Οι περισσότερες γυναίκες που χρησιμοποίησαν ένα πειραματικό κολπικό δαχτυλίδι για την πρόληψη του HIV ανέφεραν ότι η σεξουαλική πράξη δεν επηρεάστηκε από τη χρήση. Tο προϊόν εισάγεται μια φορά το μηνά και η γυναίκα το φορά συνεχώς. Λειτουργεί απελευθερώνοντας διαρκώς εάν αντί-HIV φάρμακο, το Dapivirine. Σύμφωνα με τα ευρήματα της σχετικής κλινικής δοκιμής θα μπορούσε να μειώσει με ασφάλεια τα κρούσματα λοίμωξης από HIV.
Στη μελέτη συμμετείχαν 2.629 γυναίκες 18-45 ετών που ζούσαν στο Μαλάουι, τη Νότιο Αφρική, την Ουγκάντα και την Ζιμπάμπουε. Σε αυτές που τοποθετηθήκαν με τυχαίο τρόπο στην ομάδα που έλαβε το κολπικό δαχτυλίδ,ι ο κίνδυνος μόλυνσης από τον HIV έπεσα κατά 27%. Η περεταίρω ανάλυση των δεδομένων αποκάλυψε ότι η χρήση του κολπικού δαχτυλιδιού μείωσε τον κίνδυνο τη μόλυνσης HIV τουλάχιστον κατά 56% στις γυναίκες που το χρησιμοποίησαν συχνά, ενώ η μείωση έφτασε στο 75% σε όσες έκαναν συνεχή χρήση.
Οι ερευνητές επισημαίνουν πως οι γυναίκες χρειάζονται έναν τρόπο πρόληψης του HIVπου να παρέχει ασφαλή κι αποτελεσματική προστασία και να είναι πρακτικός κι εύχρηστος στο πλαίσιο της καθημερινής ζωής. Σε μια επιπλέον μελέτη μάλιστα, οι γυναίκες που χρησιμοποίησαν το δαχτυλίδι δεν ανέφεραν κάποια επίπτωση στη σεξουαλική πράξη. Πρόκειται για ένα εύρημα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό αναφορικά με την πιθανή χρήση του προϊόντος σε ένα μεγαλύτερο πληθυσμό γυναικών που έχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον HIV.
Στη συμπληρωματική μελέτη συμμετείχαν 214 γυναίκες που χρησιμοποιούσαν το δαχτυλίδι και ρωτήθηκαν σχετικά με τη σεξουαλική τους δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της κλινικής δοκιμής. Ενώ οι περισσότερες γυναίκες δεν ανέφεραν κάποια αρνητική επίδραση του δαχτυλιδιού στη σεξουαλική πράξη, υπήρχαν κι αυτές δήλωσαν πως ήταν διαρκώς ανήσυχες σκεπτόμενες το πώς θα μπορούσαν να αντιδράσουν οι σύντροφοί εάν καταλάβαιναν την ύπαρξη του δαχτυλιδιού σε συγκεκριμένες στάσεις ή σεξουαλικές πρακτικές. Κάποιες ανέφεραν αυξημένη σεξουαλική ευχαρίστηση μερικώς οφειλόμενη στην αντιλαμβανομένη προστασία από το δαχτυλίδι και κάποιες ανέφεραν μειωμένη σεξουαλική ευχαρίστηση εξαιτίας της ανησυχίας τους ότι οι σύντροφοι θα αντιληφθούν την ύπαρξη του δαχτυλιδιού.
Καθώς οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν βία από το σύντροφο ή αλλά κοινωνικά προβλήματα είναι συχνά δύσκολο να συμμορφωθούν στη λήψη της κλινικά ενδεδειγμένης προφυλακτικής αγωγής με το φάρμακο Truvada που παρέχει προστασία πριν από την έκθεση στον ιό, οι ερευνητές διερευνήσαν τη σχέση ανάμεσα στη συνεπή χρήση του δαχτυλιδιού και την αποτελεσματικότητα του. Ενώ λιγότερο από το 5% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι έχουν πέσει θύματα βίας από το σύντροφο τους ή έχουν υποστεί άλλης μορφής κοινωνική βία, αυτές ήταν που είχαν 2.5% αυξημένη πιθανότητα να μην συμμορφωθούν στη ενδεδειγμένη χρήση του δαχτυλιδιού μέσα στον πρώτο μηνά της μελέτης. Οι γυναίκες που ανέφεραν κοινωνικά προβλήματα ήταν πιο πιθανό να έχουν μικρότερη ηλικία και να έχουν ξεκινήσει σχέση με νέο σύντροφο. Είναι σημαντικό η μελλοντική ερευνά να καθορίσει στρατηγικές για την αντιμετώπιση της περιορισμένης συμμόρφωσης των γυναικών στις μεθόδους πρόληψης, στο πλαίσιο της βίας από τον σύντροφο και των άλλων κοινωνικών προβλημάτων.
Από τα νέα αυτά ευρήματα προκύπτει ότι κάποιες γυναίκες που συνήθως είναι ευάλωτες κοινωνικά προτιμούν μεθόδους προστασίας από τον HIV που δε γίνονται αντιληπτές από το σύντροφο. Σύμφωνα μάλιστα με νέα δεδομένα το 64% των γυναικών αποκάλυψαν τη χρήση του δαχτυλιδιού στο σύντροφό τους ενώ το 13% δεν το αποκάλυψε ποτέ.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι γυναίκες της υποσαχαρίου Αφρικής έχουν ένα ευρύ φάσμα σεξουαλικών εμπειριών και δυναμικής σχέσεων και αποκτάται συνεχώς νέα γνώση σχετικά με το πώς οι διάφορες συμπεριφορές και συνθήκες επηρεάζουν τη χρήση του δαχτυλιδιού. Πάντως βρίσκουν ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η απόφαση κάποιων γυναικών να μην αποκαλύψουν την ύπαρξη του κολπικού δαχτυλιδιού στο σύντροφό τους δεν επηρεάζει τη συμμόρφωση τους αναφορικά με την ενδεδειγμένη χρήση του προϊόντος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανησυχία των γυναικών σχετικά με την αποκάλυψη του δαχτυλιδιού στο σύντροφο μειώθηκε σημαντικά στην πορεία της μελέτης. Ενώ στην αρχή δήλωσε ανησυχία το 29%, στην πρώτη επαναξιολόγηση το ποσοστό ήταν μόλις 4%. Πιο συγκεκριμένες ανησυχίες σχετικά με την υγειά, τη χρήση , την υγιεινή, τη σεξουαλική ευχαρίστηση και την κοινωνική αποδοχή μειωθήκαν επίσης σημαντικά μέχρι το τέλος της μελέτης.
Η νέα μελέτη που συμπληρώνει την κλινική δοκιμή συνεχίζεται με αποτέλεσμα οι ερευνητές να συλλέγουν τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα από γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο προσβολής από HIV. Όλες οι συμμετέχουσες έχουν πρόσβαση σε ένα πακέτο υπηρεσιών πρόληψης που περιλαμβάνει προφυλακτικά, έλεγχο του συντρόφου και συμβουλευτική και μπορούν να παραμείνουν στη μελέτη ανεξάρτητα από το εάν θα δεχτούν τη χρήση του κολπικού δαχτυλιδιού στην πρώτη τους κλινική επίσκεψη. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η προσέγγιση αυτή θα ρίξει φως σε κρίσιμα ερωτήματα για το κατά ποσό οι συμμετέχουσες επιθυμούν τη χρήση του δαχτυλιδιού και γιατί.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
