Του Κώστα Μπετινάκη
Η δουλειά του πολεμικού ανταποκριτή είναι αναμφισβήτητα εξαιρετικά επικίνδυνη. Ιδιαίτερα όταν διεξάγεται εμφύλιος πόλεμος, όπου δεν ισχύουν οι κανόνες του διεθνούς δικαίου από τους αντιπάλους.
Οι συνάδελφοι που έχουν καλύψει ανάλογα γεγονότα (όπως πχ τον πόλεμο στη Βοσνία) έχουν ανάλογες εμπειρίες. Οι δημοσιογράφοι όμως που βρίσκονται στην αν. Ουκρανία, καλύπτοντας τις εχθροπραξίες, βρίσκονται αντιμέτωποι με πρωτοφανείς αγριότητες.
Οι οργανώσεις προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάνουν συνεχείς εκκλήσεις να τερματιστεί η κακομεταχείριση των δημοσιογράφων που καλύπτουν τα γεγονότα στην Αν. Ουκρανία.
Έξι δημοσιογράφοι έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους από τις αρχές του χρόνου. Πολλοί περισσότεροι έχουν απαχθεί, συλληφθεί και ανακριθεί και βασανισθεί, καθώς είχαν καθηλωθεί από τα διασταυρούμενα πυρά του ουκρανικού στρατού και των αυτονομιστών ανταρτών στη νοτιοανατολική Ουκρανία.
Η Αν. Ουκρανία, έχει χαρακτηρισθεί «ποντικοπαγίδα για δημοσιογράφους» από τον εκπρόσωπο της Human Rights Watch στη Ρωσία, καθώς βαθαίνει η κρίση λόγω εντατικοποίησης των μαχών.
Η ιστοσελίδα RT περιγράφει σειρά επεισοδίων κατά τα οποία δημοσιογράφοι, απήχθησαν, βασανίστηκαν ή ακόμη πλήρωσαν με τη ζωή τους καθώς έκαναν ρεπορτάζ από την καρδιά του ουκρανικού εμφυλίου.
Ο Igor Kornelyuk και ο Anton Voloshin (Ρώσοι) – σκοτώθηκαν
Ο Igor Kornelyuk και ο Anton Voloshin εργάζονταν μαζί για το κανάλι «Rossiya TV» . Στις 17 Ιουνίου ο Kornelyuk που ήταν ανταποκριτής της εκπομπής «Vesti» και ο οπερατέρ του Voloshin σκοτώθηκαν από βλήμα όλμου στο χωριό Μιρνόγιε κοντά στο Λουγκάνσκ.
«επρόκειτο για 100% στοχευμένη επιχείρηση», υποστήριξαν άλλοι επιζήσαντες δημοσιογράφοι που κάλυπταν από κοντά φυγή ομάδας προσφύγων.
Επρόκειτο για τους δύο πρώτους νεκρούς δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν στη γραμμή του πυρός, από τότε που είχαν ξεσπάσει τα αιματηρά γεγονότα στην Ουκρανία.
Ο Anatoly Klyan (Ρώσος) – σκοτώθηκε
Στις 30 Ιουνίου ο κάμεραμαν Anatoly Klyan της ρωσικής τηλεόρασης «Channel One» σκοτώθηκε από ελεύθερο σκοπευτή στο Ντονιέτσκ
Ο Klyan, μαζί με μερικούς άλλους δημοσιογράφους είχε επιβιβαστεί σε λεωφορείο γεμάτο γυναικόπαιδα που κατευθυνόταν σε στρατιωτική βάση στο Ντονιέτσκ για να απαιτήσουν να αφεθούν ελεύθεροι οι νέοι που είχαν επιστρατευθεί. Είχε δεχθεί μια σφαίρα στο στομάχι και ξεψύχισε καθ’ οδόν προς το νοσοκομείο. Η τελευταία του λέξη καθώς ξεψυχούσε: «την κάμερα…».
Ο Andrea Rocchelli (Ιταλός) και ο μεταφραστής Andrey Mironov (Ρώσος) – σκοτώθηκαν
Ο Ιταλός δημοσιογράφος Andrea Rocchelli σκοτώθηκε από βλήμα όλμου μαζί με τον μεταφραστή του Andrey Mironov, κοντά στο χωριό Andreevka, δύο χιλιόμετρα από το Slavyansk, στις 25 Μαΐου καθώς κάλυπτε τα βίαια επεισόδια που είχαν ξεσπάει λίγο πριν τις ουκρανικές προεδρικές εκλογές.
Ο Andrey Stenin (Ρώσος) – αγνοείται
Στις 5 Αυγούστου, ο φωτο-ειδησεογράφος του ειδησεογραφικού πρακτορείου «Rossiya Segodnya» (πρώην RIA Novosti) Andrey Stenin’s έστειλε την τελευταία του ανταπόκριση πριν χαθούν τα ίχνη του.
Βρισκόταν συνεχώς στο επίκεντρο της ουκρανικής κρίσης δίνοντας ανταποκρίσεις από τα γεγονότα του Κιέβου το Νοέμβριο του προηγούμενου έτους , μετά την εξέγερση των Ρωσόφωνων στην Κριμαία και πρόσφατα καλύπτοντας τις άγριες μάχες στην Αανατολική Ουκρανία.
Ο Graham Phillips (Βρετανός) – απήχθη και ανακρίθηκε
Ο Graham Phillips, βρετανός πολίτης, εργαζόταν ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος, συνεργαζόμενος με την RT καλύπτοντας γεγονότα στην αν. Ουκρανία. Συνελήφθη από τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες δύο φορές. Πρώτα το Μάιο σε φυλάκιο κοντά στη Μαριούπολη και είχε κρατηθεί επί 36 ώρες. Για δεύτερη φορά είχε συλληφθεί τέλη Ιουλίου στο αεροδρόμιο του Ντονιέτσκ, είχε ανακριθεί και βασανιστεί «επειδή μετέδιδε τις εξελίξεις στην Ουκρανία».
Μετά την απελευθέρωσή του, απαγορεύθηκε να επιστρέψει σε ουκρανικό έδαφος επί μία τριετία.
«Με πίεζαν κάθε τόσο μ’ ένα πιστόλι στο κεφάλι» περιγράφει μετά την απελευθέρωσή του από την τριήμερη κράτησή του.
Ο Simon Ostrovsky:(Αμερικανός) – απήχθη, ανακρίθηκε
Στις 21 Απριλίου, ο Simon Ostrovsky οδηγήθηκε κρατούμενος στο Slavyansk από ντόπιους οπλοφόρους, καθώς προετοίμαζε την «Ρωσική ρουλέτα», μια σειρά από βιντεοσσκοπημένων ρεπορτάζ για το «Vice News». Ανακρίθηκε με βάση ισχυρισμούς ότι είχε σχέσεις με τους ακροδεξιούς του «Δεξιού Τομέα». Κρατήθηκε από τους αυτονομιστές αντάρτες επί τέσσερις ημέρες σε ένα υπόγειο, πριν απελευθερωθεί.
Ο Anton Skiba (Ουκρανός) – απήχθη, ανακρίθηκε
Στις 22 ιουλίου, ο Anton Skiba, ανεξάρτητος δημοσιογράφος που συνεργαζόταν με το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNN, συνελήφθη από τους αυτονομιστές στο Ντονιέτσκ. Ανακρίθηκε με την κατηγορία ότι ήταν ύποπτος πως είχε έγγραφα με διαφορετικά ονόματα.
Ο Evgeny Davydov, και ο Nikita Konashenkov (Ρώσοι) – απήχθησαν, βασανίσθηκαν
Οι Ρώσοι δημοσιογράφοι Evgeny Davydov και Nikita Konashenkov, που εργάζονται για τον τηλεοπτικό σταθμό «Zvezda TV», συνελήφθησαν από ουκρανούς στρατιώτες στις 14 Ιουνίου καθώς κατευθύνονταν στο αεροδρόμιο του Dnepropetrovsk, γι; Ν;α επιστρέψουν στη Ρωσία.
Ανακρίθηκαν και βασανίστηκαν από άντρες του «Δεξιού Τομέα» επί δύο ημέρες. Εκτός από τις προβολές που είχαν δεχθεί από εκείνους που τους κρατούσαν είχαν επανειλημμένα απειληθεί ότι θα τους σκότωναν.
Ο Oleg Sidyakin και ο Marat Saichenko (Ρώσοι) – απήχθησαν, βασανίσθηκαν
Στις 18 Μαΐου, δύο Ρώσοι δημοσιογράφοι του «LifeNews», οι Oleg Sidyakin και Marat Saichenko, είχαν συλληφθεί κοντά στο Kramatorsk από δυνάμεις του Κιέβου. Οι ουκρανικές αρχές τους κατηγόρησαν ότι βοηθούσαν «τους τρομοκράτες» στα ανατολικά της χώρας. Ένα βίντεο που είχε δοθεί στη δημοσιότητα τους έδειχνε να έχουν υποχρεωθεί να είναι γονατιστοί με δεμένα τα χέρια. Οι δύο δημοσιογράφοι είχαν απελευθερωθεί μετά από μία εβδομάδα και αφού είχε παρέμβει ο OSCE.
Ο Andrey Sushenkov, και ο Anton Malyshev (Ρώσοι) – απήχθησαν, ανακρίθηκαν
Η Ουκρανική Εθνοφρουρά είχε συλλάβει τους ανταποκριτές του τηλεοπτικού δικτύου «Zvezda TV» τον οπερατέρ Andrey Sushenkov και τον ηχολήπτη Anton Malyshev σε στρατιωτικό οδόφραγμα κοντά στο Σλαβιάνσκ στις 6 Ιουνίου. Μετά από τυπικό έλεγχο, τους είχαν δέσει τα μάτια και τους πέρασαν χειροπέδες –όπως περιέγραψε ο οδηγός τους. Τους είχαν κρατήσει δύο ημέρες με την κατηγορία της κατασκοπίας.
Πάρα πολλοί δημοσιογράφοι από διαφορετικά Μέσα βρέθηκαν σε διασταυρούμενα πυρά, καθώς κάλυπταν τα γεγονότα στην αν. Ουκρανία.
Για τους ουκρανούς στρατιώτες, αποτελούν στόχο όσοι κρατούν κάμερα, ή φορούν προστατευτικά γιλέκα με την ένδειξη «PRESS», καταγγέλλουν δημοσιογραφικές Ενώσεις.
Η Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων (Committee to Protect Journalists (CPJ), οργάνωση με έδρα τις ΗΠΑ με στόχο την προώθηση της ελευθεροτυπίας και της προστασίας των δημοσιογράφων καταδίκασε με χτεσινή ανακοίνωσή της την έλλειψη ελευθερίας του Τύπου στην Ουκρανία και ειδικότερα τις συνθήκες που επικρατούν για τους δημοσιογράφους στις εμπόλεμες ανατολικές περιοχές.
Τους Ρώσους δημοσιογράφους είχαν συλλάβει με την κατηγορία ότι «βοηθούσαν τους τρομοκράτες».
Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE), είχε μεσολαβήσει για την απελευθέρωση των δύο ρώσων δημοσιογράφων, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη την συμπεριφορά των ουκρανικών αρχών απέναντι στε εκπροσώπους ΜΜΕ».
Πηγή: RT.com
