Οι πολίτες της Ευρώπης μπορούν να προτείνουν νομοθετικές παρεμβάσεις αρκεί να καταφέρουν να συγκεντρώσουν πάνω από 1 εκατ. υπογραφές.
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που έχει καταρτιστεί στη περίπτωση αυτή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αρμοδιότητα να προτείνει νομοθεσία και οφείλει να συζητήσει επίσημα το ζήτημα και να δημοσιεύσει απάντηση με τη μορφή ανακοίνωσης της Επιτροπής.
Το θεσμικό πλαίσιο που έχει τεθεί σε ισχύ τα τρία τελευταία έτη. Από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί προκύπτει ότι περίπου έξι εκατομμύρια Ευρωπαίοι υποστήριξαν Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών (ΕΠΠ) και ύψωσαν τη φωνή τους ώστε να προσελκύσουν άμεσα την προσοχή των ιθυνόντων της Ευρώπης σε σημαντικά θέματα.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του νέου αυτού μέσου από την έναρξη ισχύος του την 1η Απριλίου 2012.
Το γεγονός ότι δύο πρωτοβουλίες πολιτών έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία αποδεικνύει ότι ο κανονισμός για τη θέσπιση της ΕΠΠ έχει εφαρμοστεί πλήρως. Ωστόσο, στην έκθεση αναγνωρίζεται ότι υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια βελτίωσης της διαδικασίας και προσδιορίζεται σειρά ενδεχόμενων θεμάτων για ενδελεχέστερη συζήτηση με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τα θεσμικά όργανα.
Η έκθεση δείχνει ότι την τελευταία τριετία έχουν παραληφθεί 51 αιτήσεις για να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία. Από τις 51 αυτές αιτήσεις, οι 31 ανήκαν σε τομείς αρμοδιότητας της Επιτροπής και έχουν καταχωριστεί· 3 πρωτοβουλίες έχουν μέχρι σήμερα συμπληρώσει το απαιτούμενο κατώτατο όριο του ενός εκατομμυρίου υπογραφών· 12 έφθασαν στο τέλος της περιόδου συγκέντρωσης χωρίς να συμπληρώσουν το κατώτατο όριο· 3 πρωτοβουλίες εξακολουθούν να συγκεντρώνουν δηλώσεις υποστήριξης· και 10 αποσύρθηκαν από τους διοργανωτές.
Δηλώσεις υποστήριξης έχουν παραληφθεί από πολίτες και των 28 κρατών μελών της ΕΕ. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ορισμένοι πολίτες δεν μπόρεσαν να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες, γεγονός που οφείλεται στις διαφορετικές απαιτήσεις των κρατών μελών. Η Επιτροπή συμμετέχει σε εποικοδομητικές συζητήσεις με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των εν λόγω προβλημάτων και ενέκρινε σήμερα μέτρα για τη διευκόλυνση της επίλυσής τους.
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Οι κανόνες και οι διαδικασίες της καθορίζονται με κανονισμό που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στις 16 Φεβρουαρίου 2011. Ο κανονισμός άρχισε να εφαρμόζεται την 1η Απριλίου 2012. Ο κανονισμός προβλέπει ότι, μέχρι την 1η Απριλίου 2015 και στη συνέχεια ανά τριετία, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του.
Επιμέλεια: Χρήστος Μαζάνης
