Μπορεί ο πρώτος ύποπτος για τη βομβιστική επίθεση της Βοστώνης να σκοτώθηκε έπειτα από ανταλλαγή πυρών με τους αστυνομικούς και ο δεύτερος να συνελήφθη βαριά τραυματισμένος έπειτα από ανελέητο ανθρωποκυνηγητό διαρκείας, όπως όμως επισημαίνει ο Τζόναθαν Φρίντλαντ σε σχόλιό του στον «Guardian», πέντε σκέψεις θα μπορούσαν να αναδυθούν στην προσπάθειά τους να ρίξουν φως στο αρκετά θολό τοπίο της υπόθεσης.
Δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ εξωτερικής και εσωτερικής τρομοκρατίας
«Το ερώτημα που κυριάρχησε μετά τις βομβιστικές επιθέσεις και τη δημοσιοποίηση των φωτογραφιών των υπόπτων ήταν αν επρόκειτο για έναν από εμάς ή κάποιον εκτός αμερικανικής κοινωνίας. Οι ΗΠΑ και κυρίως τα ΜΜΕ της πήραν ένα σκληρό μάθημα μετά τη βομβιστική επίθεση στην Οκλαχόμα -πριν από ακριβώς 18 χρόνια- όταν τόσο πολλοί είχαν σπεύσει να υποθέσουν ότι μόνο ένας μουσουλμάνος μετανάστης θα μπορούσε να έχει υποβάλει την Αμερική σε τόσο πόνο. Το σοκ ήταν πολύ βαθύ όταν αποκαλύφθηκε ότι ο ένοχος, ο Τίμοθι Μαβέι, ήταν ένα λευκός, βετεράνος του Κόλπου και ρατσιστής υπέρ της λευκής φυλής. Ύστερα από αυτό, οι Αμερικανοί κατάλαβαν ότι υπήρχε και εγχώρια τρομοκρατία, πυροδοτημένη από ένα παρανοϊκό μίσος για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Όμως με τους αδερφούς Τσαρνάεφ θόλωσε η γραμμή που χωρίζει την εγχώρια από την ξένη τρομοκρατία. Διότι εκείνοι δεν γεννήθηκαν στις ΗΠΑ, όπως ο Μακβέι, δεν ήταν όμως και ξένοι, όπως οι αεροπειρατές της 11ης Σεπτεμβρίου. Αντιθέτως, ήταν νεόφερτοι στις ΗΠΑ, φέρονται να είχαν φτάσει εκεί ως παιδιά.»
Πλήγμα στο αμερικανικό ιδεώδες, η επίθεση στη Βοστώνη
«Όταν τέσσερα άτομα, γεννημένα στη Βρετανία, προκάλεσαν πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στο μετρό του Λονδίνου, προέκυψαν μεγάλα ερωτηματικά για την ταυτότητα της χώρας. Πώς μπόρεσαν αυτοί που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε μια χώρα να δείξουν τόσο ελάχιστη συμπάθεια για τους συμπολίτες τους; Η Αμερική έμοιαζε αρκετά καλό μοντέλο στη δημιουργία δεσμών μεταξύ ετερογενών στοιχείων. Τόσο το πολιτισμικό χωνευτήρι όσο και το αμερικάνικο όνειρο αποτελούν κλισέ, όμως η ιδέα ότι ένας μετανάστης με ταλέντο και ενέργεια μπορεί να γίνει πραγματικά Αμερικανός, να ενσωματωθεί πλήρως στην κοινωνία και ακόμη και να φτάσει στην κορυφή, αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της εικόνας που έχει η χώρα για τον εαυτό της. Οι αδερφοί Τσαρνάεφ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αίσθησης ταυτότητας. Φαίνονταν να διαγράφουν την κλασική διαδρομή ενός μετανάστη στις ΗΠΑ: ο μικρός αδερφός ήταν ένας δημοφιλής, επιτυχημένος νέος, αθλητικός αστέρας και φοιτητής της Ιατρικής Σχολής. Όμως ο μεγάλος αδερφός, ανερχόμενο αστέρι στην πυγμαχία, κάποτε είχε πει πως δεν έχει ούτε έναν Αμερικανό φίλο και ότι δεν καταλαβαίνει τους Αμερικανούς. Η συνειδητοποίηση ότι η χώρα απέτυχε να ασκήσει τη γνωστή της γοητεία στους δύο μετανάστες και να τους μετατρέψει σε νομοταγείς πολίτες πρόκειται να ταρακουνήσει για τα καλά τις ΗΠΑ.»
Πιθανό πολιτικό πλήγμα ενόψει της μεταρρύθμισης για το μεταναστευτικό
«Κάθε λογικός άνθρωπος θα πει ότι εκατομμύρια μετανάστες δεν είναι δυνατό να κρίνονται από τις κακές πράξεις δύο ατόμων. Όμως η πολιτική δεν είναι πάντα πεδίο λογικής και ο Μπαράκ Ομπάμα θα πρέπει να δουλέψει σκληρά για να αντισταθεί στο επιχείρημα ότι μετά τη βομβιστική επίθεση στη Βοστώνη οι ΗΠΑ θα πρέπει να εφαρμόζουν αυστηρότερα κριτήρια όταν πρόκειται να παρέχουν υπηκοότητα. Οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι μετά την ήττα του 2012 στις προεδρικές εκλογές εμφανίζονταν κάπως πιο διαλλακτικοί σε θέματα μετανάστευσης, είναι πιθανό να ξανακλείσουν την πόρτα.»
Tο Twitter στην υπηρεσία των Αρχών
«Αμέσως μόλις δημοσιοποιήθηκαν τα ονόματα των δύο υπόπτων, τεράστια πλήθη ξεχύθηκαν σε αναζήτηση πληροφοριών. Άμεσα το Twitter άρχισε να βουίζει με λεπτομέρειες για αυτό που φέρεται να ήταν ο λογαριασμός στο YouTube του μεγαλύτερου από τους δύο αδερφούς – συμπεριλαμβανομένης μιας λίστας με τραγούδια αφιερωμένα στην “τρομοκρατία” και τη λίστα με όσα θα ήθελε να αποκτήσει ο μικρότερος από το Amazon. Ίσως αυτό το είδος συλλογικής, κοινοτικής αστυνόμευσης να είναι επιστροφή στις ημέρες που υπήρχαν σερίφηδες, όμως είναι άβολο, ειδικά για τις Αρχές. Κάποια στιγμή χρειάστηκε να προτρέψουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να στρέψουν αλλού το βλέμμα τους και να ζητήσουν από το κοινό να μη δημοσιοποιεί λεπτομέρειες ή επιχειρήσεις στις οποίες ήταν μάρτυρες ή είχαν βρει στο Διαδίκτυο, για να μην τρέφουν με πληροφορίες τον ασύλληπτο ακόμη ύποπτο. Κάτι τέτοιο είναι καινοφανές.»
Σκούρα τα βρήκαν τα καθιερωμένα ΜΜΕ
«Την Τετάρτη το CNN ανακοίνωσε μια σύλληψη την ώρα που δεν είχε ακόμη συμβεί, ενώ η εφημερίδα “New York Post” της Πέμπτης εμφάνισε τις φωτογραφίες δύο αθώων πολιτών στο πρωτοσέλιδό της, υπαινισσόμενη ότι ήταν ύποπτοι. Τα ΜΜΕ συνεχίζουν να θέλουν να βγαίνουν μπροστά, αυτό όμως συχνά αποδεικνύεται λανθασμένο.»
Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής
