Oλοκληρώθηκε το προεδρικό debate με τους πέντε κορυφαίους υποψηφίους για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το οποίο φιλοξενήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης (Eurovision).
Στη συζήτηση, η οποία διήρκησε από τις 21.00 έως τις 22.30 (22.00 – 23.30 ώρα Ελλάδας), συμμετείχαν ο Jean – Claude Juncker για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο Martin Schulz για το Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, ο Guy Verhofstadt για τη Συμμαχία των Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, η Ska Keller για το Κόμμα των Πρασίνων και ο Αλέξης Τσίπρας για το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Η συζήτηση μεταδόθηκε από 49 τηλεοπτικούς σταθμούς, 38 διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης και 9 ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Για την ανεργία των νέων
Σκα Κέλερ: Η ανεργία των νέων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Δεν επιτρέπεται να έχουμε μία ολόκληρη χαμένη γενιά. Πώς θα την αντιμετωπίσουμε: Μόνο δημιουργώντας βιώσιμες θέσεις εργασίας, πιο πράσινη, πιο βιώσιμη οικονομία. Καλές και ποιοτικές δουλειές. Οι νέοι δεν ήταν η αιτία της κρίσης, πρέπει να έχουν μεγαλύτερο λόγο για το μέλλον.
Αλέξης Τσίπρας: Αν συνεχίσουμε με τις καταστροφικές πολιτικές λιτότητας δεν υπάρχει περίπτωση αντιμετώπισης της ανεργίας. Η ανεργία στην Ευρώπη είναι δομική. Στηρίζουν τις χρεοκοπημένες τράπεζες. Η λύση είναι να προχωρήσουμε σε γενναίες αποφάσεις για την Ευρώπη, ένα ευρωπαϊκό new deal για ενίσχυση της απασχόλησης που να περνά μέσα από την ανάπτυξη. Αν συνεχίσουμε με την καταστροφική λιτότητα δεν υπάρχει περίπτωση να αντιμετωπιστεί η ανεργία, ιδίως εκρηκτικές διαστάσεις της στο νότο.
Μάρτιν Σουλτς: Έχουμε έξι εκατομμύρια άνεργους νέους. Και τους πιο καταρτισμένους. Εκεί όπου είναι υψηλότερη η ανεργία, έχουμε το πρόβλημα ότι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας η μικρή μεσαία επιχείρηση δεν έχει πρόσβαση σε πιστώσεις. Λαμβάνουν οι τράπεζες με επιτόκιο 0,25% και δεν δανείζουν μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Θα συνδυάσω χρήματα της ΕΕ με χρήματα της ΕΚΤ για τις επιχειρήσεις, και αυτές που θα προσλάβουν νέους θα λάβουν επιδότηση επιτοκίων ή μεγαλύτερες προθεσμίες επιστροφής των δανείων.
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: Η απασχόληση έχει ως προϋπόθεση την ανάπτυξη, δεν υπάρχει βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς υγιή δημοσιονομικά. Πρέπει να συνεχιστεί η εξυγίανση με υπεύθυνη δημοσιονομική πειθαρχία χωρίς υπερβολικά περιοριστικούς όρους. Θα πρέπει να προσφέρουμε τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας στους νέους –μόνιμες και στέρεες εφόσον μπορέσουμε να εξυγιάνουμε τα οικονομικά μας.
Γκι Φερχόφσταντ: Όλα αυτά που άκουσα είναι παλιές συνταγές που έχουν αποτύχει τα τελευταία πέντε χρόνια. Αντί να συνεχίσουμε με συντηρητικές ή τις σοσιαλιστικές ιδέες που δημιούργησαν περισσότερο χρέος χρειάζεται νέα προσέγγιση στην αρχική ιδέα του Ζακ Ντελόρ.
Λιτότητα και ανάπτυξη
Σκα Κέλερ: Η λιτότητα μας έχει ρίξει όλα και πιο βαθιά στην κρίση. Έχουμε 26-27 εκατομμύρια ανέργους. Η πολιτική της λιτότητας έχει αποτύχει. Αντί για λιτότητα πρέπει να επενδύσουμε σε μία πιο πράσινη οικονομία, θέσεις εργασίες υπαρκτές ακόμη και ύστερα από δεκαετίες. Και αυτό επένδυση στην ενέργεια, αποδοτικότητα ενέργειας και την παιδεία. Όχι λιτότητα.
Αλέξης Τσίπρας: Οι ιδέες που εκφράζει ο Γκι Φερχόφσταντ νομίζει ότι είναι καινούριες, αλλά είναι πολύ παλιές που μας οδήγησαν στην κρίση, στην κρίση του 29’ στη χρηματοπιστωτική φούσκα στην Αμερικής. Είναι ιδέες που έχουν θέσει την Ευρώπη σε μεγάλο κίνδυνο. Να σταματήσουμε τη λιτότητα, να σταματήσουμε την παράνοια του χρέους. Με μία ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος και λύση ανάλογη με αυτή που δόθηκε για τη Γερμανία το 1953 όπου διεγράφη μέρος του χρέους, δόθηκε μορατόριουμ για την αποπληρωμή του υπόλοιπου και ρήτρα ανάπτυξης.
Μάρτιν Σουλτς: Ο συνδυασμός της δημοσιονομικής πειθαρχείας που απαραίτητος και αναπόφευκτος και η στρατηγική επένδυσης στην ανάπτυξη και απασχόληση είναι το καλύτερο. Δεν λειτούργησαν οι περικοπές. Μόνο. Να συζητήσουμε για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Θα πρέπει να μιλάμε και για τα έσοδα των προϋπολογισμών.
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: Την κρίση τη διαχειρίστηκαν και Σοσιαλιστές, και Φιλελεύθεροι και Χριστιανοδημοκράτες. Είναι απαραίτητες οι επενδύσεις. Δεν επενδύουμε γιατί δεν το επιτρέπουν οι προϋπολογισμοί μας, έχουμε συσσωρεύσει έλλειμμα και χρέος και πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για επενδύσεις. Όποιος θέλει επενδύσεις να βάλει σε τάξη τα δημόσια οικονομικά του.
Γκι Φερχόφσταντ: Αντιδρώ σε όσους λένε ότι δεν χρειάζεται πειθαρχία. Είναι απαραίτητη, αλλιώς ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη. Αλλά μαζί με αυτήν χρειάζεται μία νέα στρατηγική προσέγγιση για την ανάπτυξη. Δεν έχουμε περιθώριο για νέο χρέος.
Χρήση του «τζόκερ» από την Σκα Κέλερ: Ο Φερχόφσταντ ανέφερε το θέμα του χρέους ως πρόβλημα. Η Ισπανία είχε πλεόνασμα πριν την κρίση, το χρέος των τραπεζών φόρτωσε τον πολίτη με το χρέος γιατί το ανέλαβε το κράτος. Να δώσουμε τέλος στην κερδοσκοπία. Αυτό το κύριο πρόβλημα στην κρίση.
Τσίπρας: Έχω μείνει άναυδος με τα bail-in προγράμματα. Μετά τα δισ. που φορτώσαμε στους φορολογούμενους, η νέα λογική είναι να φορτώσουμε δισ. στους καταθέτες. Νομίζω ότι είναι καταστροφική λογική. Η δική μας πρόταση είναι να πάμε σε μία συνολική λύση ελάφρυνσης του χρέους.
Σουλτς: Η τραπεζική ένωση είναι το πρώτο βήμα. Πρέπει να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο των τραπεζικών και των κρατικών χρεών. Χρειάζεται περισσότερος έλεγχος. Ο κίνδυνος και η ανάληψη ευθύνης πρέπει να είναι στα ίδια χέρια. Οι τράπεζες να τεθούν ενώπιον των ευθυνών τους. Αυτό είναι το επόμενο βήμα. Στη δική μου Κομισιόν, θα ελέγξουμε τις τράπεζες.
Γιούνκερ: Θα ήθελα να μην μιλάμε μόνο για όσα έχουν γίνει. Σώσαμε τις τράπεζες για να προστατέψουμε τον καταθέτη και τις επιχειρήσεις, γιατί η πραγματική οικονομία θα κατέρρεε διαφορετικά. Δεν κάναμε τα λάθη της δεκαετίας του ‘30.
Φέρχοφστατ: Να συνεισφέρουν οι τράπεζες. Να διαχωριστούν οι καταθετικές από τις επενδυτικές τράπεζες. Και στην Ελλάδα και στην Ιρλανδία η κρίση δεν ήταν θέμα τραπεζικό. Ήταν οι κακές πολιτικές που ακολούθησαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, κ. Τσίπρα. Οι κρατικές τράπεζες χρηματοδοτούσαν τα κόμματα, ακόμα και το δικό σας.
Τσίπρας: Και δημόσιες και ιδιωτικές τράπεζες. Το πελατειακό κράτος στην Ελλάδα, κ. Φέρχοφστατ, χτίστηκε από τα κόμματα που υποστηριζόταν στις Ευρώπη από τα δύο μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα. Όμως αποδείχτηκε ότι το φάρμακο που δόθηκε ήταν καταστροφικό.
Γιούνκερ: Επί σειρά ετών, νυχθημερόν εργαζόμουν για να μην υποχρεωθεί η Ελλάδα να αποχωρήσει από την Ευρώπη. Γιατί αγαπώ την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό. Δέχτηκα πολλές κατηγορίες, αλλά δεν θα δεχτώ ποτέ ότι δεν σταθήκαμε αλληλέγγυοι στην Ελλάδα. Κάναμε ότι ήταν δυνατόν για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζωνη, όπου είναι η θέση της.
Τσίπρας: Η άνοδος του ευρωσκεπτικσμού είναι έχει αιτίες και υπαίτιους. Ο ευρωσκεπτικισμός οφείλεται στους κυβερνώντες της Ευρώπης και την λιτότητα. Εμείς λέμε ότι την Ευρώπη πρέπει να τη σώσουμε αλλάζοντας πολιτική, όχι εμμένοντας στις καταστροφικές πολιτικές λιτότητας.
Σουλτς: Οι πολίτες περιμένουν μία διαφορετική Ευρώπη. Αυτό που χάσαμε ήταν το μεγαλύτερο κεφάλαιο της ΕΕ: Η εμπιστοσύνη.
Φέρχοφστατ: Πρέπει να πούμε την αλήθεια, κυρίως στην νότια Ευρώπη. Ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό αν γυρίσει στη δραχμή η Ελλάδα; Θυμάστε πώς ήταν ο ανταγωνισμός στις υποτιμήσεις των νομισμάτων. Ο απλός πολίτης θα το πληρώσει.
Θέμα μετανάστευσης
Φέρχοσφτατ: Χρειαζόμαστε κοινή πολιτική στην Ένωση για τη μετανάστευση. Έχουμε περισσότερη παράνομη μετανάστευση γιατί δεν επιτρέπουμε τη νόμιμη. Τι κάναμε για τους πρόσφυγες από τη Συρία;
Τσίπρας: Είναι παράξενο να προσπαθούμε να λύσουμε το πρόβλημα όταν στη ΕΕ συμμετέχουμε σε εστίες έντασης όπως στη Λιβύη. Δεν είναι αποτελεσματική η πολιτική της καταστολής. Πρέπει να αναθεωρηθεί η πολιτική του ασύλου, να δοθούν κονδύλια και να υπάρξει δίκαιη μοιρασιά της ευθύνης. Γιατί Ευρώπη σημαίνει αλληλεγγύη.
Κέλερ: Απαράδεκτο να αφήνουμε τους ανθρώπους να πνίγονται στη Μεσόγειο. Χρειαζόμαστε νόμιμη μετανάστευση. Καμία χώρα μέλος δεν έχει συμφωνήσει να μιλήσει καν για νόμιμη μετανάστευση, σε μία Ευρώπη που έχει κερδίσει το βραβείο νόμπελ ειρήνης.
Γιούνκερ: Χρειάζεται νομοθεσία για τη νόμιμη μετανάστευση, όμως αυτό δεν θα εμποδίσει την παράνομη. Χρειάζεται τα ευρωπαϊκά κράτη να μην μειώνουν τα κονδύλια αλληλεγγύης σε τρίτες χώρες. Τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται εκεί που δημιουργούνται.
Σουλτς: Σύστημα νόμιμης μετανάστευσης έχουν όλα τα μεγάλα κράτη, εκτός από την Ευρώπη.
Θρησκευτικά σύμβολα στην ΕΕ, δημόσιοι χώροι, μαντήλα
Σκα Κέλερ: Δεν είναι απαραίτητη η ρύθμιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να διαφυλαχθεί η προσωπική ελευθερία του ατόμου. Εξαρτάται και από τοπικό πλαίσιο, σημαντική η θρησκευτική ελευθερία εφόσον δεν παρεμβαίνει δικαιώματα των άλλων.
Γκι Φερχόφσταντ: Υπέρ ευρωπαϊκής νομοθεσίας κατά των διακρίσεων στην ΕΕ. Αναφορά στη νομοθεσία για τις αμβλώσεις στην Ισπανία. Χρειζόμαστε να ισχύουν οι βασικές αρχές και αξίες παντού με ευρωπαϊκή νομοθεσία υπέρ των διακρίσεων. Το συντομότερο.
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: Κάθε φιλοσοφία, θρησκεία, θέση απέναντι στη ζωή έχει νόημα. Τι δουλειά έχει η ΕΕ; Δεν χρειάζεται ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αρχές αδιαπραγμάτευτες μεν, αλλά όχι ανάμειξη σε περιφερειακές παραδόσεις, εθνικές παραδόσεις. Είναι θέμα των κρατών-μελών.
Αλέξης Τσίπρας: Κάθε πολίτης που ζει σε κράτος-μέλος της ΕΕ οφείλει να σέβεται τους συνταγματικούς κανόνες. Και κάθε κράτος οφείλει να σέβεται τις πολιτισμικές παραδόσεις κάθε πολίτη. Αναφαίρετο δικαίωμα να έχουμε τη δυνατότητα να πιστεύουμε σε όποιο Θεό θέλουμε. Ένα επικίνδυνο κύμα αναχρονισμού και συντηρητισμού βλέπουμε στην Ευρώπη, και πιο επικίνδυνο ειδικά όταν αφορά συγκρούσεις για τη θρησκεία. Για τις αμβλώσεις στην Ισπανία: Μας γυρνά ο νόμος στις εποχές του δικτάτορα Φράνκο, εξέλιξη ενάντια στην οποία πρέπει να αγωνιστούμε.
Μαρτιν Σουλτς: Σεβαστή η ελευθερία του καθενός να εκφράζει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Οι δημόσιοι χώροι είναι και οφείλουν να παραμείνουν ουδέτεροι. Επιμένω εδώ. Στο όνομα των μη διακρίσεων ο δημόσιος χώρος είναι ελεύθερος.
Τσίπρας: Το μεγαλύτερο έλλειμμα στην Ευρώπη είναι το έλλειμμα δημοκρατίας. Οι πολίτες απέχουν γιατί θεωρούν ότι δεν μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση της πολιτικής. Η Σύνοδος Κορυφής είναι μία σύνοδος που συμμετέχουν 28 ηγέτες και τελικά αποφασίζουν ό,τι θέλει η Μέρκελ. Με την ευκαιρία να ρωτήσω τον κ. Γιούνκερ τι συνέβη στις Κάννες; Με ποιο δικαίωμα αποφασίζετε εσείς τι δημοψήφισμα θα κάνουν σε ένα κράτος-μέλος.
