H Fitch Ratings ανακοίνωσε αργά το μεσημέρι ότι υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε BBB+ από A-, με προοπτικές αρνητικές, προκαλώντας πανικό στις αγορές και εντείνοντας την ανησυχία στο εσωτερικό της χώρας. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια που οίκος αξιολόγησης δίνει στην Ελλάδα αξιολόγηση χαμηλότερη του Α’, επικαλούμενος επιδείνωση των δημοσιονομικών. Η εκτίμηση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης, ότι οι προοπτικές είναι αρνητικές, σημαίνει ότι είναι ανοικτό το ενδεχόμενο νέας υποβάθμισης!
Η υποβάθμιση αντανακλά, σύμφωνα με τη Fitch, τις ανησυχίες όσον αφορά στις εκτιμήσεις για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές των δημοσίων οικονομικών της χώρας, δεδομένης της αδύναμης φερεγγυότητας των δημοσιονομικών θεσμών και του ρυθμιστικού πλαισίου στην Ελλάδα, παράγοντες που εντείνονται από την αβεβαιότητα όσον αφορά σε μια ισορροπημένη αλλά διατηρήσιμη οικονομική ανάκαμψη.
«Επιτεύξιμο» χαρακτηρίζει το στόχο της κυβέρνησης για μείωση του ελλείμματος κατά 3,6%, στο 9,1% του ΑΕΠ το 2010. Σημειώνει, ωστόσο, ότι η έλλειψη ουσιαστικών δομικών πολιτικών μέτρων μειώνει την πεποίθηση πως οι μεσοπρόθεσμες προσπάθειες θα είναι αρκετά επιθετικές, ώστε να εξασφαλίσουν αρχικά τη σταθεροποίηση των χρεών και τη μείωσή του τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.
Επίσης, εκτιμά ότι οι προτάσεις της παρούσας κυβέρνησης βασίζονται περισσότερο σε μέτρα αύξησης εσόδων, ειδικά για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, των οποίων το αποτέλεσμα είναι αρκετά αβέβαιο, παρά στις τρέχουσες δαπάνες, όπου το πρόβλημα είναι περισσότερο έντονο.
Σύμφωνα με τη Fitch, περίπου το 50% της μείωσης του ελλείμματος βασίζεται σε έκτακτα μέτρα, ενώ μικρό μόνο ποσοστό της πρόσφατης επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας μπορεί να αποδοθεί στην κρίση, η οποία ήταν σχετικά ήπια και ειδικότερα για το χρηματοπιστωτικό κλάδο.
Η Fitch προειδοποιεί, τέλος, ότι η πιθανή διόγκωση του χρέους σε ποσοστό άνω του 120% του ΑΕΠ το 2010 και άνω του 125% το 2011 θα αφήσει τα δημόσια οικονομικά εκτεθειμένα σε μεγάλους κινδύνους.
Η ανακοίνωση της Fitch ώθησε το spread στα κρατικά ομόλογα πάνω από το 2,20%, υψηλότερο επίπεδο από τον προηγούμενο Απρίλιο.
Παράλληλα, έδωσε το «σήμα» για μαζικές ρευστοποιήσεις, κυρίως τραπεζικών μετοχών, στο Χρηματιστήριο, το οποίο στις 15:00 έχανε 4%.
Την Δευτέρα, η Standard & Poor’s έθεσε την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας «Α-» υπό παρακολούθηση («CreditWatch»), με πιθανές αρνητικές επιπλοκές, επικαλούμενη την επιδείνωση των δημοσιονομικών της χώρας.
Ο οίκος έδωσε ουσιαστικά δίμηνη προθεσμία στην κυβέρνηση, προκειμένου να πειστεί για την αποτελεσματικότητα των σχεδίων τους για το δημοσιονομικό νοικοκύρεμα, αλλιώς θα προχωρήσει σε υποβάθμιση.
Εν τω μεταξύ, την ερχόμενη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου, αναμένεται στην Αθήνα κλιμάκιο του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s που θα ελέγξει τα στοιχεία για την ελληνική οικονομία.
Η επίσκεψη είναι προγραμματισμένη και τα στελέχη του οίκου θα συναντηθούν με στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών, του ΟΔΔΗΧ, της ΤτΕ κ.ά.
Η Moody’s αξιολογεί τη χώρα με «Α1». Από τα τέλη Οκτωβρίου έχει θέσει την αξιολόγηση της Ελλάδας υπό αναθεώρηση για πιθανή υποβάθμιση.
