Διεθνή κατακραυγή έχει προκαλέσει η καταδικαστική απόφαση από αιγυπτιακό δικαστήριο, που επιβάλλει σε τρεις δημοσιογράφους του τηλεοπτικού σταθμού ΑlJazeera τριετή φυλάκιση, στην διαδικασία που έγινε σε δεύτερο βαθμό.
«Βρισκόμαστε στην Αίγυπτο. Όλα είναι πιθανά». Με αυτά τα λόγια είχε περιγράψει τα συναισθήματά του σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle λίγο πριν την έκδοση δικαστικής απόφασης, ο δημοσιογράφος του AlJazeera Μπαχέρ Μοχάμεντ, ο οποίος αντιμετώπιζε την κατηγορία της «διάδοσης ψευδών ειδήσεων» από την αιγυπτιακή δικαιοσύνη.
Ο Μοχάμεντ και οι άλλοι δύο συγκατηγορούμενοί του καταδικάστηκαν σε τρία χρόνια φυλάκισης.
Οι τρεις δημοσιογράφοι, ο καναδικής καταγωγής Μοχάμεντ Μαχμί, ο Αυστραλός Πέτερ Γκρέστε και ο Αιγύπτιος τηλεοπτικός παραγωγός Μπαχέρ Μοχάμεντ είχαν συλληφθεί με την κατηγορία ότι ασκούσαν προπαγάνδα υπέρ των Αδελφών Μουσουλμάνων μέσα από τα ρεπορτάζ τους, καθώς μετέδιδαν για την καθαίρεση του ανατραπέντος πραξικοπηματικά προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι.ΟPeterGreste, καταδικάστηκε ερήμην, μια και είχε απελαθεί από την Αίγυπτο, στις αρχές του χρόνου.
Η συνήγορος του Φαχμί, Αμάλ Κλούνι, δήλωσε στην DeutscheWelle ότι προτίθεται να ασκήσει ένδικα μέσα πλέον για την επανεξέταση της υπόθεσης, στο πλαίσιο της διεθνούς δικαιοσύνης.
Το κράτος δικαίου εν αμφιβόλω
H δικαστική απόφαση προκάλεσε οργή και θυμό παγκοσμίως. Το καναδικό υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του καναδού υπηκόου Φαχμί. «Η απόφαση υπονομεύει το κράτος δικαίου στην Αίγυπτο» αναφέρεται στην ιστοσελίδα του καναδικού υπουργείου.
Αντίστοιχα έντονη απογοήτευση για την έκβαση της δίκης εξέφρασε και η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας Τζούλια Μπίσοπ.
Το AlJazeera αντέδρασε άμεσα χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως «στοχευμένη επίθεση κατά της ελευθερίας του Τύπου». Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του αραβικού τηλεοπτικού δικτύου, Μοστεφά Σουάγκ, πρόκειται για μια απόφαση με πολιτικά κίνητρα και μια δίκη η οποία δεν διεξήχθη σε ένα πλαίσιο ελεύθερης και δίκαιης διαδικασίας.
Άμεση ήταν και η αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας η οποία χαρακτήρισε την απόφαση ως «όνειδος για την αιγυπτιακή δικαιοσύνη», ενώ η ΜΚΟ Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα έκαναν λόγο για μια «επαίσχυντη δικαστική απόφαση».
22 δημοσιογράφοι στη φυλακή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων χαρακτήρισε την καταδικαστική απόφαση ως «εμβληματική των απειλών που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι στην Αίγυπτο όπου τουλάχιστον 22 δημοσιογράφοι είναι άδικα φυλακισμένοι».
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία η Αίγυπτος μετάτο πραξικόπημα του 2011 ολισθαίνει ολοένα περισσότερο προς την κατεύθυνση της απροκάλυπτης καταπάτησης της ελευθερίας του Τύπου. Έρευνα της Διεθνούς Επιτροπής Προστασίας των Δημοσιογράφων αποκαλύπτει ότι μόνο το 2015, 18 δημοσιογράφοι βρίσκονται στη φυλακή «εξαιτίας της ευσυνείδητης άσκησης των δημοσιογραφικών καθηκόντων τους».
Η διεθνής ΜΚΟ αναφέρει μάλιστα σε ειδική ανακοίνωση ότι με τον τρόπο αυτό η αιγυπτιακή κυβέρνηση προσπαθεί να ασκήσει πιέσεις στα εγχώρια ΜΜΕ ώστε να λογοκρίνουν τους δημοσιογράφους τους «επιβάλλοντας έναν κώδικα σιωπής για ευαίσθητα θέματα».
Οι περισσότεροι από τους φυλακισμένους δημοσιογράφους έχουν κατηγορηθεί για υποστήριξη των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Έντονες είναι οι επικρίσεις από τη διεθνή κοινότητα για τη νέα αντιτρομοκρατική νομοθεσία που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, σύμφωνα με την οποία διευκολύνεται η επιβολή ποινών για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία.
Στο στόχαστρο βρίσκονται ως επί το πλείστον εκπρόσωποι του Τύπου, μεμονωμένοι δημοσιογράφοι αλλά και φιλελεύθερες εφημερίδες καθώς και άνθρωποι από τον χώρο των τεχνών και των γραμμάτων. Ωστόσο ο ορισμός της τρομοκρατίας στο εν λόγω νομοθέτημα είναι προβληματικός, όσο και η δικαστική ερμηνεία του.
«Απογοήτευση» εξέφρασαν οι ΗΠΑ για την καταδίκη
Το Στέητ Ντιπάρτμεντ, πρόσθεσε την αντιδρασή των ΗΠΑ στην καταδίκη των τριών δημοσιογράφων από το αιγυπτιακό δικαστήριο. Στην ανακοίνωση τονίζεται ότι η καταδικαστική απόφαση υπονομεύει την «ελευθερία της έκφρασης».
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ JohnKirby, διαβάζοντας την δήλωση ανέφερε πως οι ΗΠΑ «είναι βαθειά απογοητευμένες και ανησυχούν από την καταδικαστική απόφαση των τριών δημοσιογράφων. Καλούν την κυβέρνηση της Αιγύπτου να λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την ανάκληση της απόφασης που υπονομεύει την ουσία της ελευθερίας της έκφρασης που είναι τόσο απαραίτητη για τηνσταθερότητα και την ανάπτυξη».
Σύμφωνα με τον δικαστή Χασάν Φαρίντ, οι τρεις καταδικασθέντες «δεν ήταν δημοσιογράφοι και λειτουργούσαν χωρίς να έχουν την απαραίτητη άδεια από τις αιγυπτιακές αρχές. Είχαν δε μεταφέρει τα υλικά της εργασίας του στην Αίγυπτο, χωρίς την απαραίτητη άδεια και διέδιδαν ψευδείς ειδήσεις».
Οι τρεις είχαν καταδικασθεί πρωτόδικα το Δεκέμβριο του 2013 οι δύο σε επταετή κάθειρξη κι ο τρίτος σε δεκαετή. Η καταδικαστική απόφαση είχε αναθεωρηθεί τον Ιανουάριο, για να αφεθούν προσωρινά ελεύθεροι το Φεβρουάριο με εγγύηση ως τη δίκη τους σε δεύτερο βαθμό.
Η γνωστή δικηγόρος για την υπεράσπιση υποθέσεων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Amal Clooney, κάλεσε τον πρόεδρο της Αιγύπτου να αποδώσει χάρη στους τρεις δημοσιογράφους.
«Αλλιώς, το μήνυμα που στέλνει η καταδικαστική απόφαση είναι πως στην Αίγυπτο φυλακίζονται οι δημοσιογράφοι επειδή λένε την αλήθεια και μεταδίδουν τις ειδήσεις», είπε η ΑμάλΚλούνι, μετά την έκδοση της απόφασης.
Πληροφορίες από DW /afp/ Reuters /AP /AFP
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
