Η συνεχής άνοδος των ληξιπρόθεσμων οφειλών των ιδιωτών προς την Εφορία αποτελεί τροχοπέδη στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην οικονομική σταθερότητα της χώρας. Οι αυξανόμενες οφειλές δυσχεραίνουν τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού και ενδέχεται να οδηγήσουν σε σημαντικές δυσκολίες στη διαχείριση των δημόσιων εσόδων.
Η αδυναμία εξόφλησης των χρεών από τους πολίτες εντείνει τις προκλήσεις για τις φορολογικές αρχές, καθώς η επίτευξη των στόχων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εισπραξιμότητα των φόρων.
Η αυξανόμενη συσσώρευση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, προκαλεί σοβαρό προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ειδικά καθώς παρατηρείται και η απροθυμία των πολιτών να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) δείχνουν μια επιδείνωση της κατάστασης: το συνολικό ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανήλθε στα 112,50 δισ. ευρώ στα τέλη Οκτωβρίου 2025, σημειώνοντας αύξηση κατά 4,05 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2024.
Προβληματική ρύθμιση των οφειλών
Η απροθυμία των φορολογουμένων να ενταχθούν σε υπάρχουσες ρυθμίσεις φέρνει δυσοίωνες προοπτικές για τη μείωση των ληξιπρόθεσμων χρεών. Μόλις το 4% του συνολικού ποσού των 85,18 δισ. ευρώ, δηλαδή 3,44 δισ. ευρώ, έχει ρυθμιστεί, ενώ το 24,28% (27,32 δισ. ευρώ) των χρεών θεωρείται ανεπίδεκτο είσπραξης. Αν και οι οφειλές που είναι κάτω από 10.000 ευρώ καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά ρύθμισης, τα ποσοστά είναι χαμηλότερα για μεγάλες οφειλές ή μικροοφειλές.
Η σύνθεση των ληξιπρόθεσμων χρεών διαμορφώνεται ως εξής:
-Φορολογικές Οφειλές: Αποτελούν το 60,97% του συνολικού ποσού (51,93 δισ. ευρώ).
-Πρόστιμα (φορολογικά και μη): Καταλαμβάνουν το 28,43% (24,22 δισ. ευρώ).
-Μη Φορολογικές Οφειλές (π.χ. δάνεια, δικαστικά έξοδα): Αντιστοιχούν στο 10,60% (9,03 δισ. ευρώ).
-Πάνω από το 60% των φορολογικών χρεών σχετίζεται με τον ΦΠΑ (24,51 δισ. ευρώ), ενώ το υπόλοιπο ποσοστό προέρχεται από φόρους εισοδήματος και περιουσίας.
Δυσκολίες στην είσπραξη
Από τις φορολογικές οφειλές, το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων προέρχεται από ένα μικρό ποσοστό των οφειλετών (31,76%), ενώ το υπόλοιπο ποσό των 51,93 δισ. ευρώ προέρχεται από φορολογικές υποχρεώσεις που είναι δύσκολο να εισπραχθούν.
Ειδικότερα:
Αφερέγγυοι οφειλέτες: 8,30 δισ. ευρώ
Οφειλές με λήξη δόσεων από την τελευταία δεκαετία: 16,58 δισ. ευρώ
Το υπόλοιπο ποσό των 27,05 δισ. ευρώ θεωρείται πιο εισπράξιμο.
Μείωση Αριθμού Οφειλετών
Ο αριθμός των οφειλετών παρουσίασε μείωση κατά 30.407 άτομα (φυσικά και νομικά πρόσωπα) σε σχέση με το 2024, φτάνοντας τους 3.896.032 οφειλέτες μέχρι τον Οκτώβριο του 2025.
Διαγραφή Ανέφικτων Οφειλών
Η ΑΑΔΕ σκοπεύει να διαγράψει έως το τέλος του έτους χρέη αξίας 10 δισ. ευρώ, τα οποία θεωρούνται «ανεπίδεκτα είσπραξης».
Από αυτά:
9,8 δισ. ευρώ αφορούν μεγάλες οφειλές άνω των 1,5 εκατ. ευρώ ανά περίπτωση.
200 εκατ. ευρώ αφορούν μικροοφειλές που παραμένουν για χρόνια στα μητρώα.
Στρατηγικές και Παρεμβάσεις για Ενίσχυση των Ρυθμίσεων
Η κυβέρνηση εξετάζει διάφορες στρατηγικές για να αντιμετωπίσει την αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών και να ενθαρρύνει τους οφειλέτες να ενταχθούν σε ρυθμίσεις. Μία από τις προτάσεις είναι η εφαρμογή εξατομικευμένων ρυθμίσεων για κάθε οφειλέτη, ανάλογα με το είδος, το ύψος των χρεών και τη συμπεριφορά του. Η ΑΑΔΕ θα αξιολογεί περιοδικά τις περιπτώσεις των οφειλετών και θα προσαρμόζει τις στρατηγικές είσπραξης.
Επιπλέον, υπάρχει η σκέψη να αυξηθούν οι δόσεις για την πάγια ρύθμιση από 24 σε 36, καθώς και η μείωση του επιτοκίου για τις οφειλές. Παράλληλα, έχει απορριφθεί η ιδέα για μία νέα ρύθμιση παρόμοια με τις 120 δόσεις, λόγω ανησυχιών για την «κουλτούρα πληρωμών».
Η κατάσταση των ληξιπρόθεσμων οφειλών παραμένει ανησυχητική και απειλεί τον κρατικό προϋπολογισμό. Η κυβέρνηση προσπαθεί να εφαρμόσει νέες στρατηγικές για την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στις ρυθμίσεις και την καλύτερη είσπραξη των χρεών, ενώ παράλληλα προχωρά σε διαγραφές οφειλών που θεωρούνται αδύνατο να εισπραχθούν.
