Πρόσφατα γέννησε η πρώτη γυναίκα μετά από επιτυχημένη μεταμόσχευση του ωοθηκικού ιστού που είχε καταψυχτεί όταν ήταν σε νεαρή ηλικία. Η ασθενής είχε χάσει τη δεξιά της ωοθήκη όταν ήταν έφηβη και η αριστερή της άρχισε βαθμιαία να υπολειτουργεί για να καταλήξει σε ωοθηκική ανεπάρκεια. Η ιατρική κοινότητα θεωρεί την επιτυχημένη μεταμόσχευση μια πολύ σημαντική εξέλιξη στις θεραπείες υπογονιμότητας.
Οι λεπτομέρειες για την περίπτωση της ασθενούς δημοσιεύτηκαν πρόσφατα σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό. Πρόκειται για την πρώτη ασθενή που κατάφερε να τεκνοποιήσει υπό αυτές τις συνθήκες.
Αν και υπήρχαν προηγούμενες περιπτώσεις επιτυχημένων κυήσεων μετά τη μεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού από την ενήλικη ζωή, μέχρι σήμερα καμιά μεταμόσχευση ιστού που λήφθηκε πριν την εισαγωγή ασθενούς στην ήβη δεν είχε καλά αποτελέσματα. Οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν πως η νέα αυτή επιτυχία είναι ιδιαίτερα σημαντική, γιατί τα παιδιά είναι αυτά που ως ασθενείς αργότερα είναι πιο πιθανό να επωφεληθούν από αυτή τη διαδικασία.
Η ασθενής, η οποία διατηρεί την ανωνυμία της γεννήθηκε στη Δημοκρατία του Κογκό και διαγνώστηκε με δρεπανοκυτταρική αναιμία σε ηλικία 5 ετών. Όταν μετανάστευσε στο Βέλγιο στην ηλικία των 11, οι ιατροί είπαν ότι χρειάζεται μεταμόσχευση μυελού των οστών, δεδομένης της σοβαρότητας της κατάστασής της.
Για να προχωρήσουν στη διαδικασία της μεταμόσχευσης οι ιατροί έπρεπε να καταστείλουν το ανοσοποιητικό σύστημα της ασθενούς, έτσι ώστε να μην απορρίψει το μυελό και για το λόγο αυτό της χορήγησαν χημειοθεραπεία, η οποία μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στις ωοθήκες. Πριν το κάνουν όμως, αφαίρεσαν τη δεξιά ωοθήκη της 14χρονης τότε ασθενούς και κατέψυξαν τμήματα ωοθηκικού ιστού. Αν και υπήρχαν σημεία έναρξης της ήβης ήδη από την ηλικία των 10 ετών, όπως είναι η ανάπτυξη των μαστών, δεν είχε ακόμα ξεκινήσει ο εμμηνορρυσίακος κύκλος.
Μετά από μια επιτυχημένη μεταμόσχευση μυελού των οστών η ασθενής ανέπτυξε τη νόσο μοσχεύματος έναντι του ξενιστή κι έπρεπε να λαμβάνει ανοσοκατασταλτικά για 18 μήνες επιπλέον. Στα 15 της χρόνια η αριστερή της ωοθήκη σταμάτησε να λειτουργεί και οι ιατροί της χορήγησαν ορμονική θεραπεία υποκατάστασης για να ξεκινήσει η εμμηνορρυσία. Μετά από 10 χρόνια η ασθενής εξέφρασε την επιθυμία να τεκνοποιήσει. Οι ιατροί της διέκοψαν τη ορμονοθεραπεία και χρησιμοποίησαν τον ωοθηκικό ιστό που είχε καταψυχτεί μεταμοσχεύοντας 4 τμήματα του στην αριστερή ωοθήκη και άλλα 11 σε άλλα μέρη του σώματος. Ο ιστός άρχισε να ανταποκρίνεται στις ορμόνες της ασθενούς και άρχισαν να αναπτύσσονται ωοθυλάκια που περιείχαν ώριμα ωάρια. Πέντε μήνες αργότερα η ασθενής άρχισε να έχει τακτικά εμμηνορρυσιακό κύκλο.
Δύο χρόνια μετά τη μεταμόσχευση σε ηλικία 27 ετών η ασθενής έμεινε έγκυος και γέννησε ένα υγιές αγόρι. Οι ιατροί της μάλιστα λένε πως η ωοθήκη της λειτουργεί φυσιολογικά και πως είναι πιθανό να κάνει κι άλλα παιδιά στο μέλλον.
Όταν λοιπόν τα νεαρά κορίτσια αντιμετωπίζουν νοσήματα που χρειάζονται θεραπείες καταστροφικές για τις ωοθήκες, η κατάψυξη του ωοθηκικού ιστού είναι η μόνη διαθέσιμη εναλλακτική για τη διατήρηση της αναπαραγωγικής τους ικανότητας. Τονίζεται βέβαια από τους ερευνητές ότι η διαδικασία της μεταμόσχευσης ωοθηκικού ιστού από την παιδική ηλικία πρέπει να διερευνηθεί περισσότερο, καθώς στη συγκεκριμένη περίπτωση η ασθενής είχε ήδη μπει στην ήβη παρά την απουσία της εμμηναρχής.
Υπάρχουν επίσης πολλά αμφιλεγόμενα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία. Για παράδειγμα, με γνώμονα τον περιορισμένο χρόνο ζωής του μοσχεύματος, τίθεται το ερώτημα μήπως θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί για τη έναρξη της ήβης και της εμμηνορρυσίας και όχι για την αποκατάσταση της γονιμότητας. Επίσης υπάρχει το ζήτημα εάν η διαδικασία θα πρέπει να προτείνεται στις ασθενείς με υψηλό κίνδυνο ωοθηκικής ανεπάρκειας ή και σε αυτές με χαμηλό κίνδυνο.
Οι ερευνητές απαντούν πως ο καταψυγμένος ωοθηκικός ιστός θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για την αποκατάσταση της γονιμότητας σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ωοθηκικής ανεπάρκειας, από τη στιγμή που η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης είναι μια επαρκής μη παρεμβατική εναλλακτική για την έναρξη της ήβης.
Ωστόσο, σημειώνεται ότι οι ερευνητές δε χρησιμοποίησαν όλο τον ωοθηκικό ιστό της ασθενούς και θα μπορούσε να διεξαχθεί και δεύτερη μεταμόσχευση εάν το υπάρχον μόρφωμα σταματήσει να λειτουργεί προκειμένω να αποκατασταθεί ο εμμηνορρυσιακός κύκλος.
Πηγή : medicalnewstoday
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
