Για πρώτη φορά, ένα κολπικό gel αποδείχθηκε ικανό να εμποδίσει σε έναν βαθμό την εξάπλωση του ιού του AIDS. Η σχετική μελέτη έλαβε χώρα στη Νότιο Αφρική και βρήκε πως το εν λόγω gel μείωσε κατά το ήμισυ τις πιθανότητες των γυναικών να μολυνθούν από έναν σύντροφο που φέρει τον HIV.
Οι επιστήμονες έκαναν λόγο για μια επαναστατική ανακάλυψη έπειτα από χρόνια αναζήτησης ενός εργαλείου ικανού να βοηθήσει τις γυναίκες αυτές, των οποίων οι σεξουαλικοί σύντροφοι δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό.
Τα αποτελέσματα είναι απαραίτητο να επιβεβαιωθούν και από άλλες μελέτες, ενώ παράλληλα οι ερευνητές γνωρίζουν πως το επίπεδο προστασίας που βρέθηκε ότι προσφέρει το gel δεν είναι αρκετά υψηλό, ώστε να λάβει έγκριση η κυκλοφορία του σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Είναι, ωστόσο, αρκετά αισιόδοξοι αναφορικά με τα περιθώρια βελτίωσής του.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, είναι η πρώτη φορά που ένα μικροβιοκτόνο δίνει θετικά αποτελέσματα και χαρίζει ελπίδα στις γυναίκες, στις οποίες, στη συγκεκριμένη χώρα, ανιχνεύεται ο μεγαλύτερος αριθμός των νέων κρουσμάτων.
Το gel, το οποίο είναι εμπλουτισμένο με το φάρμακο που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του AIDS, τη τενοφοβίρη, μείωσε τον κίνδυνο της μόλυνσης από τον HIV κατά 50% ύστερα από έναν χρόνο χρήσης και κατά 39% έπειτα από 21/2 χρόνια σε σύγκριση με ένα gel που δεν περιείχε φάρμακο.
Οι ερευνητές αναφέρουν πως, για να εγκριθεί στις ΗΠΑ η κυκλοφορία ενός gel ή μιας κρέμας που θα προλαμβάνουν τη μόλυνση από τον HIV, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον κατά 80% αποτελεσματικά. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την αύξηση περισσότερης τενοφορίβης ή με την ενθάρρυνση των γυναικών να το χρησιμοποιούν με μεγαλύτερη συνέπεια. Στην παρούσα μελέτη οι γυναίκες το χρησιμοποίησαν μόνο στο 60% των φορών. Αυτές μάλιστα που έκαναν την πιο συχνή χρήση είχαν υψηλότερες πιθανότητες να προστατευτούν από τον ιό.
Το gel βρέθηκε επίσης να μειώνει κατά 50% τις πιθανότητες μόλυνσης από τον HSV-2, τον ιό που προκαλεί τον γεννητικό έρπητα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, από τη στιγμή που τα άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV. Ακόμα και η μερική προστασία αποτελεί μια μεγάλη επιστημονική νίκη, ωφέλιμη όχι μόνο για τις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και για όλα τα ζευγάρια στα οποία ο ένας εκ των δύο συντρόφων είναι φορέας του HIV. Στις ΗΠΑ, άλλωστε, το 1/3 των νέων κρουσμάτων κάθε χρόνο απαντάται ανάμεσα στους ετεροφυλόφιλους.
Κάθε χώρα ξεχωριστά καλείται να αποφασίσει εάν το επίπεδο προστασίας που προσφέρει το gel επαρκεί, ώστε να το εγκρίνει. Στη Νότια Αφρική ωστόσο, όπου ένα στα τρία κορίτσια μολύνεται από τον HIV μέχρι την ηλικία των 20, το gel αυτό θα μπορούσε να προλάβει 1,3 εκατομμύρια νέα κρούσματα και 826.000 θανάτους.
Το συγκεκριμένο gel δεν είναι εμπορικό προϊόν κι έχει κατασκευαστεί μόνο για ερευνητικούς σκοπούς. Δοκιμάστηκε σε 889 ετεροφυλόφιλες γυναίκες, οι οποίες δεν ανήκαν σε ομάδα υψηλού κινδύνου, όπως είναι για παράδειγμα οι ιερόδουλες. Στις μισές από αυτές χορηγήθηκε το gel με τη τενοφοβίρη και σε άλλες ένα gel χωρίς το φάρμακο. Σε όλες τις γυναίκες δόθηκαν οδηγίες να το χρησιμοποιήσουν 12 ώρες πριν από τη σεξουαλική επαφή και όσο πιο γρήγορα ύστερα από αυτή, τουλάχιστον μέσα στις επόμενες 12 ώρες. Στο τέλος της μελέτης, 38 νέα κρούσματα διαγνώστηκαν στην ομάδα της τενοφοβίρης και 60 νέα κρούσματα στην ομάδα ελέγχου.
Το gel φαίνεται να είναι σε γενικές γραμμές ασφαλές. Η πιο συχνή παρενέργεια που αναφέρθηκε ήταν η ήπια διάρροια. Παράλληλα, η συντριπτική πλειονότητα των γυναικών το βρήκε εύκολο στην εφαρμογή του και ανέφερε ότι ο σύντροφος δεν ενοχλήθηκε από αυτό. Το 99% των γυναικών δήλωσε πως θα το χρησιμοποιούσε, εάν ήταν σίγουρο ότι προλαμβάνει τη μόλυνση από τον HIV.
Πρόκειται επίσης για ένα προϊόν με πολύ μικρό κόστος. Το μεγαλύτερο κόστος το έχει το πλαστικό εξάρτημα που χρησιμοποιείται για την εφαρμογή του και ανέρχεται στα 32 σεντς, πόσο που εκτιμάται ότι θα μειωθεί ακόμα περισσότερο, αν υπάρξει μαζική παραγωγή.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης είναι πολύ αισιόδοξα, γιατί αναδεικνύουν τη δυνατότητα δημιουργίας ενός gel που θα μπορέσει ίσως να λειτουργήσει ως προληπτικό μέτρο έναντι στην εξάπλωση του HIV.
Πηγή: hosted.ap.org
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ. Παλλαντζάς,
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr
