Ρεπορτάζ: Αντώνης Ζήβας

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) έχει καταδικάσει επανειλημμένα τις επιθέσεις ενάντια στο σύστημα υγείας στο Σουδάν και την άνοδο της βίας που στοχοποιεί υγειονομικούς, ασθενείς και πολιτικούς πολίτες, εν μέσω της συνεχόμενης σύγκρουσης που έχει πλήξει τη χώρα από τον Απρίλιο του 2023.

Σε ανακοίνωση της υπηρεσίας, ο ΠΟΥ αναφέρει ότι από την έναρξη της σύγκρουσης έχουν σημειωθεί πολυάριθμες επιθέσεις σε νοσοκομεία, κλινικές και προσωπικό υγείας, με αποτέλεσμα δεκάδες εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας να χάσουν τη ζωή τους, να τραυματιστούν ή να βρεθούν υπό κράτηση με την έναρξη των εχθροπραξιών.

Στην επαρχία El Fasher, για παράδειγμα, τουλάχιστον έξι επαγγελματίες υγείας, τέσσερις γιατροί, μια νοσοκόμος και ένας φαρμακοποιός, απήχθησαν κατά τη διάρκεια επιθέσεων σε νοσοκομειακές εγκαταστάσεις, ενώ τουλάχιστον ένας νοσηλευτής σκοτώθηκε και άλλοι τραυματίστηκαν σε επανειλημμένες επιθέσεις στο ίδιο νοσοκομείο μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Οι οδηγοί αυτών των επιθέσεων περιλαμβάνουν δυνάμεις της παραστρατιωτικής Rapid Support Forces (RSF) και άλλες ένοπλες ομάδες, που έχουν αναλάβει τον έλεγχο στρατηγικών πόλεων όπως το El Fasher, εν μέσω εκτεταμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βιαιοπραγιών.

Οι μάχες ανάμεσα στον στρατό του Σουδάν και την RSF έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα ακραίας αστάθειας, με εκτεταμένη χρήση βαρέων όπλων σε κατοικημένες περιοχές και συχνές αναφορές για συλλήψεις, ποινικές διώξεις και εκτελέσεις αμάχων.

Το ίδιο περιβάλλον έχει οδηγήσει και σε ευρεία αιχμαλωσία πολιτών και επαγγελματιών υγείας, σύμφωνα με αναφορές ιατρικών δικτύων και μέσων. Σε περιοχές του Νότιου Νταρφούρ, τα στοιχεία δείχνουν ότι πάνω από 19.000 άνθρωποι κρατούνται σε ανεπαρκείς συνθήκες, ανάμεσά τους τουλάχιστον 73 μέλη του ιατρικού προσωπικού και άλλοι επαγγελματίες από τον πολιτικό και δημοσιογραφικό χώρο. Οι συνθήκες κράτησης χαρακτηρίζονται άθλιες, με έλλειψη ιατρικής περίθαλψης, καθαρού νερού, φαρμάκων και επαρκούς τροφής  με αποτέλεσμα καταγεγραμμένα περιστατικά θανάτων λόγω ιατρικής αμέλειας να ξεπερνούν τα τέσσερα την εβδομάδα.

Αυτές οι παραβιάσεις πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ευρύτερου ανθρωπιστικού χάους που βιώνει η χώρα, με εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν εκτοπιστεί και να αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε βασικές υπηρεσίες υγείας, τροφή και νερό.

Η συνεχιζόμενη κατάρρευση του συστήματος υγείας έχει οδηγήσει σε δραματική μείωση των διαθέσιμων ιατρικών υπηρεσιών: σχεδόν το 38% των εγκαταστάσεων υγείας του Σουδάν δεν λειτουργούν και μόνο ένα μικρό ποσοστό νοσοκομείων παραμένει ανοικτό, ενώ εμβολιαστικές εκστρατείες και βασικές ιατρικές υπηρεσίες έχουν σχεδόν σταματήσει.

Ο ΠΟΥ συνεχίζει να υπογραμμίζει την εκεί ανάγκη άμεσου τερματισμού των εχθροπραξιών, της προστασίας του προσωπικού υγείας και των αμάχων και της ασφαλούς πρόσβασης για ανθρωπιστική βοήθεια, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Η οργάνωση εκφράζει βαθιά ανησυχία ότι χωρίς σταθερότητα και σεβασμό των κανόνων προστασίας των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας, η ήδη τραγική κατάσταση θα επιδεινωθεί περαιτέρω.

Περισσότεροι από 11 εκατ. άνθρωποι χρειάζονται άμεση υγειονομική φροντίδα

Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι πάνω από 11 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανάγκη επειγουσών υπηρεσιών υγείας και ότι οι συνεχείς επιθέσεις στα νοσοκομεία δυσχεραίνουν σημαντικά την πρόσβαση σε θεραπεία.

Η ίδια έκθεση τονίζει ότι πάνω από τα δύο τρίτα των βασικών νοσοκομείων σε εμπόλεμες περιοχές του Σουδάν έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους λόγω έλλειψης προσωπικού, προμηθειών και ασφάλειας.

Παράλληλα υπάρχει εκτεταμένη εξάπλωση της χολέρας με δεκάδες χιλιάδες κρούσματα και σοβαρές επιπλοκές λόγω της καταστροφής υποδομών και της έλλειψης καθαρού νερού.

Η μειωμένη πρόσβαση σε ηλεκτρισμό και νερό λόγω των συγκρούσεων επιδεινώνει την κατάσταση του πληθυσμού και ευνοεί την εμφάνιση επιδημιών όπως η χολέρα και άλλες ασθένειες, αναφέρει ο ΠΟΥ.