Μια νέα μελέτη περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η έκκριση ενός ενζύμου βοηθά τα ωοκύτταρα να αποφεύγουν τη γονιμοποίηση από περισσότερα από ένα σπερματοζωάρια.
Ακριβώς επειδή η πολυσπερμία διαταράσσει την εμβρυϊκή ανάπτυξη, τα ωοκύτταρα προβαίνουν σε διαδικασίες, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν τη γονιμοποίησή τους από μόνο ένα σπερματοζωάριο. Μια πολύ σημαντική, λοιπόν, διαδικασία είναι αυτή που απαγορεύει σε επιπλέον σπερματοζωάρια να προσδεθούν στην επιφάνεια ενός ήδη γονιμοποιημένου ωάριου.
Το εμπόδιο αυτό της εισόδου επιπλέον σπερματοζωαρίων στο ωάριο προϋποθέτει την απελευθέρωση των εκκριτικών κοκκίων και την αποικοδόμηση μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται ZP2. Η ZP2 αποτελεί συστατικό του στρώματος της διάφανης ζώνης που περιβάλλει το ωάριο και η αποικοδόμησή της οφείλεται στη δράση μεταλλοπρωτεασικών ενζύμων της οικογένειας των αστατινών, τα οποία τέμνουν τις πρωτεΐνες σε μικρότερα τμήματα. Για τον λόγο αυτό διερευνήθηκε η λειτουργία της ωοστατίνης, ενός ενζύμου της οικογένειας των αστατινών, όπως αυτή εκφράζεται στα ωοκύτταρα.
Η μελέτη έλαβε χώρα σε ποντίκια. Η ωοστατίνη εντοπίστηκε στα κοκκία του φλοιού που υποβλήθηκαν στη διαδικασία της εξωκυττάρωσης μετά τη γονιμοποίηση και η ανασυνδυασμένη ωοστατίνη διέσπασε τη ZP2, όταν προστέθηκε στη διάφανη ζώνη. Τα ποντίκια στα οποία έλειπε το ένζυμο δεν κατάφεραν να διασπάσουν την ZP2, επιτρέποντας έτσι στα σπερματοζωάρια να συνεχίσουν να προσδένονται στην επιφάνεια των γονιμοποιημένων ωαρίων. Τα θηλυκά ποντίκια λοιπόν στα οποία έλειπε η ωοστατίνη είχαν ελαφρώς λιγότερους απογόνους σε σύγκριση με το πληθυσμό εκτός εργαστηρίου, αλλά κατά τα άλλα ήταν φυσιολογικά.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η ωοστατίνη στοχεύει διάφορα τμήματα της ZP2. Τώρα θέλουν να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο η πρωτεολυτική αυτή διαδικασία εμποδίζει τη πρόσδεση του σπερματοζωαρίου στο ωάριο. Πρόκειται για ένα κρίσιμο ερώτημα, διότι οι μοριακές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα σπερματοζωάρια και τα ωοκύτταρα παραμένουν άγνωστες. Θέλουν επίσης να εξετάσουν πώς η ωοστατίνη αποθηκεύεται στα κοκκία του φλοιού των ωοκυττάρων, καθώς και να προσδιορίσουν άλλες συνιστώσες των εκκριτικών αυτών οργανιδίων.
Πηγή: medicalnewstoday
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ. Παλλαντζάς,
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr
