Η αθηροσκλήρωση είναι ο πιο επικίνδυνος εχθρός της καρδιάς και των αρτηριών αφού είναι η κύρια αιτία των καρδιακών προσβολών και της καρδιαγγειακής νόσου, τόνισαν όλοι οι ομιλητές κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου που οργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης με αφορμή το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο της. Μπορεί επίσης να προκαλέσει, εγκεφαλικό επεισόδιο, περιφερική αρτηριοπάθεια, ρήξη ανευρύσματος των αρτηριών και θρόμβωση.
Για τους λόγους αυτούς, η αθηροσκλήρωση θεωρείται ο βασικότερος παράγοντας θανάτου του σύγχρονου ανθρώπου σήμερα. Αθηροσκλήρωση, εξήγησε ο κος Αλέξανδρος Τσελέπης, Καθ/τής Βιοχημείας, Κλινικής Χημείας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων & Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, είναι η προοδευτική πάχυνση του εσωτερικού χιτώνα των αγγείων, με τελική συνέπεια τη μικρή ή μεγάλη στένωση ή απόφραξη του αυλού τους. Με απλά λόγια είναι το «πουρί» που δημιουργείται στο εσωτερικό τοίχωμα της αρτηρίας και την «καταστρέφει».
Παράγοντες κινδύνου της νόσου αποτελούν η υπερλιπιδαιμία , η οποία παρατηρείται στο 48-50% των Ελλήνων , η υψηλή αρτηριακή υπέρταση, που σημειώνεται το 20-50% του πληθυσμού της χώρας μας , ο σακχαρώδης διαβήτης από τον οποίο πάσχει περίπου το 10% των Ελλήνων, καθώς και τα υψηλά ποσοστά καπνίσματος.
Η αθηροσκλήρωση αρχίζει από την μικρή ηλικία και εξελίσσεται σιωπηρά ανάλογα με τον τρόπο ζωής. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η κληρονομικότητα. Η μείωση της LDL (κακής) χοληστερίνης αποτελεί τον κύριο στόχο της υπολιπιδαιμικής αγωγής, τόνισε ο κος Μωυσής Ελισάφ, Καθ/τής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μέλος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, Δ/ντής Β’ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, ενώ σε άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου επιδιώκεται η μείωση της LDL χοληστερίνης σε πολύ χαμηλά επίπεδα ( Η τροποποίηση της διατροφής, ο έλεγχος και η διόρθωση των αθηροσκληρωτικών παραγόντων κινδύνου στο διαβήτη, οι συνεχείς προσπάθειες για επίτευξη άριστης γλυκαιμίας καθώς και η ινσουλινοθεραπεία, είναι ουσιώδη θεραπευτικά στοιχεία για τον περιορισμό των επιπτώσεων των καρδιαγγειακών επιπλοκών.
Βασική προϋπόθεση αποτελεί η συμμετοχή – συνεργασία του ασθενή στη λήψη αποφάσεων και η παρέμβαση στον τρόπο ζωής, γιατί μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής.
Τέλος, σύμφωνα με τον κο Βασίλειο Άθυρο ,Αναπλ. Καθ/τή Παθολογίας Α.Π.Θ., Μέλος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την κρίση (2010-2014) διαπιστώθηκε ότι υπάρχει χαμηλότερη συμμόρφωση προς τα μέτρα τρόπου ζωής αλλά και προς τη φαρμακευτική θεραπευτική αγωγή για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η χαμηλή συμμόρφωση στις προληπτικές παρεμβάσεις είναι ένα σύνθετο πρόβλημα ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση των χρόνιων ασθενειών, αλλά η οικονομική κρίση επιδείνωσε δραματικά την κατάσταση.
Η οικονομική κρίση προκαλεί ουσιαστική και σημαντική αύξηση του ποσοστού των ατόμων με μείζονα κατάθλιψη, με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή και σωματοποίηση των ψυχικών αυτών διαταραχών. Αυτές συμβάλουν στην εμφάνιση και διατροφικών διαταραχών όπως π.χ. η πολυφαγία με κατανάλωση φθηνής τροφής, η οποία είναι ανθυγιεινή επειδή περιέχει πολλά ακόρεστα λιπαρά. Επίσης υπάρχει ελλιπής συμμόρφωση στην απαραίτητη θεραπευτική αγωγή λόγω ελάττωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και λόγω της αύξησης της συμμετοχής του ασθενή στη φαρμακευτική δαπάνη, παρά την μείωση των απόλυτων τιμών των φαρμάκων.
Η αύξηση των παραγόντων κινδύνου (ψυχικά αίτια), η ανθυγιεινή διατροφή και η ελλιπής συμμόρφωση στην θεραπευτική αγωγή (όποτε αυτή είναι απαραίτητη) φαίνεται να έχει σημαντική επίδραση στην συχνότητα εμφάνισης αλλά και την κλινική έκβαση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πρόσφατη μελέτη στη χώρα μας έδειξε ότι την τετραετία αυτή, σε σχέση με την προηγούμενη, περισσότερες γυναίκες και άνδρες εμφάνισαν στεφανιαία επεισόδια και εισήχθησαν στο νοσοκομείο (στατιστική σημαντική διαφορά στις γυναίκες), ότι οι ασθενείς αυτοί ήταν συγκριτικά νεότεροι με την περίοδο προ κρίσης, και ότι κατά την κρίση παρατηρήθηκε αύξηση στη συχνότητα των επεισοδίων στους άντρες χωρίς κοινωνική ασφάλιση.
Η ελλιπής συμμόρφωση των Ελλήνων στα μέτρα τρόπου ζωής και σε αυτά της φαρμακευτικής αγωγής είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα στην ιατρική περίθαλψη που συνδέεται με σημαντική (μακροχρόνια) ανθρώπινη και οικονομική επιβάρυνση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, σημαντικά υψηλότερη από το βραχυχρόνιο οικονομικό όφελος που προκύπτει από την αύξηση του ποσού της φαρμακευτικής δαπάνης που καταβάλει ο ασθενής. Είναι χρήσιμο αλλά και απαραίτητο να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την κατοχύρωση της μακροχρόνιας ψυχικής και καρδιαγγειακής υγείας των συμπατριωτών μας οι οποίες αυτή την εποχή βάλλονται.
