Επιμέλεια: Νικόλας Αρώνης
Grand Όπερα σε πέντε πράξεις με Μπαλέτο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη
14, 16, 18 Απριλίου 2013
Ώρα έναρξης 20.00
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία – Χορογραφία: Ρενάτο Τζανέλλα
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και το Μπαλέτο της ΕΛΣ
Συμπαραγωγή: Εθνική Λυρική Σκηνή – Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Μετά την μεγάλη επιτυχία που σημείωσαν οι παραστάσεις του Σικελικού Εσπερινού τον περασμένο Ιανουάριο, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει τρεις νέες παραστάσεις της όπερας του Βέρντι στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 14, 16 και 18 Απριλίου 2013.
Η εντυπωσιακή παραγωγή σε μουσική διεύθυνση Μύρωνα Μιχαηλίδη και σκηνοθεσία – χορογραφία Ρενάτο Τζανέλλα ενθουσίασε το κοινό που γέμισε την Αίθουσα Α. Τριάντη και στις τέσσερις παραστάσεις που δόθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο.
Η μεγαλόπρεπη όπερα με μπαλέτο παρουσιάζεται με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Γέννηση του κορυφαίου Ιταλού συνθέτη. Με αφετηρία το ιστορικό γεγονός αλλά και την τρέχουσα ιστορία της πατρίδας του, ο Βέρντι εμπνεύστηκε τον επαναστατικό Σικελικό Εσπερινό και τον έντυσε με ενθουσιώδη, μελωδική μουσική, σπουδαία χορωδιακά, υπέροχες άριες και αέρινη μουσική για μπαλέτο.
Η υπόθεση αντλεί από το ιστορικό γεγονός εξέγερσης, η οποία πέρασε στην ιστορία με αυτό το όνομα. Το 1282 μ.Χ. στην υπό γαλλική κατοχή Σικελία, η δούκισσα Έλενα είναι ερωτευμένη με τον Αρρίγκο, ο οποίος αρχικά δεν γνωρίζει ότι είναι γιός του Γάλλου κυβερνήτη Μονφόρτε. Κατά τη διάρκεια χορού η Έλενα επιχειρεί να δολοφονήσει τον Μονφόρτε. Εκείνος όμως σώζεται χάρη σε παρέμβαση του Αρρίγκο, ο οποίος στο μεταξύ έχει πληροφορηθεί τη συγγένειά του με τον κυβερνήτη. Η Έλενα και οι συνωμότες συλλαμβάνονται. Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωσή τους, ο Μονφόρτε ζητά και πετυχαίνει από το γιό του να συμφιλιωθούν. Όμως, οι καμπάνες στον γάμο του Αρρίγκο με την Έλενα δίνουν το σύνθημα για την εξέγερση των Σικελών.
Ο διευθυντής του μπαλέτου της ΕΛΣ, Ρενάτο Τζανέλλα σκηνοθέτησε την παραγωγή με βασικούς άξονες την επαναστατικότητα, την έννοια της πατρίδας, την βία, αλλά και τα δοκιμαζόμενα συναισθήματα. Παράλληλα, αξιοποίησε το μπαλέτο σε πολλά σημεία φωτίζοντας τις λεπτές αποχρώσεις και τις επιμέρους ιστορίες της όπερας.
Τα μινιμαλιστικά αλλά την ίδια στιγμή μνημειώδη σκηνικά του Αλεσσάντρο Κάμερα εμπνευσμένα από την αισθητική της «μεταφυσικής ζωγραφικής» -pittura metafisica- του Τζόρτζιο ντε Κίρικο, τα υπέροχα κοστούμια της Κάρλα Ρικόττι και οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί που επιμελήθηκε ο σκηνοθέτης υπογράμμισαν το επαναστατικό στοιχείο του έργου.
Ο σκηνοθέτης σημειώνει: «Για να σκηνοθετήσεις τον Σικελικό εσπερινό πρέπει να μελετήσεις εις βάθος τα ιστορικά γεγονότα. Στη θρυλική όπερα του Βέρντι, το ιστορικό πλαίσιο είναι η σύγκρουση μεταξύ των Γάλλων και των Σικελών και μέσα σε αυτό μια άλλη σύγκρουση μεταξύ πατέρα και γιού, η οποία καταστρέφει τη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και της πατρίδας του».
Στην παραγωγή συμμετέχει το σύνολο του καλλιτεχνικού δυναμικού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής: η ορχήστρα, η χορωδία και το μπαλέτο ενώ πρωταγωνιστούν Έλληνες και ξένοι καταξιωμένοι μονωδοί όπως, μεταξύ άλλων, ο Δημήτρης Πλατανιάς, η Τσέλια Κοστέα, ο Δημήτρης Καβράκος και ο Ρέντσο Τζούλιαν.
Ο σικελικός εσπερινός είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες όπερες του Βέρντι, η οποία παρουσιάζεται σπάνια στην Ελλάδα. Τελευταία φορά που παρουσιάστηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή, ήταν το 1978 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
O σικελικός εσπερινός με μια ματιά
Ο συνθέτης / Ο Τζουζέππε Βέρντι, ο διασημότερος συνθέτης του ιταλικού ρομαντισμού, γεννήθηκε στο Λε Ρόνκολε της βόρειας Ιταλίας το 1813 και πέθανε στο Μιλάνο το 1901. Σπούδασε μουσική στο επαρχιακό Μπουσσέτο και στη συνέχεια στο Μιλάνο. Τα πρώτα του έργα γράφηκαν μέσα στο επαναστατικό κλίμα της εποχής, απηχώντας ιδεολογικά τον αγώνα για την απελευθέρωση των ιταλικών κρατιδίων από τους Αυστριακούς και την ενοποίησή τους σε κυρίαρχη χώρα. Η ενασχόληση του Βέρντι με την πολιτική τον ανέδειξε σε εθνικό σύμβολο. Ως ακροστιχίδα το σύνθημα Viva Verdi σήμαινε Ζήτω ο Βίκτωρ Εμμανουήλ βασιλιάς της Ιταλίας-Viva Vittorio Emanuele Re D’ Italia. Το 1861 ο συνθέτης εξελέγη μέλος του πρώτου ιταλικού κοινοβουλίου. Διασημότερες όπερές του είναι οι Ναμπούκκο (1842), Ριγολέττος (1851), Ο τροβαδούρος (1853), Η παραστρατημένη/Τραβιάτα (1853), Η δύναμη του πεπρωμένου (1862), Αΐντα (1871), Οθέλλος (1887) και Φάλσταφ (1893). Με τη μουσική του ο Βέρντι εξέφρασε σε αισθητικό επίπεδο το πνεύμα του ώριμου ρομαντισμού και σε πολιτικό επίπεδο την επιθυμία των συμπατριωτών του να δουν την Ιταλία ελεύθερη και ενωμένη. Αγαπήθηκε από ιδιαίτερα πλατύ κοινό και απέκτησε εξαρχής δημοτικότητα που παραμένει αμείωτη μέχρι σήμερα. Στις ιστορικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες του 19ου αιώνα, ο Βέρντι υπήρξε ο συνθέτης που έζησε εκείνη την μοναδική στιγμή στην Ιστορία της μουσικής, κατά την οποία η υψηλή τέχνη έγινε ταυτόχρονα και λαϊκή.
Το έργο / Πεντάπρακτη μεγάλη όπερα με μπαλέτο, ο Σικελικός εσπερινός βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Εζέν Σκριμπ και Σαρλ Ντυβεριέ, το οποίο, με τη σειρά του στηρίζεται στο έργο Ο δούκας της Άλμπας των ιδίων, κείμενο που είχε προταθεί στους συνθέτες Λυντοβίκ Αλεβύ και Γκαετάνο Ντονιτσέττι, πριν δοθεί σον Βέρντι. Ο όρος grand opéra αφορά πρωτίστως χαρακτηριστικά ύφους, παρά τη διάρκεια του έργου: Ο Σικελικός εσπερινός διαρκεί λιγότερο από τον Ιούλιο Καίσαρα του Χαίντελ ή την Σεμιράμιδα του Ροσσίνι ενώ ξεπερνά σε διάρκεια τους μοτσάρτειους Γάμους του Φίγκαρο μόνο όταν παρουσιάζεται με το μπαλέτο του. Έτσι, περισσότερο από την κυριολεκτική απόδοσή του ως μεγάλη όπερα, πιο ταιριαστή είναι, ενδεχομένως, η απόδοση του ως μεγαλόπρεπη όπερα, καθώς ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο.
Πρεμιέρες / Ο Σικελικός εσπερινός πρωτοπαρουσιάστηκε στην παρισινή Όπερα στα γαλλικά, στις 13 Ιουνίου 1855. Η επιτυχία δεν ήταν σημαντική, έτσι ο Βέρντι επεξεργάστηκε εκ νέου ορισμένα μέρη για διαφορετικούς μονωδούς. Η νεότερη εκδοχή παρουσιάστηκε και πάλι στο Παρίσι στις 6 Ιουλίου 1863. Στο μεταξύ, το έργο είχε μεταφραστεί στα ιταλικά από τον Αρνάλντο Φουζινάτο και με τον τίτλο Ιωάννα των Γκούτσμαν, τον οποίο ενέκρινε η λογοκρισία, παρουσιάστηκε στο Βασιλικό Θέατρο Πάρμας, 26 Δεκεμβρίου 1855.
Στην Ελλάδα αναφέρεται παράσταση της όπερας με τον τίτλο Ιωάννα των Γκούτσμαν στο περίφημο Σαν Τζάκομο της Κέρκυρας το 1860. Από την Εθνική Λυρική Σκηνή η όπερα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην ιταλική της εκδοχή στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 2 Ιουλίου 1978.
Τζουζέππε Βέρντι, O σικελικός εσπερινός
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη
Όπερα σε πέντε πράξεις με Μπαλέτο
14, 16, 18 Aπριλίου 2013
Συμπαραγωγή Εθνική Λυρική Σκηνή- Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία- Χορογραφία: Ρενάτο Τζανέλλα
Σκηνικά: Αλεσσάντρο Κάμερα
Κοστούμια: Κάρλα Ρικόττι
Φωτισμοί: Ρενάτο Τζανέλλα – Στέλλα Κάλτσου
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Γκουίντο ντι Μονφόρτε: Δημήτρης Πλατανιάς (14/4)
Ιγκόρ Γκολοβατένκο (16, 18/4)
Εξοχότατος Μπετύν: Άκης Λαλούσης (14, 18/4)
Διονύσης Τσαντίνης (16/4)
Κόμης του Βωντμόν: Δημήτρης Κασιούμης (14, 18/4)
Γιώργος Ρούπας (16/14)
Αρρίγκο: Ρέντσο Τζούλιαν (14, 18/4)
Ραφαέλ Άλβαρες (16/4)
Τζοβάννι ντα Πρότσιντα: Δημήτρης Καβράκος (14, 18/4)
Τάσος Αποστόλου (16/4)
Δούκισσα Έλενα: Τσέλια Κοστέα
Νινέττα: Μαρισία Παπαλεξίου (14, 18/4)
Μαρία Καραγιαννάκη (16/4)
Ντανιέλι: Χρήστος Κεχρής (14, 18/4)
Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος (16/4)
Τεμπάλντο: Σταμάτης Μπερής (14, 16/4)
Δημήτρης Ναλμπάντης (18/4)
Ρομπέρτο: Γιάννης Σελητσανιώτης (14/4)
Πέτρος Σαλάτας (16, 18/4)
Μανφρέντο: Ζαχαρίας Τσούμος (14, 18/4)
Χαράλαμπος Βελισάριος (16/4)
Συμμετέχουν η Ορχήστρα, η Χορωδία και το Μπαλέτο της ΕΛΣ
Προπώληση εισιτηρίων:
από τα ταμεία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη
Δευτέρα-Παρασκευή 10 π.μ.-6 μ.μ. και Σάββατο 10 π.μ.-2 μ.μ
κατά τις ημέρες των παραστάσεων:
Δευτέρα-Παρασκευή 10 π.μ.- 8.30 μ.μ. /
Σάββατο 10 π.μ.-2 μ.μ. & 6 μ.μ.- 8.30 μ.μ.
Κυριακή 6 μ.μ.-8.30μ.μ
Ομήρου 8
ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 10 π.μ.- 4 μ.μ.
Τηλεφωνική Αγορά Εισιτηρίων – 210 7282333
& από τα Ταμεία τoυ ΘΕΑΤΡΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα
Τρίτη με Κυριακή 09.00–21.00
Δευτέρα 09.00-16.00
Τηλ. πωλήσεις 210 3662 100, 210 3612 461, 210 3643 725
Ηλεκτρονική προπώληση
www.megaron.gr
Πληροφορίες
www.nationalopera.gr
Τιμές εισιτηρίων €22, €40, €60, €80
Παιδικό, φοιτητικό €13
