Τις δραματικές στιγμές που έζησαν στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, περιγράφουν στο BBC Ουκρανοί εργαζόμενοι.
Την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής, περίπου 170 Ουκρανοί της Εθνικής Φρουράς αιχμαλωτίστηκαν από τους Ρώσους στο υπόγειο του σταθμού, αναφέρει το BBC, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις έκαναν έρευνα στις εγκαταστάσεις για όπλα και εκρηκτικά. Το προσωπικό πήρε άδεια για να συνεχίσει να εργάζεται, ενώ δύο μέρες αργότερα κλιμάκια του ρωσικού οργανισμού για την ατομική ενέργεια μετέβησαν στον σταθμό.
«Κλέβαμε καύσιμα για να αποτρέψουμε νέα καταστροφή»
«Ήθελαν να γνωρίζουν πως λειτουργούν και διοικούνται οι εγκαταστάσεις. Αναζητούσαν λεπτομέρειες για όλες τις διαδικασίες, ζητώντας έγγραφα και επιχειρησιακά σχέδια. Φοβόμουν γιατί οι ερωτήσεις τους ήταν επίμονες και σε κάποιες περιπτώσεις βίαιες», λέει ο Ολεξάντρ Λομπάντα, ο οποίος επέβλεπε την ασφάλεια του σταθμού.
Στον τελευταίο όροφο του κεντρικού κτιρίου υπάρχουν τα δωμάτια από όπου ελέγχεται το σύνολο των εγκαταστάσεων. Οι Ρώσοι δεν βρήκαν τα κλειδιά για αυτά και έσπασαν τις πόρτες. «Έπρεπε συνεχώς να διαπραγματευόμαστε μαζί τους και να προσπαθούμε να μην τους προσβάλλουμε, ώστε να μας αφήσουν να διατηρήσουμε τον έλεγχο», λέει ο μηχανικός Βαλέρι Σεμόνοφ. Όπως περιγράφει, όταν το ρεύμα κόπηκε για τρεις ημέρες, προσπάθησε να βρει πετρέλαιο για να κρατήσει τη γεννήτρια σε λειτουργία, ακόμη και κλέβοντας την ποσότητα που χρειαζόταν από τους Ρώσους.
«Αν η λειτουργία σταματούσε εντελώς, θα επρόκειτο για καταστροφή», συμπληρώνει ο Λομπάντα. «Ραδιενεργό υλικό θα διέρρεε. Φαντάζεστε τις συνέπειες. Δεν φοβόμουν για τη ζωή μου, αλλά για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν δεν ήμουν εκεί, να ελέγχω την κατάσταση. Φοβόμουν για μια νέα τραγωδία για ολόκληρη την ανθρωπότητα», σημειώνει.
«Στέκονταν σε ένα από τα πιο ραδιενεργά σημεία του πλανήτη»
Η περιοχή πίσω από τον σταθμό λέγεται «Κόκκινο Δάσος» και πρόκειται για ένα από τα πιο ραδιενεργά σημαία του πλανήτη. Παρόλα αυτά, πλάνα από ουκρανικά drones έδειχναν Ρώσους στρατιώτες να σκάβουν χαρακώματα και μάλιστα να στέκονται εκεί. Αυτό επιβεβαίωσαν και στο BBC αξιωματούχοι του σταθμού. Είναι απόδειξη του πόσο λίγα γνώριζαν οι στρατιώτες για την πυρηνική ασφάλεια. Η Energoatom, η κρατική υπηρεσία πυρηνικής ενέργειας της Ουκρανίας, δήλωσε ότι οι Ρώσοι στρατιώτες εκτέθηκαν σε «σημαντικές δόσεις» ραδιενέργειας.
Ακριβώς έξω από τη «σαρκοφάγο» που προστατεύει τον κατεστραμμένο πυρηνικό αντιδραστήρα, Ρώσοι στρατιώτες συσσώρευσαν σάκους άμμου πίσω από τους οποίους θα μπορούσαν να κρυφτούν αν δέχονταν επίθεση. Ο Σεμόνοφ, περιγράφοντας τις εικόνες, χλεύαζε την ενέργεια αυτή, λέγοντας ότι ο ουκρανικός στρατός δεν θα διανοείτο να πυροβολήσει έναν πυρηνικό αντιδραστήρα.
Στο υπόγειο του κεντρικού κτιρίου, βρίσκονται οι κοιτώνες που έχουν «λεηλατηθεί πλήρως». Το πάτωμα είναι γεμάτο με χαλιά, στρώματα, ρούχα, παπούτσια και άλλα προσωπικά αντικείμενα της ουκρανικής εθνοφρουράς που κρατήθηκε αιχμάλωτη εκεί. Αξιωματούχοι στο Τσερνόμπιλ λένε ότι οι Ρώσοι στρατιώτες λεηλάτησαν ό,τι μπορούσαν όταν έφυγαν και μάλιστα πήραν μαζί τους και τα αιχμάλωτα μέλη της εθνικής φρουράς.
«Καταφέραμε να κρατήσουμε ασφαλείς τις εγκαταστάσεις. Ωστόσο, ήμασταν στενοχωρημένοι και εκνευρισμένοι που πήραν μαζί τους 169 μέλη του στρατού μας», συνεχίζει ο Σεμόνοφ. Δεν έχει επιβεβαιωθεί το αν και πού κρατούνται οι στρατιώτες, ωστόσο το προσωπικό του Τσερνόμπιλ εκτιμά ότι βρίσκονται στη Ρωσία.
Πηγή: BBC
