Άνοιξαν το πρωί οι κάλπες στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, για την ανάδειξη του προέδρου της καλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου (ΤΔΒΚ)» – την οποία αναγνωρίζει μόνον η Τουρκία.
Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι δύσκολο να προβλεφθεί, καθώς η συγκεκριμένη εκλογική μάχη κρύβει εκπλήξειςΌπως επισημάνεται από τους παρατηρητές, το αποτέλεσμα είναι δύσκολο να προβλεφθεί και, όπως όλοι ομολογούν, η συγκεκριμένη εκλογική μάχη κρύβει εκπλήξεις.
Όλες οι δημοσκοπήσεις συμφωνούν ότι για να υπάρξει νικητής θα χρειαστεί και δεύτερος γύρος, την 26η Απριλίου, αφού φαίνεται ότι ουδείς εκ των υποψηφίων θα συγκεντρώσει σήμερα 50+1%.
Οι υποψήφιοι είναι επτά: οι ανεξάρτητοι Ντερβίς Ερογλου, Μουσταφά Ακιντζί, Αρίφ Σαλίχ Κιρντάγ, Κουντρέτ Οζερσάι και Μουσταφά Ουλάς, ο υποψήφιος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Μουσταφά Ονουρέρ και η υποψήφια του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος Σιμπέλ Σιμπέρ.
Ωστόσο, βασικοί υποψήφιοι θεωρούνται ο «εθνικιστής» βετεράνος πολιτικός Ντερβίς Έρογλου και ο «φιλελεύθερος» Κουντρέτ Οζερσάι που εκπροσωπούν τη δεξιά, η υποψήφια του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος Σιμπέλ Σιμπέρ και ο «νεωτεριστής» πολιτικός Mουσταφά Ανιντσί, ο οποίος κατέρχεται με νέα δυναμική και ενδέχεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις.
Θεωρείται σίγουρο όμως πως το όποιο αποτέλεσμα θα επιφέρει μεγάλες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό με άμεσες επιπτώσεις, που θα επηρεάσουν τόσο την τουρκοκυπριακή Αριστερά όσο και τη Δεξιά.
Οι τελευταίες «εκλογικές» αναμετρήσεις (οι «βουλευτικές εκλογές» του 2013 και οι «δημοτικές εκλογές» του 2014) που έγιναν στα κατεχόμενα, άλλωστε, είχαν δείξει πως το τοπίο είναι πλέον ρευστό και πως τα σύνορα ανάμεσα σε ιδεολογικές παρατάξεις, κόμματα και πεποιθήσεις επηρεάζονται από τις εξελίξεις και την αγωνία της τουρκοκυπριακής κοινότητας αλλά και των εποίκων για το μέλλον, την οικονομία, την επίλυση του Κυπριακού και τις σχέσεις με την Τουρκία.
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, που δημοσιεύθηκε το Σάββατο 4 Απριλίου στην εφημερίδα «Κίπρις ποστασί», από την εταιρεία Metropoll, ο Ντερβίς Έρογλου συγκέντρωνε ποσοστό 39,2%, η Σιμπέλ Σιμπέρ 27,6%, ο Μουσταφά Ακιντζί 22,6% και ο Κουντρέτ Οζερσάι 9%.
Έριδες στην τουρκοκυπριακή Δεξιά
Η Δεξιά στα κατεχόμενα δεν κατάφερε να βγει αλώβητη τα τελευταία χρόνια, αφού ο υπόγειος πόλεμος
που ο ίδιος ο Ντερβίς Έρογλου ενορχήστρωσε στο Κόμμα Εθνικής Ενότητας δείχνει να προκαλεί πολλά προβλήματα στην υποψηφιότητά του. Η έντονη αντιπάθεια ανάμεσα στον πρώην ηγέτη του ΚΕΕ Ιρσέν Κουτσούκ και τον ίδιο τον Έρογλου και η προσπάθειά τους να ελέγξουν το Κόμμα οδήγησαν τελικά σε πολιτικό καταποντισμό του Κουτσούκ, ο οποίος στις τελευταίες «βουλευτικές εκλογές» του 2013 δεν κατάφερε καν να εκλεγεί «βουλευτής».
Παρότι όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Έρογλου να προηγείται των άλλων υποψηφίων, να περνά στον δεύτερο γύρο και να έχει πολλές πιθανότητες να εκλεγεί, αυτό δεν είναι αρκετό για τον βετεράνο πολιτικό. Ο Έρογλου δεν πρέπει απλώς να νικήσει, αλλά να νικήσει με διαφορά.
Ο τωρινός Τουρκοκύπριος ηγέτης κατέρχεται ως «υπέρμαχος» των διαπραγματεύσεων. Το βασικό του μήνυμα επικεντρώνεται ουσιαστικά στην πλήρη ομαλοποίηση και νομιμοποίηση της σημερινής κατάστασης, η οποία θα διασφαλίζει την ενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στη διεθνή πραγματικότητα χωρίς τον αναγκαίο διαμοιρασμό εξουσίας σε μια ομοσπονδία και με ελάχιστες ανακατατάξεις σε ζητήματα εδαφικού πληθυσμού.
Ο παράγοντας Ακιντζί
Ο Μουσταφά Ακιντζί, ακόμα και αν δεν καταφέρει να πετύχει τον στόχο του, που είναι αφενός να περάσει στον δεύτερο γύρο των «εκλογών» και αφετέρου να καταφέρει να εκλεγεί, φαίνεται να είναι από τους πετυχημένους των «εκλογών».
Η υποψηφιότητα Ακιντζί παρουσιάζει μια ιδιαίτερη δυναμική, αφού δείχνει να συγκεντρώνει τις ψήφους τόσο των δυσαρεστημένων οπαδών του ΡΤΚ όσο και ψήφους της Κεντροδεξιάς. Το σημαντικότερο, στο πρόσωπό του φαίνεται να συγκεντρώνονται ελπίδες της τουρκοκυπριακής κοινότητας για μία λύση του Κυπριακού, αφού ο Ακιντζί είναι ο υποψήφιος που εκφράζει την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της ταυτότητας των Τουρκοκυπρίων και ο πολιτικός που συγκεντρώνει την ψήφο διαμαρτυρίας ενάντια στο κατεστημένο και τον θυμό εναντίον της Άγκυρας.
Ανατέλλον αστέρι ο Κουντρέτ Οζερσάι
Η υποψηφιότητα Οζερσάι αλλά και οι μελλοντικές του ενέργειες είναι αυτά που συγκεντρώνουν το
μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε αυτή την «εκλογική» διαδικασία. Ο Οζερσάι, αν και προέρχεται από τις τάξεις του ΚΕΕ, κατάφερε πολύ γρήγορα να διαχωρίσει τον εαυτό του από το Κόμμα και από τον ίδιο τον Έρογλου, που τον είχε χρίσει διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής πλευράς στο Κυπριακό, και να προβληθεί ως ο εναλλακτικός, φιλελεύθερος υποψήφιος της Δεξιάς.
Εκπροσωπεί τουλάχιστον ένα μέρος της νέας δεξιάς ελίτ, επιδιώκοντας να κεφαλαιοποιήσει την γενικότερη απογοήτευση της κοινότητας από τη γενικευμένη κρίση του πολιτικού συστήματος. Εμφανίζεται με θέσεις προσανατολισμένες στην ενίσχυση των εξουσιών των κρατιδίων και όχι της κεντρικής κυβέρνησης σε μια πιθανή λύση του Κυπριακού.
Η πρότασή του για άνοιγμα των Βαρωσίων -υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση- είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Άγκυρα ο Μουσταφά Ακιντζί
Είναι ο υποψήφιος που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες συσπείρωσης της δυναμικής των υπόγειων ρευμάτων της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Η προεκλογική του εκστρατεία αλλά και η ευρύτερή του παρέμβαση τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε ταύτιση με τον εκσυγχρονισμό της κοινοτικής διεκδίκησης για αξιοπρέπεια και πολιτική ισότητα έναντι της Άγκυρας.
Το ποσοστό που θα συγκεντρώσει -είτε στον πρώτο γύρο, είτε σε ενδεχόμενη παρουσία του στον δεύτερο γύρο- αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη έκφραση της αντιπαράθεσης και του νέου πλαισίου σχέσεων μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Άγκυρας, ιδιαίτερα έτσι όπως εξελίσσονται μετά τα δημοψηφίσματα του 2004.
Αναμένονται εξελίξεις στην Αριστερά
Το ποσοστό που θα εξασφαλίσει η υποψήφια του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος Σιμπέλ Σιμπέρ θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εσωτερικές εξελίξεις στο Κόμμα και θα φέρει ή όχι στο φως την κρίση που ταλανίζει το ΡΤΚ εδώ και αρκετό καιρό.
Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δεν τα κατάφερε να αναδειχθεί υποψήφιος του Κόμματος. Η υποψηφιότητα της Σιμπέλ από την άλλη αποτέλεσε νίκη του νέου ΡΤΚ, ωστόσο δεν στάθηκε αρκετή για να συσπειρώσει τον σκληρό αριστερό πυρήνα του Κόμματος, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να βρεθεί ακόμα και εκτός δευτέρου γύρου. Η Σιμπέλ Σιμπέρ, αν καταφέρει και περάσει στον δεύτερο γύρο, δύσκολα θα καταφέρει να επικρατήσει απέναντι σε οποιονδήποτε από τους τρεις ανθυποψηφίους της, όπως κατέδειξε και η τελευταία δημοσκόπηση που έγινε στις 21 Μαρτίου.
Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να προκαλέσουν αναταράξεις στο ΡΤΚ, στο οποίο θα τεθεί θέμα ηγεσίας και δεν αποκλείεται να δούμε τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ να επανέρχεται δυναμικά στην πολιτική σκηνή. Μια ενδεχόμενη αποτυχία της Σιμπέλ Σιμπέρ ωστόσο δεν θα επηρεάσει μόνο τα εσωτερικά του ΡΤΚ, αλλά και το πολιτικό μέλλον της «κυβέρνησης συνασπισμού» ανάμεσα στο Κόμμα της και στο Δημοκρατικό Κόμμα του Σερντάρ Ντενκτάς, ο οποίος επέλεξε να υποστηρίξει σε αυτές τις «εκλογές» τον Ντερβίς Έρογλου και δεν αποκλείεται πολύ σύντομα να στηθούν κάλπες για πρόωρες «βουλευτικές».
Τι θα ακολουθήσει;
Οι Τουρκοκύπριοι καλούνται στις κάλπες για τέταρτη φορά μέσα σε δύο χρόνια. Αυτή η αναμέτρηση όμως θα αναδείξει ταυτόχρονα δύο σημαντικούς παράγοντες για το περιεχόμενο της λύσης του Κυπριακού:
Ο πρώτος είναι ο βαθμός συμβιβασμού της κοινότητας με την παρούσα διχοτομική κατάσταση πραγμάτων, ως αποτέλεσμα των μειωμένων προσδοκιών για μια συνολική λύση.
Ο δεύτερος είναι το βάθος της απόστασης μεταξύ Τουρκίας και Τουρκοκυπρίων, η οποία αναπαράγεται σήμερα ως προϊόν της αποτυχίας του προγράμματος χωριστών κρατικών δομών στην Κύπρο.
Ο δεύτερος γύρος, αν πραγματοποιηθεί, θα γίνει στις 26 Απριλίου. Η μετάδοση των αποτελεσμάτων απαγορεύεται πριν από τις 7 μ.μ.
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
