Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Δεν είναι λίγα τα ξένα ΜΜΕ που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση Νετανιάχου για την κλιμάκωση της επιθετικότητας των τελευταίων μηνών κατά των Παλαιστίνιων. Και η κριτική έρχεται από ηλεκτρονικά μέσα που ανέκαθεν ήταν φίλα προσκείμενα προς το Κράτος του Ισραήλ, τα οποία ωστόσο βλέπουν την επίθεση της Χαμάς ως ένα “φυσικό” αποτέλεσμα δράσης-αντίδρασης.
«Η βία ξέσπασε ξαφνικά το πρωί του Σαββάτου — αλλά έρχεται μετά από ένα χρόνο αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, η οποία βρίσκεται υπό κοινό αποκλεισμό Ισραηλινών-Αιγυπτίων από το 2007. Μόνο φέτος σημειώθηκε μια σειρά από θανατηφόρες επιθέσεις στο Ισραήλ και παλαιστινιακά εδάφη, μια κλιμάκωση που ακολούθησε την κίνηση του Νετανιάχου να συνδυάσει την πιο ακροδεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ», αναφέρει η Washington Post.
Και συμπληρώνει: «Η Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας και πραγματοποίησε τις επιθέσεις του Σαββάτου, είπε ότι η επιχείρηση ήταν απάντηση στον αποκλεισμό, καθώς και στις πρόσφατες ισραηλινές στρατιωτικές επιδρομές στη Δυτική Όχθη και στη βία στο τζαμί al-Aqsa, έναν αμφισβητούμενο θρησκευτικό χώρο στην Ιερουσαλήμ που είναι γνωστός στους Εβραίους ως το Όρος του Ναού. “Φτάνει πια”, είπε ο ηγέτης της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντέιφ, σε ηχογραφημένο μήνυμα το Σάββατο, “Σήμερα ο λαός ανακτά την επανάστασή του”».
Ωστόσο ο ισραηλινός ιστότοπος The Times of Israel, έχει μια διαφορετική προσέγγιση: «Για χρόνια, ο Νετανιάχου στήριζε τη Χαμάς. Τώρα μας έσκασε στα μούτρα».
Συγκεκριμένα αναφέρει:
Για χρόνια, οι διάφορες κυβερνήσεις υπό τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου ακολούθησαν μια προσέγγιση που μοίραζε την εξουσία μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης – γονατίζοντας τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς ενώ έκανε κινήσεις που στήριξαν την τρομοκρατική ομάδα της Χαμάς.
Η ιδέα ήταν να αποτραπεί ο Αμπάς – ή οποιοσδήποτε άλλος στην κυβέρνηση της Δυτικής Όχθης της Παλαιστινιακής Αρχής – από το να προχωρήσει προς την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Έτσι, εν μέσω αυτής της προσπάθειας να βλάψει τον Αμπάς, η Χαμάς αναβαθμίστηκε από μια απλή τρομοκρατική ομάδα σε μια οργάνωση με την οποία το Ισραήλ διεξήγαγε έμμεσες διαπραγματεύσεις μέσω της Αιγύπτου και σε μια οργάνωση που της επετράπη να λαμβάνει εισροές μετρητών από το εξωτερικό.
Η Χαμάς συμπεριλήφθηκε επίσης στις συζητήσεις σχετικά με την αύξηση του αριθμού των αδειών εργασίας που χορηγούσε το Ισραήλ στους εργάτες της Γάζας, γεγονός που συνέβαλε στη ροή των χρημάτων στη Γάζα, που σημαίνει φαγητό για οικογένειες και τη δυνατότητα αγοράς βασικών προϊόντων.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αυτές οι άδειες, που επιτρέπουν στους εργάτες της Γάζας να κερδίζουν υψηλότερους μισθούς από ό,τι στον θύλακα, ήταν ένα ισχυρό εργαλείο για τη διατήρηση της ηρεμίας.
Προς το τέλος της πέμπτης κυβέρνησης του Νετανιάχου το 2021, εκδόθηκαν περίπου 2.000-3.000 άδειες εργασίας στους κατοίκους της Γάζας. Αυτός ο αριθμός ανέβηκε σε 5.000 και, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπενέτ-Λαπίντ, αυξήθηκε απότομα σε 10.000.
Από τότε που ο Νετανιάχου επέστρεψε στην εξουσία τον Ιανουάριο του 2023, ο αριθμός των αδειών εργασίας εκτινάχθηκε σε σχεδόν 20.000. Επιπλέον, από το 2014, οι κυβερνήσεις υπό την ηγεσία του Νετανιάχου έχουν κάνει ουσιαστικά τα στραβά μάτια στις ρουκέτες από τη Γάζα.
Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ έχει επιτρέψει σε βαλίτσες που κρατούν εκατομμύρια μετρητά από το Κατάρ να εισέλθουν στη Γάζα μέσω των περασμάτων του από το 2018, προκειμένου να διατηρήσει την εύθραυστη κατάπαυση του πυρός με τους ηγέτες της Χαμάς της Λωρίδας.
Τις περισσότερες φορές, η πολιτική του Ισραήλ ήταν να αντιμετωπίζει την Παλαιστινιακή Αρχή ως βάρος και τη Χαμάς ως πλεονέκτημα. Ο ακροδεξιός Μπεζαλέλ Σμότριχ, τώρα ο υπουργός Οικονομικών της σκληροπυρηνικής κυβέρνησης και ηγέτης του κόμματος του Θρησκευτικού Σιωνισμού, το είπε ο ίδιος το 2015.
Σύμφωνα με διάφορες αναφορές, ο Νετανιάχου έκανε παρόμοια αναφορά σε μια συνάντηση της φατρίας του Λικούντ στις αρχές του 2018, όταν φέρεται να είπε ότι όσοι αντιτίθενται σε ένα παλαιστινιακό κράτος θα πρέπει να υποστηρίξουν τη μεταφορά κεφαλαίων στη Γάζα, επειδή η διατήρηση του διαχωρισμού μεταξύ της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη και της Χαμάς στη Γάζα θα εμπόδιζαν την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
Ενώ ο Νετανιάχου δεν κάνει αυτού του είδους τις δηλώσεις δημόσια ή επίσημα, τα λόγια του είναι σύμφωνα με την πολιτική που εφάρμοσε, αναφέρει το δημοσίευμα.
Το ίδιο μήνυμα επαναλήφθηκε από δεξιούς σχολιαστές, οι οποίοι μπορεί να έλαβαν ενημερώσεις για το θέμα ή να μίλησαν με ανώτερα στελέχη του Λικούντ και να κατάλαβαν το μήνυμα.
Ενισχυμένη από αυτή την πολιτική, η Χαμάς γινόταν όλο και πιο δυνατή μέχρι το Σάββατο, το «Περλ Χάρμπορ» του Ισραήλ, την πιο αιματηρή μέρα στην ιστορία του – όταν τρομοκράτες πέρασαν τα σύνορα, έσφαξαν εκατοντάδες Ισραηλινούς και απήγαγαν άγνωστο αριθμό υπό την κάλυψη χιλιάδων ρουκετών που εκτοξεύτηκαν κατά πόλεις σε όλο το νότο και το κέντρο της χώρας.
Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: Η ιδέα της έμμεσης ενίσχυσης της Χαμάς — ενώ ανεχόταν σποραδικές επιθέσεις και μικρές στρατιωτικές επιχειρήσεις κάθε λίγα χρόνια — έγινε καπνός το Σάββατο.
Μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο Ασάφ Ποζίλοφ, δημοσιογράφος του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού σταθμού Kan, έγραψε στο Twitter τα εξής: «Η οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ ξεκίνησε μια θορυβώδη άσκηση πολύ κοντά στα σύνορα, στην οποία εξασκήθηκαν στην εκτόξευση πυραύλων, την εισβολή στο Ισραήλ και την απαγωγή στρατιωτών».
Η διαφορά μεταξύ Ισλαμικής Τζιχάντ και Χαμάς δεν έχει μεγάλη σημασία σε αυτό το σημείο. Όσον αφορά το Κράτος του Ισραήλ, η περιοχή βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Χαμάς και είναι υπεύθυνη για όλη την εκπαίδευση και τις δραστηριότητες εκεί.
Η Χαμάς έγινε ισχυρότερη και χρησιμοποίησε την αιγίδα της ειρήνης που τόσο λαχταρούσαν οι Ισραηλινοί ως κάλυμμα για την εκπαίδευσή της, και εκατοντάδες Ισραηλινοί πλήρωσαν με τη ζωή τους αυτή τη μαζική παράλειψη.
Ο τρόμος που επιβάλλεται στον άμαχο πληθυσμό στο Ισραήλ είναι τόσο τεράστιος που οι πληγές από αυτόν δεν θα επουλωθούν για χρόνια, μια πρόκληση που επιδεινώνεται από τους δεκάδες απαγωγείς στη Γάζα.
Αν κρίνουμε από τον τρόπο που ο Νετανιάχου διαχειρίστηκε τη Γάζα τα τελευταία 13 χρόνια, δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει μια σαφής πολιτική στο μέλλον, καταλήγει το δημοσίευμα.
Να σημειωθεί ότι η Χαμάς ιδρύθηκε το 1987 από τον σεΐχη Αχμέντ Γιασίν και τον Μοχάμεντ Ταχά της Παλαιστινιακής πτέρυγας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, κατά την έναρξη της πρώτης Ιντιφάντα με βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες επιθέσεις κατά ισραηλινών αμάχων και των δυνάμεων ασφαλείας. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα θεωρείται ως τρομοκρατική οργάνωση από το Μπαχρέϊν, την Αίγυπτο, τη Συρία, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ. Οι ΗΠΑ εκδήλωσαν πρόθεση να τους χαρακτηρίσουν τρομοκράτες αλλά ακόμη δεν το έχουν πράξει. Η οργάνωση επιμένει ωστόσο ότι είναι ειρηνική οργάνωση και ότι καταδικάζει τη βία.
Το 2019, ο πρόεδρος Τραμπ θέλησε να χαρακτηρίσει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ως τρομοκρατική οργάνωση. Ο χαρακτηρισμός θα επέβαλε κυρώσεις στον όμιλο και σε όσους συναλλάσσονται μαζί του.
Ωστόσο, αξιωματούχοι του Πενταγώνου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ διατύπωσαν αντιρρήσεις για το σχέδιο, λέγοντας ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα δεν πληροί τον νομικό ορισμό της τρομοκρατικής ομάδας και ότι ο χαρακτηρισμός της θα μπορούσε να έχει ανεπιθύμητες συνέπειες σε συμμαχικές χώρες όπου η Αδελφότητα έχει εξέχοντα πολιτικά κόμματα.
Με πληροφορίες από Washington Post, The Times of Israel, New York Times
