Τα εγκαίνια της έκθεσης «Ρωμιοί Αρχιτέκτονες της Πόλης, στην περίοδο εκσυγχρονισμού» θα πραγματοποιηθούν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Η έκθεση διερευνά μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της Πόλης, την εποχή του εκσυγχρονισμού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Πολλά στοιχεία της οθωμανικής κοινωνίας συνέβαλαν στη διαμόρφωση της τελικής της ταυτότητας αλλά και της ταυτότητας της Κωνσταντινούπολης. Η παρουσία, μεταξύ τους, των ορθόδοξων χριστιανών αρχιτεκτόνων, των Ρωμιών, στην κίνηση αυτή ήταν ιδιαίτερα αισθητή.
Την παράδοση αυτή που για πολύ καιρό έχει αγνοηθεί από τη μετά-οθωμανική εθνικιστική Τουρκία, αναδεικνύουν σήμερα οι μεγάλες αλλαγές που χαρακτηρίζουν την Τουρκία.
«Από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 20ου δραστηριοποιήθηκαν περισσότεροι από 350 Ελληνορθόδοξοι αρχιτέκτονες, των οποίων πολλά ονόματα εντοπίστηκαν σε πηγές αλλά και στις μαρμάρινες επιγραφές επί των κτιρίων», εξηγεί ο κ. Σάββας Τσιλένης, Κωνσταντινουπολίτης αρχιτέκτων-πολεοδόμος, μέλος της επιστημονικής ομάδας της έκθεσης . «Πολλοί από αυτούς δεν γεννήθηκαν στην Πόλη, αλλά ήρθαν για μια καλύτερη επαγγελματική σταδιοδρομία. Σώζονται ακόμη αρκετά έργα τους, αν και είναι δύσκολο να ταυτίσει κανείς τα οικήματα όπως είναι σήμερα. Δε θυμίζουν στους νεότερους ότι υπήρξαν κατοικίες Ρωμιών. Σκοπός της έκθεσης είναι να προβάλει φωτογραφικά τα έργα που διατηρήθηκαν σε σχετικά καλή κατάσταση. Έτσι φωτογραφήθηκαν περισσότερα από 100 κτίρια και έγινε μια επιλογή», λέει.
Τους πολλούς προσκεκλημένους στα σημερινά εγκαίνια θα υποδεχτούν ο Πρόεδρος του Οργανισμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2010 κ. Σεκίπ Αντβάντιτς και εκ μέρους του Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωγραφείου ο υπεύθυνος προγράμματος κ. Λάκης Βίγκας. Η δεξίωση των εγκαινίων θα γίνει στο πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών, Μιμάρ Σινάν στην αίθουσα που είναι αφιερωμένη στον Χαμντί Μπέι, ο οποίος είναι ένας από τούς τυπικούς λόγιους της εποχής, που στήριξε την αρχαιολογική δραστηριότητα που αναδείκνυε παλιότερες ρίζες και καταβολές της οθωμανικής κοινωνίας.
Τα έργα που θα εκτεθούν συγκεντρώνονται για πρώτη φορά και απεικονίζουν από εμπορικά κέντρα μέχρι πολυκατοικίες, από θρησκευτικούς ναούς μέχρι κοινοτικά κτήρια ακόμα και ταφικά μνημεία απαράμιλλης καλλιτεχνικής αξίας.
Η ιδέα της έκθεσης προήλθε από τον κ. Παντελή Βίγκα του οποίου ο πατέρας ήταν αρχιτέκτονας και γνώριζε την ιστορία των Ρωμιών αρχιτεκτόνων. Εμπνεύστηκε και ανέλαβε να την υλοποιήσει ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωγραφείου σε συνεργασία με τον Οργανισμό «Istanbul 2010 – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».
Η έκθεση συνοδεύεται και από τρίγλωσσο κατάλογο (τουρκικά, ελληνικά και αγγλικά) με επιστημονικά άρθρα Ελλήνων και Τούρκων ερευνητών.
Η έκθεση θα «ταξιδέψει» στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, καθώς και σε πόλεις του εξωτερικού όπου ήδη έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον. «Ελπίζουμε ν’ αποτελέσει εργαλείο για τους μετέπειτα ερευνητές αλλά και να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη περί της ορθής αποκατάστασης και συντήρησης αυτών των μνημείων», τονίζει Σάββας Τσιλένης.
Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 22 Νοεμβρίου μέχρι και τις 3 Δεκεμβρίου 2010.
