Το Καζακστάν κατήργησε νόμο που έδινε σημαντική εξουσία στον πρώην πρόεδρο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ και στην οικογένειά του που κυβέρνησαν επί τρεις δεκαετίες τη μεγαλύτερη χώρα της κεντρικής Ασίας, στον επίλογο μιας νομοθετικής και πολιτικής διαδικασίας με στόχο την απομάκρυνση της φατρίας του από την εξουσία.
«Στη διάρκεια κοινής συνόδου των σωμάτων του κοινοβουλίου, οι βουλευτές υιοθέτησαν τον νόμο “Περί της ακύρωσης του συνταγματικού νόμου για τον πρώτο πρόεδρο της Δημοκρατίας του Καζακστάν”», μετέδωσε το Kazinform, το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων.
Βάσει του νόμου «για τον πρώτο πρόεδρο», που είχε υιοθετηθεί το 2000, ο Ναζαρμπάγεφ απολάμβανε σημαντικών πολιτικών προνομίων και δικαστικής ασυλίας, όπως και η οικογένειά του. Επίσης η ιδιοκτησία τους ήταν απαραβίαστη και το κράτος κάλυπτε τις δαπάνες διαβίωσής τους, ενώ ο πρώην πρόεδρος είχε την εξουσία να εκφωνεί ομιλίες για σημαντικά ζητήματα.
Από τον πρώην παντοδύναμο πρόεδρο, γνωστό για την καλλιέργεια της προσωπολατρείας, αφαιρέθηκε εξάλλου ο τιμητικός τίτλος του «Αρχηγού του Έθνους», μερικούς μήνες αφού η πρωτεύουσα Νουρ-Σουλτάν, που είχε μετονομασθεί με το όνομά του το Σεπτέμβριο 2022, είχε ανακτήσει την προηγούμενη ονομασία της και ονομασθεί και πάλι Αστάνα. Ωστόσο, όπως μεταδίδει το Anadolu, ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ θα εξακολουθήσει να απολαμβάνει ασυλίας από δικαστικές διώξεις.
Την Τετάρτη, το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε ακυρώσει αυτό το νόμο έπειτα από ένα δημοψήφισμα τον Ιούνιο 2022, με το οποίο είχε εγκριθεί η κίνηση αυτή και επρόκειτο να γυρίσει η σελίδα της εποχής Ναζαρμπάγεφ σ’ αυτή την πλούσια σε υδρογονάνθρακες πρώην σοβιετική δημοκρατία.
Μετά την αιφνίδια παραίτησή του το Μάρτιο 2019, ο Ναζαρμπάγεφ, ο οποίος είχε ανακηρυχθεί τότε «Ήρωας του λαού», είχε συνεχίσει με τους οικείους του να διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο.
Η κατάργηση αυτού του νόμου ήταν αδιανόητη πριν από μόλις ένα χρόνο, όμως οι ταραχές τον Ιανουάριο 2022, όταν ειρηνικές διαδηλώσεις κατά της αύξησης της τιμής των καυσίμων μετατράπηκαν σε συγκρούσεις ανάμεσα στις δυνάμεις της τάξης και πολίτες, με αποτέλεσμα 238 νεκρούς, μεταμόρφωσαν το πολιτικό τοπίο.
Ο Ναζαρμπάγεφ είχε κατηγορηθεί από διαδηλωτές ότι πλούτισε σημαντικά με τη φατρία του σε βάρος του πληθυσμού, ο οποίος αντιμετωπίζει αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα.
Με την ευκαιρία αυτής της κρίσης, ο νυν πρόεδρος Κασίμ-Ζομάρτ Τοκάγεφ, ο οποίος ήταν άνθρωπος του Ναζαρμπάγεφ, είχε επικρινει τον πρώην μέντορά του και ζητήσει να απαλλαγεί από το «υπερπροεδρικό» καθεστώς.
Τους τελευταίους μήνες, οικείοι του 82χρονου Ναζαρμπάγεφ είχαν απομακρυνθεί από θέσεις ευθύνης.
Ένας οικείος του Ναζαρμπάγεφ, ο πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Καρίμ Μασίμοφ, πρόκειται να δικαστεί για εσχάτη προδοσία, με την κατηγορία ότι είχε οργανώσει τις ταραχές του Ιανουαρίου.
