Ρεπορτάζ – Επιμέλεια: Αντώνης Ζήβας

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών συγκέντρωσαν το 2024 ευαίσθητες πληροφορίες από Ισραηλινούς αξιωματούχους, οι οποίοι φέρονται να συζητούσαν για τον τρόπο με τον οποίο στρατιώτες έστελναν Παλαιστίνιους μέσα σε τούνελ της Γάζας, τα οποία θεωρούσαν πιθανώς παγιδευμένα με εκρηκτικά, χρησιμοποιώντας τους ουσιαστικά ως ανθρώπινες ασπίδες.

Σύμφωνα με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Reuters, οι πληροφορίες αυτές διαβιβάστηκαν στον Λευκό Οίκο και αναλύθηκαν από την αμερικανική κοινότητα πληροφοριών τις τελευταίες εβδομάδες της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν.

Το διεθνές δίκαιο απαγορεύει ρητά τη χρήση αμάχων ως ασπίδων σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, ωστόσο οι νέες αποκαλύψεις εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για το κατά πόσο το Ισραήλ συμμορφώθηκε με τις διεθνείς υποχρεώσεις του.

Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν είχαν ήδη εκφράσει ανησυχίες για ανάλογες αναφορές και οπτικά ντοκουμέντα από τη Γάζα, ωστόσο η ύπαρξη αποδεικτικών στοιχείων που προέρχονταν από ίδιες τις αμερικανικές υπηρεσίες δεν είχε γίνει γνωστή μέχρι σήμερα.

Παλαιστίνιος αιχμάλωτος δεμένος επάνω στο καπό οχήματος του Ισραηλινού στρατού

Οι πληροφορίες αυτές, που συλλέχθηκαν στα τέλη του 2024, προκάλεσαν συζητήσεις στον Λευκό Οίκο σχετικά με το αν η πρακτική αυτή είχε την έγκριση της ανώτατης στρατιωτικής ηγεσίας του Ισραήλ ή αν επρόκειτο για μεμονωμένα περιστατικά.

Παλαιστίνιος με δεμένα μάτια και χέρια μπροστά από στρατιώτη των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) στη Γάζα

Δύο πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ, που μίλησαν στο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, ανέφεραν ότι δεν υπήρχαν σαφή στοιχεία για το αν οι Παλαιστίνιοι που εστάλησαν στα τούνελ ήταν κρατούμενοι ή άμαχοι.

Το πρακτορείο σημειώνει επίσης ότι δεν έχει διαπιστωθεί αν οι πληροφορίες αυτές κοινοποιήθηκαν στην ισραηλινή κυβέρνηση.

Παλαιστίνιος φορώντας μόνο το εσώρουχό του και δεμένος πισθάγκωνα αναγκάζεται να προπορευτεί εντός βομβαρδισμένου κτιρίου

Σε επίσημη απάντηση, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) υπογράμμισαν ότι «απαγορεύουν αυστηρά τη χρήση πολιτών ως ανθρώπινων ασπίδων ή τον εξαναγκασμό τους να συμμετάσχουν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις», ενώ πρόσθεσαν ότι η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της Στρατιωτικής Αστυνομίας διερευνά «υποψίες που αφορούν Παλαιστίνιους σε στρατιωτικές αποστολές».

Το Reuters αποκαλύπτει επίσης ότι, την ίδια περίοδο, η Ουάσιγκτον είχε συγκεντρώσει νομικές αξιολογήσεις από Ισραηλινούς στρατιωτικούς δικηγόρους, οι οποίοι προειδοποιούσαν ότι ορισμένες επιχειρήσεις στη Γάζα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου.

Οι αποκαλύψεις αυτές φέρεται να προκάλεσαν έντονη ανησυχία μεταξύ ανώτερων αξιωματούχων της αμερικανικής κυβέρνησης, που εκτιμούσαν ότι τα ευρήματα υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς περί παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

Αμερικανοί νομικοί σύμβουλοι, πάντως, κατέληξαν τελικά στο συμπέρασμα ότι τα στοιχεία δεν ήταν επαρκή για να στοιχειοθετηθούν κατηγορίες περί εγκλημάτων πολέμου, επιτρέποντας τη συνέχιση της στρατιωτικής και πληροφοριακής συνεργασίας των ΗΠΑ με το Ισραήλ.

Ωστόσο, οι αποκαλύψεις του Reuters αφήνουν να αιωρείται μια βαριά σκιά πάνω από τη στάση της Ουάσιγκτον, καθώς αν αποδειχθεί ότι το Ισραήλ χρησιμοποίησε ανθρώπινες ασπίδες, οι ΗΠΑ ενδέχεται να θεωρηθούν συνυπεύθυνες λόγω της συνεχιζόμενης παροχής όπλων και πληροφοριών.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ισραήλ κατηγορείται ότι οι στρατιωτικές του δυνάμεις χρησιμοποιούσαν αιχμάλωτους Παλαιστίνιους ως «ανθρώπινες ασπίδες».

Ανάλογες καταγγελίες είχε αποκαλύψει τον Μάιο του 2024 και το Associatend Press. Το διεθνές πρακτορείο είχε αποκαλύψει μέσω συνομιλιών του με 7 Παλαιστίνιους πρώην αιχμαλώτους, οι οποίοι είχαν περιγράψει ότι χρησιμοποιήθηκαν ως ασπίδες στη Γάζα και την κατεχόμενη Δυτική Όχθη , καθώς και με δύο μέλη του ισραηλινού στρατού που δήλωσαν ότι όντως οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη πρακτική.

Οι ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταγγείλει αρκετές φορές ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί τους Παλαιστίνιους ως ασπίδες στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη εδώ και δεκαετίες. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ έθεσε εκτός νόμου αυτή την πρακτική το 2005, χωρίς όμως να έχει πραγματικά σταματήσει ποτέ.

Πηγή: Reuters.