Byzantium… ένα θρίλερ με βαριά τη σκιά των βαμπίρ

Η θεατρική συγγραφέας και σεναριογράφος Μόιρα Μπαφίνι (‘Tamara Drew’, ‘Jane Eyre’) πάντα ήθελε να γράψει μια ιστορία με βαμπίρ.

«Πάντα απολάμβανα τα μυθιστορήματα του είδους, αλλά ειδικά το διήγημα ‘Carmilla’ του Σεριντάν Λε Φανού με συνεπήρε ολοκληρωτικά γιατί ήταν η πρώτη ιστορία βαμπίρ όπου πρωταγωνιστούσαν γυναίκες». Έτσι η Μπαφίνι έγραψε το ‘A Vampire Story’, ένα θεατρικό έργο για εφήβους. Η παράσταση τράβηξε την προσοχή του παραγωγού Στίβεν Γούλεϊ, όταν πήγε να την δει με την κόρη του, γιατί συμπτωματικά αναζητούσε να γυρίσει ξανά μια υπερφυσική ταινία φαντασίας-τρόμου στη γραμμή των προηγούμενων ταινιών του ‘Συνέντευξη με Έναν Βρυκόλακα’ και ‘Η Παρέα των Λύκων’. Ο Γούλεϊ εντυπωσιάστηκε από το κεντρικό πρωταγωνιστικό δίδυμο που αποτελείται από δύο γυναίκες, σε αντίθεση με τον γενικό κανόνα που θέλει τις γυναίκες σε αυτά τα έργα να αποτελούν το θύμα και όχι τον πρωταγωνιστή. Το γεγονός ότι οι δύο πρωταγωνίστριες έχουν σχέση μάνας-κόρης και ότι διαφέρουν μόνο μερικά χρόνια ήταν επιπλέον στοιχεία που εμπλούτιζαν το έργο με πρωτότυπες, νέες προεκτάσεις.

)

Για τη μεταφορά του θεατρικού έργου στη μεγάλη οθόνη η Μπαφίνι έκανε σημαντικές παρεμβάσεις στην πρωτότυπη δουλειά της: οι χαρακτήρες εξελίχθηκαν, το ύφος του έργου έγινε πιο σκοτεινό, ενσωματώθηκαν σκηνές βίας, η ιστορία μεγάλωσε και ο τίτλος άλλαξε σε ‘Byzantium’ – μια αναφορά στο ποίημα του Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, στίχοι του οποίου ακούγονται και στην ταινία. Στο έργο, Byzantium ονομάζεται το παραλιακό ξενοδοχείο όπου οι δύο πρωταγωνίστριες βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο.

ΥΠΟΘΕΣΗ

Η Έλινορ και η Κλάρα, δύο μυστηριώδεις γυναίκες, διαφεύγουν από τη σκηνή ενός βίαιου εγκλήματος και βρίσκονται, χωρίς καθόλου χρήματα, σε μία  παρακμιακή παραθεριστική πόλη δίπλα στη θάλασσα. Καταφεύγουν σε ένα ερειπωμένο ξενοδοχείο της παραλίας και προσπαθούν να βρουν τρόπο να ζήσουν. Η Κλάρα, πρακτική από τη φύση της, αποφασίζει να πουλήσει το κορμί της: σύντομα γνωρίζει τον ντροπαλό και μοναχικό Νόελ και μετατρέπει τον ταπεινό ξενώνα του σε οίκο ανοχής. Η αιώνια έφηβη Έλινορ συναντά τον Φρανκ και σύντομα του αποκαλύπτει το μυστικό τους: ότι η Κλάρα, παρότι λίγα μόνο χρόνια μεγαλύτερή της, είναι η μητέρα της και ότι η ίδια, παρότι μόνο 16 ετών, έχει γεννηθεί το 1804. Και οι δυο τους τρέφονται με ανθρώπινο αίμα.  Σύντομα στη μικρή, ήσυχη πόλη οι άνθρωποι θα αρχίσουν να πεθαίνουν… και το σκοτεινό παρελθόν της Κλάρα και της Έλινορ θα έρθει να τις συναντήσει, με αναπάντεχες συνέπειες.

O NΙΛ ΤΖΟΡΝΤΑΝ ΞΑΝΑΣΥΝΑΝΤΙΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΒΑΜΠΙΡ

Ο Στίβεν Γούλεϊ ήξερε χωρίς αμφιβολία σε ποιον σκηνοθέτη έπρεπε να αναθέσει τη νέα του ταινία: «Όταν ολοκληρώσαμε το φιλμ ‘Η Παρέα των Λύκων’ με τον Νιλ Τζόρνταν, είχαμε σκεφτεί να γυρίσουμε άλλη μια ταινία βασισμένη σε έργο της Άντζελα Κάρτερ, που θα ήταν βασισμένη στην ιστορία της Carmilla. Οπότε όταν προέκυψε το Byzantium, ο Νιλ ήταν ο πρώτος τον οποίον σκέφτηκα. Μόλις διάβασε το σενάριο, με πήρε αμέσως τηλέφωνο και μου είπε ότι δέχεται». «Το σενάριο ήταν ταυτόχρονα πολύπλοκο αλλά και ουσιαστικό. Περιλάμβανε πολλά θέματα που είχα καταπιαστεί μαζί τους σε προηγούμενα έργα μου – ιστορίες μέσα σε ιστορίες, ιστορίες γύρω από ιστορίες, κι ένας αφηγητής που αλλάζει διαρκώς. Ταυτόχρονα επαναπροσδιόριζε και το μύθο των βαμπίρ. Το λάτρεψα», περιγράφει ο σκηνοθέτης.

Με ένα σενάριο που εξελίσσεται μέσα σε μεγάλο βάθος χρόνου, ο Νιλ Τζόρνταν κινηματογραφεί «δύο αιώνες γεμάτους ιστορίες» όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος. Αντλεί την έμπνευσή του από το γυναικείο πρωταγωνιστικό δίδυμο, την ιδιαίτερη σχέση τους ως μάνα και κόρη, τη σύγχυση που προκαλεί η μικρή ηλικιακή διαφορά μεταξύ τους, το γεγονός ότι είναι αναγκασμένες να ζουν μαζί στην αιωνιότητα. Επιμένει σε ένα τελικό αποτέλεσμα που δε μένει στην ατμόσφαιρα αλλά που ενδίδει σε πιο βίαιες σκηνές. Αποφεύγει τη λέξη βαμπίρ, γιατί οι πρωταγωνίστριές του δεν είναι παραδοσιακά βαμπίρ: κυκλοφορούν την ημέρα, δεν έχουν κοφτερά δόντια, και μόνο όταν έχουν ανάγκη να τραφούν χρησιμοποιούν το νύχι του αντίχειρά τους που μεγαλώνει αφύσικα για να επιτίθενται στα θύματά τους. 

ΔΥΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟΙ ΡΟΛΟΙ ΓΙΑ ΔΥΟ ΞΕΧΩΡΙΣΤΕΣ ΗΘΟΠΟΙΟΥΣ

Δύο «ιδιαίτερα» βαμπίρ με ξεχωριστές προσωπικότητες ήταν λογικό να προκαλέσουν το ενδιαφέρον δύο μεγάλων ηθοποιών: της Τζέμα Άρτερτον και της πολυτάλαντης νεαρής ηθοποιού Σέρσε Ρόναν. «Η Κλάρα είναι ένας απίθανος ρόλος, έχει όλα όσα θα ήθελα να υποδυθώ. Δύσκολα βρίσκεις τέτοια σενάρια για γυναικείους ρόλους» λέει η Άρτερτον. Και εξηγεί: «στα περισσότερα σενάρια οι γυναίκες υπάρχουν για να εξυπηρετούν τους άντρες κατά κάποιο τρόπο. Εδώ συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: οι άντρες είναι το θήραμα, οι λιγότερο ισχυροί της ιστορίας». Πράγματι, στο Byzantium η Κλάρα είναι πιο ισχυρή από κάθε είδους μαστροπούς, τους οποίους και καταδιώκει με κάθε μέσον. 

Η Έλινορ όμως, η κόρη της, είναι πιο συναισθηματική: «συμπονά τα θύματά της και επιλέγει ανθρώπους που πρόκειται να πεθάνουν σύντομα, από αρρώστια ή από κάποιον άλλο λόγο. Δεν της αρέσει αυτό που κάνει και θέλει να ομολογήσει την αλήθεια, αλλά δεν μπορεί». «Αυτό το δίλημμα του βαμπίρ προκαλεί αυτόματα τη μελαγχολία» εξηγεί η Μπαφίνι. «Είσαι φαινομενικά άνθρωπος αλλά τρέφεσαι με ανθρώπινο αίμα, άρα ταυτόχρονα είσαι και ξένος, ο ‘άλλος’». Τελικά η Έλινορ αποφασίζει να λύσει τη σιωπή της όταν ερωτεύεται ένα ντροπαλό, ευάλωτο αγόρι, τον Φρανκ (Κάλεμπ Λάντρι Τζόουνς). Σημαντικό ρόλο για την εξέλιξη της ταινίας παίζει και ο ρόλος του Ντάρβελ (Σαμ Ράιλι), του άντρα που 200 χρόνια πίσω μαθαίνει το μυστικό της αιώνιας ζωής στην Κλάρα. Οι γυναίκες όμως δεν έχουν δικαίωμα να είναι βαμπίρ και γι’αυτό η αδελφότητα του Ντάρβελ κυνηγάει την Κλάρα και την κόρη της μέχρι σήμερα. 

Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στο παραλιακό χωριό Χάστινγκς, κοντά στο Μπράιτον της Νότιας Αγγλίας. Σε επίπεδο αισθητικής, οι παραγωγοί επέλεξαν το φυσικό look των πρωταγωνιστών, εστιάζοντας κυρίως στο μακιγιάζ και όχι σε πρόσθετα στοιχεία – με μόνη εξαίρεση το χαρακτήρα του Ρούτβεν που υποφέρει από σύφιλη. Αντίστοιχα και ο διευθυντής φωτογραφίας Σον Μπόμπιτ διάλεξε μια νατουραλιστική προσέγγιση που στοχεύει να τονίσει ότι οι πρωταγωνιστές είναι αληθινοί άνθρωποι, οι οποίοι έγιναν μεν βαμπίρ αλλά ζουν στον πραγματικό κόσμο. «Τα βαμπίρ έχουν μια αίσθηση αιωνιότητας πάνω τους, και ταυτόχρονα αντικατοπτρίζουν αυτό που λείπει στους ανθρώπους από τη θρησκεία» ισχυρίζεται ο Νιλ Τζόρνταν. «Οι άνθρωποι έλκονται από τα βαμπίρ όπως και από τους μυθολογικούς ήρωες, γιατί όλοι τους μας μεταφέρουν σε ένα διαφορετικό, μη πραγματικό κόσμο. Στην πράξη, ο κόσμος απεχθάνεται την πραγματικότητα!»