Την προηγούμενη εβδομάδα, οι πολιτικές εξελίξεις στην Βενεζουέλα -με την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος- κυριαρχούσαν στα διεθνή Μέσα. Επίκεντρο οι πολεμοχαρείς δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο: «Αν αυτό απαιτείται τότε οι ΗΠΑ θα αναλάβουν δράση».
Ταυτόχρονα, ο Τζον Μπόλτον προειδοποιούσε τον Βλαντίμιρ Πούτιν με το νόημα του αρχέγονου «δόγματος 
Monroe»: «Αυτό είναι το δικό μας ημισφαίριο. Εκεί που οι Ρώσοι δεν θα έπρεπε να παρεμβαίνουν»…
Όταν τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα είχε σχεδιάσει η Ουάσινγκτον στην Βενεζουέλα το ενδιαφέρον μεταφέρθηκε στη Μέση Ανατολή.
Ο Μπόλτον διέταξε την αποστολή αμερικανικής αρμάδας με επικεφαλής τη ναυαρχίδα του στόλου, το αεροπλανοφόρο Abraham Lincoln με κατεύθυνση τη Μέση Ανατολή, προκειμένου να στείλει «σαφές και αδιαμφισβήτητο μήνυμα στο ιρανικό καθεστώς ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον των συμφερόντων των Ηνωμένων Πολιτειών ή εκείνων των συμμάχων τους θα αντιμετωπιστεί με ανελέητη ισχύ».
Για ποια «επίθεση» μιλούσε ο Μπόλτον; Μα φυσικά αναφερόταν στην μυστική προειδοποίηση από το Ισραήλ για « επικείμενο ιρανικό πλήγμα στα συμφέροντα των ΗΠΑ στο Ιράκ». Την σκυτάλη πήρε Ο Μάικ Pompeo ο οποίος συμπλήρωσε : « Θα καταστήσουμε τους Ιρανούς υπεύθυνους για οποιαδήποτε επίθεση εναντίον των αμερικανικών συμφερόντων … Ακόμη κι αν πραγματοποιηθεί από κάποιους τρίτους είτε πρόκειται για ομάδα πολιτοφυλάκων Σιιτών ή από Χούθι (στην Υεμένη) ή Χεζμπολά (του Λιβάνου). Θα θεωρήσουμε την ιρανική ηγεσία άμεσα υπεύθυνη γι ‘αυτό».
Μεγάλο μέρος της «εκστρατείας μέγιστης πίεσης» της κυβέρνησης Donald Trump εναντίον του Ιράν αφορά στην απόφασή της να μην παραταθεί η απαλλαγή που επέτρεπε σε οκτώ έθνη – συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Ινδίας και της Τουρκίας και της Ελλάδας – να εισάγουν περιορισμένες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου.
Ο προεδρικός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας John Bolton και ομάδα γερουσιαστών στο Κογκρέσο της πτέρυγας των «ιεράκων» υποχρέωσαν την κυβέρνηση του Tραμπ να ακυρώσει τρεις βασικές απαλλαγές που είχαν εκδοθεί τον Νοέμβριο του 2018, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες επανέφεραν κυρώσεις στο Ιράν.
Ένα χρόνο μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), το Ιράν ανακοίνωσε ότι δεν θα τηρήσει πλέον όλους τους όρους της πυρηνικής συμφωνίας του 2015.
Οι παρεκκλίσεις αυτές αφορούν τεχνικές εργασίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που απαιτούνται βάσει των όρων της συμφωνίας (επί προεδρίας Ομπάμα) του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) και καλύπτουν δραστηριότητες σε τρεις τοποθεσίες ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Fordow, στο Arak και στο Bushehr.
(Γενική άποψη της μονάδας βαρέος ύδατος του Αράκ, 120 μίλια νοτιοδυτικά της Τεχεράνης)
Στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η από κοινού προσπάθεια για σημαντική μείωση των κινδύνων διάδοσης των πυρηνικών όπλων.
Στο Αράκ οι εργασίες θεωρούνται απαραίτητες προκειμένου να μπορέσει το Ιράν να επανασχεδιάσει τον αντιδραστήρα έρευνας βαρέως ύδατος για να στηρίξει την ειρηνική , όπως ισχυρίζεται, πυρηνική έρευνα και την παραγωγή ραδιοϊσοτόπων για ιατρικούς και βιομηχανικούς σκοπούς».
Ο προτεινόμενος επανασχεδιασμένος αντιδραστήρα του Αράκ θα περιόριζε τις δυνατότητες για την ανάπτυξη πλουτωνίου η πυρηνική βόμβα.
Η υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Fordow μετατρέπεται σε «Πυρηνικό και Τεχνολογικό Κέντρο Φυσικής». Στόχος είναι να διατηρηθεί η εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου πιο επιφανειακός και επομένως πιο ευάλωτος σε ενδεχόμενη επίθεση από αέρος.
Στο Bushehr, ο τόπος κατασκευής ενός ρωσικού πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής που τέθηκε σε λειτουργία το 2011, η απαλλαγή είναι απαραίτητη για να επιτρέψει στο Ιράν να συνεχίσει να αγοράζει τα απαιτούμενα καύσιμα προκειμένου να λειτουργήσει τον αντιδραστήρα και να παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Η απόφαση για την ανάκληση των απαλλαγών για πολιτική πυρηνική συνεργασία θα αποτελούσε ίσως την πιο άμεση επίθεση των ΗΠΑ στην συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, JCPOA, μέχρι σήμερα.
Για το λόγο αυτό, ο υπουργός Εξωτερικών Mike Pompeo και άλλοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Trump, υποστηρίζουν τη συνέχιση των οικονομικών αντιποίνων τους, παρά την αντίθεση ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Η ανάκληση των απαλλαγών, αλλά και η απόφαση του Ιράν να αποχωρήσει από βασικές προϋποθέσεις που έθετε η συμφωνία, έχει ακόμη πιο σοβαρές συνέπειες για το μέλλον της JCPOA.
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
Με πληροφορίες από https://www.al-monitor.com/ και informationclearinghouse.info
