Η παρουσία και οι συναντήσεις του μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στην Αθήνα, Γεργκ Άσμουσεν, ξεκαθαρίζουν το τοπίο αναφορικά με το γεγονός ότι το τρίτο πακέτο στήριξης συνοδεύεται από νέο μνημόνιο με ενδεχόμενες πολιτικές επιπλοκές, ενώ το εγχείρημα ανάκαμψης της οικονομίας προϋποθέτει εγχώρια ιδιωτική συμμετοχή.
Από τα όσα προέκυψαν από τις χθεσινές δηλώσεις του πρώην στενού συνεργάτη της Άνγκελα Μέρκελ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Γ. Άσμουσεν, αλλά και από το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung το πιθανώς αναγκαίο τρίτο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας θα χρηματοδοτηθεί τουλάχιστον εν μέρει από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Φαίνεται πως συζητείται το ενδεχόμενο να τεθούν στη διάθεση της Αθήνας πρόσθετα κεφάλαια από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, ανέφερε η εφημερίδα, προσθέτοντας ότι με τα χρήματα αυτά η Ελλάδα θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη της οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα θα απελευθερώνονταν εθνικά κεφάλαια για την εξυπηρέτηση του χρέους. Δεδομένου, όπως σημειώνει η εφημερίδα, ότι η Γερμανία και άλλες χώρες απορρίπτουν ένα νέο κούρεμα, μοναδικές επιλογές παραμένουν «αληθινά εμβάσματα από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ή τους προϋπολογισμούς των εταίρων».
Επικαλούμενη κυβερνητικούς κύκλους στο Βερολίνο η SZ σημειώνει ότι το τρίτο πρόγραμμα θα έχει σαφώς μικρότερο εύρος από τα δύο πρώτα. «Και οι συνοδευόμενοι όροι για μεταρρυθμίσεις θα είναι λιγότερο αυστηροί, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει δρομολογήσει ήδη ένα μεγάλο μέρος των αναγκαίων αλλαγών», υποστηρίζουν οι ίδιοι κύκλοι. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές στόχος είναι η όσο το δυνατόν πιο «ομαλή» επιστροφή» της Ελλάδας στις χρηματαγορές.
Τα «μαξιλάρια» για να μην προκύψουν νέες ανάγκες
Η κυβέρνηση πάντως, είναι σε συνεχή επαφή τόσο με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο όσο και με την Ουάσιγκτον η οποία διαμήνυσε ότι «το πρόγραμμα κινείται εντός στόχων» και δεν θα χρειαστούν νέα δάνεια για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό των επόμενων ετών, γνωρίζοντας ότι ήδη υπάρχει το «μαξιλάρι» των 12 δισ. ευρώ από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και έμεινε αδιάθετο, αφού οι ανάγκες καλύφθηκαν με λιγότερα ποσά.
Βέβαια «κλειδί» είναι να μη χρειαστούν στο άμεσο μέλλον νέα κεφάλαια οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, καθώς η βαθιά ύφεση και η αδυναμία πολλών επιχειρήσεων και λιγότερο των νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους ανεβάζουν τον δείκτη των «κόκκινων» δανείων για τα οποία οι τραπεζίτες θα πρέπει να κάνουν αυξημένες προβλέψεις στους ισολογισμούς τους.
Επίσης, προϋπόθεση είναι η Ελλάδα όχι μόνο να διατηρήσει το πρωτογενές πλεόνασμα των 2,5 δισ. ευρώ που όλα δείχνουν ότι θα επιτύχει εφέτος, αλλά και να το αυξήσει στα 6 δισ. ευρώ το 2016 προκειμένου να καλύπτει μέρος των τόκων.
Ίσως γι’ αυτό η κυβέρνηση πιέζει για την άρση του περιορισμού των πλειστηριασμών και της προστασίας ακόμη και της πρώτης κατοικίας προκειμένου οι τράπεζες να μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια είτε προχωρώντας στα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης είτε τιτλοποιώντας μέρος του χαρτοφυλακίου τους.
Στην περίπτωση αυτή βέβαια εξαντλούνται τα «μαξιλάρια» που έχουν δημιουργηθεί για την κάλυψη επιπλέον κεφαλαιακών αναγκών στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα μετά τα stress test και τις ρυθμίσεις των κόκκινων δανείων (πλειστηριασμοί, κ.λ.π.). Για τον λόγο αυτό άλλωστε οι συζητήσεις με τον κ. Άσμουσεν φαίνεται να επηρεάζουν τα χρονοδιαγράμματα πολιτικών αποφάσεων οι οποίες είχαν αφεθεί από πλευράς κυβερνητικών εταίρων να ληφθούν μετά τις γερμανικές εκλογές.
Το δεύτερο μέτωπο για το οποίο η παρουσία του κ. Άσμουσεν φαίνεται να οδηγεί σε εξελίξεις έχει να κάνει με τις επαφές του με τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχουν γίνει γνωστές ουσιαστικές πληροφορίες για τις κατ’ ιδίαν σχετικές συζητήσεις του κ. Άσμουσεν, που αφορούν στην πρόσκλησή του προς εγχώριους οικονομικούς ιδιωτικούς φορείς για την συμμετοχή τους «με ανάληψη του απαραίτητου επιχειρηματικού ρίσκου» στο εγχείρημα ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης.
«Όχι» σε νέο κούρεμα
Ο κ. Άσμουσεν ερωτηθείς μετά τις συναντήσεις του στην Αθήνα σχετικά με το ενδεχόμενο νέου «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, αλλά και για το ενδεχόμενο νέου προγράμματος για την Ελλάδα, παρέπεμψε στην απόφαση του Εurogroup του περασμένου Νοεμβρίου που αναφέρει ξεκάθαρα ότι σε περίπτωση που θα επιτευχτεί πρωτογενές πλεόνασμα θα εξετασθούν μέτρα περαιτέρω μείωσης χρέους. Πρόσθεσε ότι οι όποιες συζητήσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν την ερχόμενη άνοιξη του 2014 όταν θα βγουν τα στοιχεία για την ελληνική οικονομία για το 2013. Στην ουσία, ο κ. Άσμουσεν εξέφρασε για ακόμα μία φορά τη γραμμή του Βερολίνου, επαναλαμβάνοντας με άλλη διατύπωση τις φράσεις των κ.κ. Μέρκελ και Σόιμπλε μία ημέρα νωρίτερα.
Ο κ. Ασμουσεν θα δει επίσης κατ’ ιδίαν τον πρόεδρο της Εθνικής Τράπεζας Γιώργο Ζανιά o οποίος οργανώνει δείπνο με επιχειρηματίες, κατόπιν επιθυμίας του ίδιου του κ. Άσμουσεν.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες στο δείπνο, που γίνεται σε πολύ στενό κύκλο, θα συμμετέχουν οι: Μιχάλης Τσάμαζ, Πρόεδρος ΟΤΕ (θυγατρική της Deutsche Telecom), Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος (Εφοπλιστής και Πρόεδρος του Costa Navarino), Δημήτρης Μαντζούνης της ALPHA BANK, Θεόδωρος Βενιάμης, Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος του Βιομηχανικού Ομίλου και Σπύρος Θεοδωρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Chipita.
Το πρωί της Πέμπτης συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Ευ. Βενιζέλο ο οποίος στη συνέχεια θα συναντηθεί στο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά. Η συνάντηση ξεπέρασε σε διάρκεια τη μία ώρα και μετά την ολοκλήρωσή της οι δύο άνδρες δεν έκαναν δηλώσεις.
