πιθανότατα από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το εντυπωσιακό αυτό φαινόμενο επισυμβαίνει κατά κανόνα μετά από ακτινοβολία και είναι εξαιρετικά σπάνιο καθόσον μόνο μία περίπτωση ετησίως καταγράφεται κατά μέσο όρο, σε όλο τον κόσμο. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός κλινικών μελετών έχει δρομολογηθεί τα τελευταία χρόνια προσπαθώντας να «μιμηθούν» αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο, αλλά μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο ισχυρά ώστε να δικαιολογήσουν την μαζική κλινική εφαρμογή.
Στην παρούσα μελέτη τα ποσοστά επιτυχίας της έκτοπης απόκρισης ήταν για πρώτη φορά εξαιρετικά υψηλά, γεγονός που έδωσε την δυνατότητα στη ερευνητική ομάδα να εξασφαλίσει τις απαραίτητες εγκρίσεις από τις αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών και του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών για την εφαρμογή της νέας θεραπείας σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο. Η κλινική μελέτη είναι ήδη σε εξέλιξη και σε αυτή την φάση εστιάζεται στον καρκίνο του μαστού, του νεφρού και το μελάνωμα. Αν και απαιτούνται αρκετοί μήνες για να ενεργοποιηθεί και να επεκταθεί σε όλες τις μεταστατικές εστίες, οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές και σε κλινικό επίπεδο.
Η θεραπεία αυτή μπορεί να επιχειρηθεί επίσης με μη επεμβατικές μεθόδους, με την απολύτως στοχευμένη χρήση νευροτοξικών ουσιών ή με, διαθέσιμες ήδη, συσκευές ιατρικής βιοτεχνολογίας που εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία για την επίτευξη της ριζικής και επιμένουσας απονεύρωσης γεγονός που θα διευκολύνει την ευρεία εφαρμογή της μεθόδου.
Η εντυπωσιακή ανακάλυψη γεννά την ελπίδα για θεραπεία του καρκίνου χωρίς χημειοθεραπεία ή άλλες επεμβατικές και επίπονες θεραπείες καθώς έχει μία σημαντική διαφορά από τις προηγούμενες προσπάθειες.
Η θεραπεία του απονευρωμένου καρκινικού όγκου βασίζεται στην ριζική και επιμένουσα απονεύρωσή του ενώ οι μέχρι τώρα προσπάθειες δημιουργούσαν μερική ή τμηματική απονεύρωση η οποία όμως αποτυγχάνει διότι οι νευρικές απολήξεις που μένουν άθικτες αναπληρώνουν ταχύτατα το κενό και επανανευρώνουν πλήρως τους ιστούς που απονευρώθηκαν σε πρώτη φάση.
Η νέα αυτή επιστημονική θεώρηση φιλοδοξεί να αποκαλύψει τον καθοριστικό ρόλο του νευρικού συστήματος και σε άλλα κρίσιμα και θεμελιώδη βιολογικά φαινόμενα, όπως στην αναγέννηση και ανάπλαση των ιστών μετά από τραύμα ή ασθένειες, στην μεταμόσχευση ιστών και οργάνων κλπ., γεγονός που θα οδηγήσει στην ανακάλυψη νέων και πιο δραστικών θεραπειών. Προκαταρτικές πειραματικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από τον Δρα Γ. Μήτσου στο Κέντρο Νευροεπιστημών του Λονδίνου UCL μερικές από τις οποίες δημοσιεύθηκαν σε διεθνούς κύρους επιστημονικά περιοδικά ανέδειξαν την άμεση εμπλοκή του νευρικού συστήματος και σε αυτές τις καταστάσεις.
Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη έρευνα πραγματοποιήθηκε στο ελληνικό τμήμα του Διεθνούς Ερευνητικού Ινστιτούτου Παστέρ και στο Iδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.
