Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί τη σκληρή του γραμμή, η οποία δείχνει ότι οι δεσμοί της Άγκυρας με τη διεθνή κοινότητα θα παραμείνουν τεταμένοι. Το κόστος της «ειρηνευτικής επιχείρησης» της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία κατά των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) αυξάνεται ταχύτατα για την Άγκυρα.
Η επιχείρηση εξασφάλισε πολιτικά κέρδη για τον πρόεδρο Ερντογάν στο εσωτερικό, όπου η διάθεση είναι όλο και περισσότερο εθνικιστική, και πέτυχε μερικούς από τους στόχους της Τουρκίας ανατολικά του ποταμού Ευφράτη.
Συνολικά, ωστόσο, τα κέρδη της Τουρκίας είναι μικρά σε σύγκριση με την πρωτοφανή διεθνή απομόνωση που αντιμετωπίζει σήμερα. Η «παραγγελία» της επιχείρησης ενάντια στο υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ Κουρδικό YPG, το οποίο η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση, μπορεί να αποδειχθεί το εύκολο κομμάτι.
Η διαχείριση των πολιτικών και οικονομικών επιπτώσεων πιθανόν να αποδειχθεί πιο δύσκολη. Η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ έχει ήδη εγκρίνει νομοσχέδιο που απειλεί την Τουρκία με οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές κυρώσεις, ενώ η Γερουσία συντάσσει παρόμοια νομοσχέδια.
Η δυσμενής διάθεση στο Κογκρέσο εναντίον της Τουρκίας επέτρεψε επίσης την έγκριση ψηφίσματος με το οποίο χαρακτηρίσθηκε η δολοφονία Αρμενίων το 1915 υπό οθωμανική κυριαρχία ως Γενοκτονία. Η Τουρκία απορρίπτει παραδοσιακά κάθε αξίωση γενοκτονίας που έχει διαπραχθεί εναντίον των Αρμενίων.
Χρησιμοποιώντας τη στρατηγική της αξία ως σύμμαχος των ΗΠΑ, η Άγκυρα κατάφερε να αποτρέψει τέτοιες αποφάσεις για περισσότερες από τρεις δεκαετίες. Αυτό σαφώς δεν ισχύει πια.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια στην Ευρώπη καταδίκασαν τη λειτουργία της Τουρκίας και τα βασικά μέλη της Ε.Ε. σταμάτησαν τις πωλήσεις όπλων στην Άγκυρα. Οι αυξανόμενες επιθέσεις της Τουρκίας στον αραβικό κόσμο, εν τω μεταξύ, εντείνονται παράλληλα με τις αντιδράσεις της Δύσης.
Ενώ οι φωνές στη Δύση ζητούν την τιμωρία της Τουρκίας για αυτό που βλέπουν ως «βίαιο πόλεμο εναντίον των Κούρδων», άλλες φωνές στη Μέση Ανατολή ζητούν την τιμωρία της Άγκυρας για την εισβολή σε αραβικές χώρες.
Ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Ahmed Aboul Gheit δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά τη σύνοδο κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου στις 12 Οκτωβρίου ότι θα «εξετάσει μέτρα εναντίον της Άγκυρας στον οικονομικό, επενδυτικό και πολιτιστικό τομέα, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού και της στρατιωτικής συνεργασίας». Η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία εξέδωσαν τις δικές τους ισχυρές καταδίκες της Τουρκίας.
Η Τουρκία απέτυχε επίσης να λάβει υποστήριξη από την Κίνα και το Ιράν, παρόλο που ελπίζει να διευρύνει τους δεσμούς της με αυτές.
Αντίθετα από ό,τι υποστηρίζουν οι αραβικές χώρες, η Άγκυρα δεν θεωρεί τον εαυτό της κατοχική δύναμη στη Συρία αλλά εγγυητή της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας ενάντια στα σχέδια – όπως αυτά που φέρουν οι Κούρδοι – για να δημιουργήσουν «ορμητήριο» από τις συριακές περιοχές.
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία απέκτησε στρατιωτική θέση στα ανατολικά του ποταμού Ευφράτη, παρόλο που η επικράτεια που συγκέντρωσε – με μήκος 120 χιλιόμετρα και 33 χιλιόμετρα βαθιά – είναι μικρότερη από την «ασφαλή ζώνη» που είχε προβλέψει για την εγκατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων.
Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι χρησιμοποιώντας βάση στο βόρειο Ιράκ, αντί για τα εκτεταμένα περιουσιακά της στοιχεία στην Τουρκία, η Ουάσινγκτον σκοπεύει να δείξει ότι θα μπορούσε να πραγματοποιήσει αυτές τις επιχειρήσεις χωρίς να στηριχθεί στην Τουρκία.
Παράλληλα, παραπέμπουν σε ειδησεογραφικά δελτία που αναφέρουν ότι η Ουάσινγκτον ξοδεύει τεράστια χρηματικά ποσά για την αναβάθμιση της βάσης al-Udeid στο Κατάρ, ενώ συνάπτει νέες συμφωνίες για νέες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην περιοχή, κυρίως στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Η αυξανόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στο ΝΑΤΟ από την Τουρκία είναι η άλλη όψη του νομίσματος. Οι περισσότεροι Τούρκοι πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί της Τουρκίας και θα προτιμούσαν να συνεργασθούν με τη Ρωσία και την Κίνα.
www.al-monitor.com/
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
