Ο πυρετός είναι η φυσιολογική αμυντική απόκριση του σώματος σε κάποιον ενοχλητικό παράγοντα. Ο παράγοντάς αυτός είναι συνήθως κάποιος ιός ή μικρόβιο που εισέρχεται στο αίμα. Ο πυρετός από μόνος του δεν είναι ασθένεια, αλλά ένα σημάδι ότι ο οργανισμός πολεμάει κάποιον «εχθρό», π.χ. ιούς ή βακτήρια που προκαλούν κάποια μόλυνση. Όταν εξαντληθούν τα αποθέματα από ανοσοποιητικά στοιχεία με τα οποία είχε εφοδιαστεί το μωρό όσο βρισκόταν στην κοιλιά της μαμάς του, ο οργανισμός του πρέπει να αντιμετωπίσει μόνος του τις επιθέσεις και να εξασκήσει τις δικές του αμυντικές δυνάμεις.
Ο «θερμοστάτης» του σώματός κάθε ανθρώπου βρίσκεται σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος. Ο πυρετός έχει σκοπό να δίνει σήμα συναγερμού σε όλα τα κύτταρα του αμυντικού συστήματος να λειτουργήσουν πιο εντατικά στην προσπάθεια να διώξουν τον ενοχλητικό παράγοντα. Το μικρόβιο καταστρέφεται πιο εύκολα σε υψηλές θερμοκρασίες, άρα έως ένα βαθμό, ο πυρετός είναι για τον οργανισμό μας ένα χρήσιμο σύμπτωμα. Στα παιδιά δεν έχει ωριμάσει ακόμη πλήρως ο ρυθμιστής της θερμοκρασίας που βρίσκεται στον εγκέφαλο τους. Γι’ αυτό λοιπόν, λόγω της «ευαίσθητης» λειτουργίας αυτού του «εσωτερικού θερμοστάτη», ανεβάζουν τόσο εύκολα πυρετό.
Εκτός από κάποια λοίμωξη από ιό ή από μικρόβιο, στα μωρά πυρετό μπορεί να προκαλέσει και ένα εμβόλιο, ένα φάρμακο, η έντονη δραστηριότητα (παιχνίδι), η συναισθηματική αναστάτωση ή το γεγονός ότι τους φοράμε πολλά ρούχα.
Τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 1 και 6 ετών έχουν κατά μέσο όρο οκτώ φορές το χρόνο πυρετό, με τη θερμοκρασία του σώματός τους να ξεπερνά τους 38,5 βαθμούς. Στους ενηλίκους ο πυρετός εμφανίζεται κατά μέσο όρο μία φορά το χρόνο.
Η φυσιολογική θερμοκρασία στο σώμα του παιδιού (μετρημένη στη μασχάλη) είναι 36.5 με 37.3 βαθμοί Κελσίου. Η φυσιολογική θερμοκρασία σώματος ανεβαίνει με την δραστηριότητα, τη ζέστη και όσο προχωράει η μέρα. Από 37.4 έως 37.9 το παιδί έχει τα λεγόμενα δέκατα, ενώ πάνω από 38.0 το παιδί έχει πυρετό.
