Της Άντζελας Πεΐτση
Σε μεγάλη πληγή τείνει να εξελιχθεί η ανεξέλεγκτη πώληση φαρμάκων μέσω internet και από μη νόμιμα σημεία διακίνησης φαρμακευτικών σκευασμάτων. Το φαινόμενο της αγοράς φαρμάκων από τις αποκαλούμενες ως «μη νόμιμες πηγές» μεταξύ των οποίων κατατάσσεται και το διαδίκτυο καθώς και η διακίνηση ψευδεπίγραφων φαρμάκων, λαμβάνει μεγάλες εκτάσεις και στη χώρα μας. Μάλιστα ο ΕΟΦ, σε συνεργασία με την Οικονομική Αστυνομία και το ΣΔΟΕ, προχώρησαν σε σχετικούς ελέγχους στο πλαίσιο έρευνας που πραγματοποίησε το Τμήμα Ελέγχου Κυκλοφορίας σε νόμιμα σημεία διακίνησης φαρμακευτικών προϊόντων (φαρμακαποθήκες, φαρμακεία), καθώς και σε μη αδειοδοτημένους χώρους.
Ο ΕΟΦ
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΕΟΦ αναφέρει σχετικά: «Στο πλαίσιο της έρευνας που διεξάγει το Τμήμα Ελέγχου Κυκλοφορίας σε νόμιμα σημεία διακίνησης φαρμακευτικών προϊόντων (φαρμακαποθήκες, φαρμακεία), καθώς και σε μη αδειοδοτημένους χώρους σε συνεργασία με την Οικονομική Αστυνομία και το ΣΔΟΕ, διαπιστώθηκαν σημαντικές παραβάσεις της νομοθεσίας, που δεν περιορίζονται μόνο στο κανονιστικό πλαίσιο των φαρμάκων.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας κατασχέθηκε πλήθος παραστατικών και σκευασμάτων από τα οποία προκύπτουν: α) αγορές από μη νόμιμες πηγές, μεταξύ των οποίων και το διαδίκτυο, β) πωλήσεις σε πρόσωπα μη εξουσιοδοτημένα να κατέχουν φάρμακα, εντός και εκτός Ελλάδος, γ) διακίνηση ψευδεπίγραφων φαρμάκων.
Η διερεύνηση βρίσκεται σε εξέλιξη και ο ΕΟΦ θα επιβάλλει τις προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις με την ολοκλήρωση κάθε σταδίου, ενώ οι περιπτώσεις που διαπιστώνεται ποινικό αδίκημα παραπέμπονται αρμοδίως.
Εφιστάται η προσοχή όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα διανομής των φαρμάκων να είναι προσεκτικοί στις εμπορικές συναλλαγές που πραγματοποιούν ελέγχοντας προσεκτικά την προέλευση και τη γνησιότητα των προϊόντων που παραλαμβάνουν, αλλά και τους υποψήφιους αποδέκτες των φαρμάκων. Επιπλέον, η ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Βάσης Δεδομένων EudraGMDP με τα στοιχεία των κατόχων άδειας χονδρικής πώλησης που έχει ο ΕΟΦ στη διάθεσή του έχει ήδη ολοκληρωθεί».
Οι φαρμακοποιοί
Το zougla.gr ζητώντας διευκρινίσεις για το θέμα και απευθύνθηκε στο μέλος του Δ.Σ. Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης – Εκλέκτορα στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, Χάρη Σαρδέλη, ο οποίος τόνισε: «Στα νομίμως λειτουργούντα φαρμακεία και φαρμακαποθήκες, δεν κυκλοφορούν πλαστά και ψευδεπίγραφα φάρμακα, παρά μόνον ό,τι είναι εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ.
Το πρόβλημα με τα πλαστά φάρμακα αφορά σε απευθείας πωλήσεις τους, μέσω Internet, καθώς είναι αγνώστου κατόχου ιστοσελίδων από το εξωτερικό. Τόσο ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος όσο και οι κατά τόπους φαρμακευτικοί έχουν καταγγείλει το θέμα αυτό και προς τον ΕΟΦ και προς το Υπουργείο Υγείας».
Ο κ. Σαρδέλης υπογράμμισε: «Σας ξεκαθαρίζω πως στα ελληνικά φαρμακεία δεν κυκλοφορούν πλαστά φάρμακα. Όλα τα φάρμακα που κυκλοφορούν στα ιδιωτικά φαρμακεία αλλά και στα φαρμακεία των νοσοκομείων είναι εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ.
Πλαστά φάρμακα κυκλοφορούν μέσω διαδικτύου και «άλλων παράλληλων οδών» πέρα των φαρμακείων και εννοείται πως πλαστά φάρμακα δεν έχουν ούτε οι φαρμακαποθήκες. Το κανάλι διανομής και το κανάλι προμήθειας των φαρμάκων στην Ελλάδα είναι συγκεκριμένο». Παράλληλα, εξήγησε: «Τα φάρμακα, στην Ελλάδα, έχουν ένα διπλό γραμμωτό κώδικα, το λεγόμενο barcode. Αυτό ταυτοποιεί το κάθε φάρμακο ξεχωριστά και αυτό το barcode τον επιβάλλει ο ΕΟΦ.
Αυτονόητο λοιπόν πως αποκλείεται τα πλαστά φάρμακα να διακινούνται μέσα από τη νόμιμη οδό πώλησης των φαρμάκων. Πλαστά φάρμακα μπορεί να βρει και να προμηθευτεί κάποιος μέσω του διαδικτύου, σε αμφιβόλου εγκυρότητας site από χώρες του εξωτερικού.
Μάλιστα, σας επισημαίνω πως Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, είχε καταγγείλει στο παρελθόν ότι υπήρχαν και στην χώρα μας, site που πωλούσαν πλαστά φάρμακα. Συνήθως ήταν φάρμακα που αφορούσαν στην στυτική δυσλειτουργία και γενικότερα, εμπορικά σκευάσματα, όχι για παθήσεις».
Σε ερώτηση του zougla.gr αν ελλοχεύει ο κίνδυνος εξάπλωσης μεγάλων διαστάσεων του φαινομένου στη χώρα μας, απάντησε: «Όχι, δε θα πάρει διαστάσεις όσο η προμήθεια των φαρμάκων γίνεται από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τις νόμιμα λειτουργούντες φαρμακαποθήκες. Όποιος επιλέγει τη φαρμακευτική του αγωγή, κατόπιν ιατρική συνταγής, να την προμηθεύεται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, δεν έχει κανένα πρόβλημα. Δε νοείται η αγορά φαρμάκων μέσω internet.
Το διαδίκτυο πλέον το χρησιμοποιούν όλοι. Στο εξωτερικό, πρέπει να σας πω, πως υπάρχουν πιστοποιημένα διαδικτυακά φαρμακεία ενώ στην Ελλάδα δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα αυτό το μοντέλο πώλησης φαρμάκων. Στη χώρα μας, εκκρεμεί εναρμόνιση της νομοθεσίας «περί πιστοποίησης ηλεκτρονικών φαρμακείων» και πιθανά με «πιστοποιητή» τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο».
Παράνομες φαρμακαποθήκες
Τα σπίτια αποτελούν μία μορφή τύπου παράνομης φαρμακαποθήκης. Ο κ. Σαρδέλης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σύμφωνα με τους ελέγχους που έχουν γίνει από τον ΕΟΦ και της Οικονομικής Αστυνομίας, έχουν βρεθεί πλαστά φάρμακα σε παράνομες φαρμακαποθήκες. Κάποιος έχει συσσωρεύσει στο σπίτι του πλαστά φάρμακα ή έχει προμηθευτεί «παρανόμως» φάρμακα. Αυτό είναι άλλη μία κατηγορία, παρανομίας, που κυρίως έχει να κάνει εν μέρει με τις παράλληλες εξαγωγές αλλά και με τη διακίνηση παράνομων σκευασμάτων μέσω διαδικτύου».
Και καταλήγοντας τόνισε: «Οι πολίτες πρέπει να εμπιστεύονται το κανάλι διανομής των φαρμάκων τους από τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα νοσοκομειακά φαρμακεία ή τα φαρμακεία του ΕΟΠΠΥ και τις νομίμως λειτουργούντες φαρμακαποθήκες, που προμηθεύουν βάση της ισχύουσας φαρμακευτικής νομοθεσίας, φάρμακα στα ιδιωτικά φαρμακείας».
Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος
Την «Παράνομη πώληση άγνωστης προέλευσης φαρμάκων από ιστότοπο αγνώστων λοιπών στοιχείων», είχε επισημάνει με σχετικό έγγραφό, προς τις αρμόδιες αρχές, από τις 29 Απριλίου του 2015, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος.
Συγκεκριμένα, με επιστολή του, προς τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, Διεύθυνση Ελέγχου παραγωγής και κυκλοφορίας προϊόντων και κοινοποίηση προς το Υπουργείο Υγείας, το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας, το Σώμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και την Εθνική Επιτροπή
Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, επεσήμανε:
«Σας ενημερώνουμε με την παρούσα ότι από τον ιστοτόπο με ηλεκτρονική διεύθυνση: http://xn--mxaaaaded0cl8bwg.com/ και http://xn--mxaaaaded0cl8bwg.com/cipro-athens.html, λαμβάνει χώρα παράνομη πώληση φαρμάκων στην Ελλάδα.
Ο ιστοτόπος αυτός, ο οποίος είναι στα ελληνικά, έχει στο δε μέσο της σελίδας με μεγάλη γράμματα τη λέξη «φαρμακείο» και κάτω από αυτήν τη φράση «φάρμακα χωρίς συνταγή». Επίσης εμφαίνεται η κάτωθι πρόταση «Εδώ μπορείτε να αγοράσετε μεγάλη ποσότητα της υψηλής ποιότητας χαπιών χωρίς ιατρική συνταγή και σε απευθείας σύνδεση.
Παραδίδουμε τα χάπια γρήγορα σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου». Ακόμη εμφαίνεται η εικόνα μιας γυναίκας με λευκή στολή παραπέμπουσα σε φαρμακοποιό. Δεν κατέστη δυνατό να διαπιστώσουμε τα στοιχεία της επιχείρησης που είναι η ιδιοκτήτης του εν λόγω ιστοτόπου και πωλεί παρανόμως φάρμακα στην Ελλάδα. Η όλη δομή και τα διαφημιστικά μηνύματα που εμφαίνονται στον ιστοτόπο παραπέμπουν τον καταναλωτή, ο οποίος επισκέπτεται τον εν λόγω ιστοτόπο, ότι πρόκειται για μία νόμιμη επιχείρηση φαρμακείου, παραπλανώντας αυτόν».
Υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα: «Ουδεμία πληροφορία αναφέρεται για την προέλευση και τα εργοστάσια παρασκευής των ως άνω φαρμάκων, με αποτέλεσμα να προκύπτουν σοβαρές αμφιβολίες τόσο για την γνησιότητά τους, όσο και την ασφάλειά τους, κατά τρόπο που θέτει άνευ άλλου σε σοβαρό και άμεσο κίνδυνο την Δημόσια Υγεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυκλοφορία μερικών εκ των ανωτέρω φαρμάκων έχει απαγορευθεί παγκοσμίως».
Αναλυτικά η επιστολή
