Η αντιμετώπιση των ανδρών με υπερπλασία του προστάτη συνήθως περνά από συγκεκριμένα στάδια, από τις απλές προσαρμογές του τρόπου ζωής στα φάρμακα και από εκεί στο χειρουργείο αν η φαρμακευτική αγωγή αποτύχει. Μία μίνι ανασκόπηση από επιστήμονες των πανεπιστημίων του Λονδίνου, του Bristol και του Δουβλίνου έρχεται να οργανώσει καλύτερα τις θεραπευτικές στρατηγικές σε τέτοιους άνδρες ώστε να επιλέγεται κάθε φορά η καλύτερη μορφή θεραπείας.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της ανασκόπησης σήμερα γνωρίζουμε ότι τα συμπτώματα της προστατικής υπερπλασίας οφείλονται σε πολύπλοκους παθογενετικούς μηχανισμούς και δεν είναι απλώς το αποτελεσμα της απόφραξης στην έξοδο των ούρων από τον μεγάλο προστάτη. Επιπλέον, έχουμε πλέον σαφή άποψη σχετικά με το τί μπορεί να προσφέρει η κάθε μορφή θεραπείας.
Η γνώση αυτή μας επιτρέπει να αναζητούμε σε κάθε ασθενή παράγοντες κινδύνου που μπορούν να οδηγήσουν σε επιδείνωση των συμπτωμάτων στο μέλλον. Αυτό με τη σειρά του θα μας επιτρέψει να δίνουμε στον καθένα την ενδεικνυόμενη θεραπεία με καλύτερα αποτελέσματα και όχι απλώς να ακολουθούμε μία διαφορετική θεραπευτική τακτική όταν η προηγούμενη έχει αποτύχει.
Όσον αφορά στα φάρμακα, η θεραπεία με α-αναστολείς ανακουφίζει άμεσα τον ασθενή από τα συμπτώματα (μέσα σε λίγες ημέρες) και επειδή ο κύριος λόγος που απευθύνονται οι άνδρες αυτοί στο γιατρό είναι τα πολύ ενοχλητικά συμπτώματα της συχνουρίας, της επιτακτικής ούρησης και της νυκτουρίας, είναι λογικό τα φάρμακα αυτά να αποτελούν την πρώτη θεραπευτική επιλογή.
Από τα δεδομένα δύο μεγάλων μελετών ωστόσο φαίνεται ότι οι α-αναστολείς δεν μπορούν να αποτρέψουν μελλοντικά την πιθανότητα επίσχεσης (δηλαδή πλήρους αδυναμίας ούρησης) ή την πιθανότητα να χρειαστεί χειρουργική αφαίρεση του προστάτη. Κάτι τέτοιο φαίνεται ότι ισχύει για τους αναστολείς της 5-α-ρεδουκτάσης. Τα δεδομένα των ερευνών αυτών έδειξαν επίσης ότι η συνδυασμένη θεραπεία με τα δύο αυτά είδη φαρμάκων βελτιώνουν πολύ περισσότερο τα συμπτώματα από ό,τι το καθένα ξεχωριστά.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς οι ασθενείς με προστατική υπερπλασία μπορούν να ταξινομηθούν σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου για μελλοντικές επιπλοκές από τη νόσο. Κάθε μία από τις κατηγορίες αυτές ασθενών θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Η μεγάλη ηλικία, η σοβαρότητα των συμπτωμάτων, το αν αυτά επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου ή επιμένουν παρά τη θεραπεία, το αυξημένο υπόλειμμα ούρων μετά την ούρηση αλλά και το ίδιο το μέγεθος του προστάτη θα πρέπει να αποτελούν κριτήριο για την επιλογή του ή των φαρμάκων που θα χορηγηθούν σε έναν ασθενή.
Έτσι για παράδειγμα ασθενείς με σοβαρότερα συμπτώματα και όγκο προστάτη μεγαλύτερο από 30 γραμμάρια ή PSA μεγαλύτερο από 1,4 θεωρείται ότι πρέπει να λαμβάνουν συνδυασμό α-αναστολέων με αναστολείς της 5-α-ρεδουκτάσης.
Τέλος, σημειώνεται ότι αν και η αρχική θεραπεία μίας απλής περίπτωσης προστατικής υπερπλασίας πολλές φορές χορηγείται ακόμη και από έναν γενικό ιατρό, εν τούτοις σε αποτυχία της αγωγής, σε περίπτωση ουρολοιμώξεων, επίσχεσης, ενδείξεων νεφρικής ανεπάρκειας ή αν υπάρχει ο φόβος για πιθανό καρκίνο στον προστάτη οι ασθενείς θα πρέπει να απευθύνονται οπωσδήποτε σε ουρολόγο.
Το άρθρο υπογράφει ο Χρήστος Κυράτσας, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
