Η Μ. είναι ένα κοριτσάκι οκτώ ετών με πολλές μαμάδες… τη φυσική μαμά της, τη θετή της μητέρα και πρώην σύντροφο της μαμάς της, με την οποία μοιράζεται την κηδεμονία της, και τη νυν σύζυγο της μητέρας της. Δυστυχώς όμως, παρά την προσπάθεια του συγγενικού της περιβάλλοντος να νιώθει άνετα σε αυτό το μοντέλο οικογένειας, το ευρύτερο περιβάλλον, ιδίως αυτό του σχολείου, δεν έχει βοηθήσει καθόλου… για την ακρίβεια τουναντίον.

Όταν η 8χρονη άκουσε τους συμμαθητές της να της τραγουδούν με μειωτικό τρόπο «η Μ. έχει λεσβίες μαμάδες», ήρθε αντιμέτωπη με το bullying, μια μορφή τρομοκρατίας που μπορεί να περιλαμβάνει ψυχολογική, σωματική και λεκτική κακοποίηση. Αναστατώθηκε, ένιωσε διαφορετική και άρχισε να μη θέλει να πηγαίνει στο σχολείο. Ευτυχώς, η παρέμβαση των καθηγητών ήταν άμεση και η Μ. δεν χρειάστηκε να υποστεί ξανά αυτήν την τρομοκρατία. Η περίπτωση της 8χρονης, όμως, αποτελεί μια από τις εξαιρέσεις στον κανόνα, αφού συνήθως δεν υπάρχει καμία απολύτως πρόληψη, μέριμνα ή παρέμβαση σε τέτοιου είδους καταστάσεις από τους αρμοδίους.

Αυτό, αν μη τι άλλο, διαπιστώθηκε από την πρώτη αμερικανική δημοσκόπηση με τίτλο «Παιδικές Χαρές και Προκατάληψη: Το κλίμα στα δημοτικά σχολεία των Η.Π.Α.», που αποκάλυψε ότι η ομοφοβία είναι διάχυτη στα δημοτικά σχολεία της χώρας, ενώ η πρόληψη και η παρέμβαση είναι σπάνιες.

Τα παιδιά συχνά χρησιμοποιούν λεκτικούς χαρακτηρισμούς αρκετά επιθετικούς, προσβλητικούς έως και βίαιους, όταν έρχονται αντιμέτωπα με το «διαφορετικό» ή το «ανοίκειο». Όμως, η όποια λεκτική βία είναι πιθανό κατά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου αυτά τα παιδιά θα βρίσκονται στη εφηβεία, να μετατραπεί σε σωματική.

Με στόχο, λοιπόν, την αποτύπωση μιας πραγματικής διάστασης του προβλήματος, το εκπαιδευτικό δίκτυο GLSEN (Gay, Lesbian and Straight Education Network) μελέτησε την ομοφοβία και τη δυσφορία βάσει φύλου ανάμεσα σε 1.065 μαθητές και σε 1.099 καθηγητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Οι μαθητές και οι δάσκαλοι ερωτήθηκαν για το κλίμα που επικρατούσε στο σχολείο τους, συμπεριλαμβανομένων ερωτήσεων σχετικές με το αν είχαν ακούσει υποτιμητικά σχόλια, αν είχαν γίνει μάρτυρες ή θύματα εκφοβισμού και τρομοκρατίας ή αν είχαν λάβει μαθήματα που να αφορούσαν στο φαινόμενο του bullying, σε θέματα φύλου και οικογενειών άλλου τύπου σε σχέση με το καθιερωμένο πρότυπο. Περίπου το 45% των μαθητών και το 49% των δασκάλων είπαν ότι η λέξη «γκέι» χρησιμοποιούνταν κατά κύριο λόγο με αρνητικό τρόπο και είχε αρνητική χροιά και νόημα.

Αρκετοί επίσης ανέφεραν ότι συστηματικά ακούν μαθητές ή συμμαθητές τους να κάνουν ομοφοβικές παρατηρήσεις, να χρησιμοποιούν υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς ή να κάνουν αρνητικά σχόλια για τη φυλή ή την εθνικότητα. Μάλιστα, τα ¾ των μαθητών αναφέρουν ότι παιδιά αποκαλούνται με διάφορους μειωτικούς χαρακτηρισμούς, γελοιοποιούνται, εκφοβίζονται ή τρομοκρατούνται συχνά. Τα θύματα συνήθως στοχοποιούνται λόγω του σωματότυπού τους, των χαμηλών επιδόσεών τους στα αθλήματα και στα μαθήματά τους, της μη συμβατής με το φύλο τους συμπεριφοράς ή γιατί, για κάποιο αδιευκρίνιστο λόγο, οι άλλοι τα θεωρούν γκέι.

Παρά όμως τις εξαιρετικά ανησυχητικές αναφορές των μαθητών και το συμπέρασμα ότι περίπου 1 στους 10 μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν προσαρμόζεται πάντα στις παραδοσιακές και τυποποιημένες επιταγές του φύλου, μόνο το 24% των δασκάλων ανέφερε πως είχε προσωπικά εμπλακεί στην προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για τα παιδιά που υπέφεραν από το bullying λόγω του ότι οι γονείς τους ήταν LGBT. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου οι μισοί από τους δασκάλους που έλαβαν μέρος στη καταγραφή, είχαν ακούσει μαθητές να κάνουν ομοφοβικά σχόλια, που στη κυριολεξία αποτελούν «όπλα επιλογής» από τα ίδια τα παιδιά, με στόχο να πληγώσουν άλλα παιδιά που «ζουν εκτός τεχνητής νόρμας», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Eliza Byard, διευθύνουσα του GLSEN.

Τα παιδιά αυτά δεν νιώθουν ασφαλή στο σχολικό περιβάλλον. Ως κοινωνία έχουμε δει πόσο δραματικές μπορεί να είναι οι συνέπειες, όταν επιτρέπουμε να ωριμάσει και να αναπτυχθεί το φαινόμενο της τρομοκρατίας κατά τα σχολικά χρόνια, αφού, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία για την Πρόληψη της Βίας στου Νέους, περίπου το 30% των Αμερικανών νέων έχει είτε πέσει θύμα του bullying είτε είναι ο ίδιος θύτης.

Επιπροσθέτως, σε μια επιθεώρηση μελετών από 13 χώρες, ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Yale βρήκαν ενδείξεις μιας φαινομενικής σύνδεσης μεταξύ του bullying και της αυτοκτονίας. Συμπέρασμα, στο οποίο συνηγορεί η έρευνα του GLSEN, η όποια διαπίστωσε ότι οι LGBT νέοι είναι πιο πιθανό να σκεφτούν την απόπειρα αυτοκτονίας σε σχέση με τους νέους που είναι ετεροφυλόφιλοι.

Απόπειρες που άλλοτε, ευτυχώς, είναι ανεπιτυχείς και άλλοτε έχουν τραγική κατάληξη μας δείχνουν ότι το ζήτημα του bullying στα σχολεία, ιδίως σε κάποια παιδιά, προκαλεί τόσο βαθιά ρήγματα στον ψυχισμό τους, τα οποία μπορεί να μην ιαθούν ποτέ.

Τα παιδιά δεν μιλούν πάντα για αυτό που τους συμβαίνει. Συχνά φοβούνται ή ντρέπονται να ομολογήσουν πόσο βασανιστικές είναι οι μέρες του σχολείου. Ο εξευτελισμός, η αίσθηση ότι οι άλλοι, ακόμα και όταν πρόκειται για τους γονείς τους, δεν θα καταλάβουν ή δεν θα ασχοληθούν και ο φόβος ότι οι «θύτες» τους θα εξαγριωθούν από την αποκάλυψη, με αποτέλεσμα να γίνουν ακόμα πιο επιθετικοί απέναντί τους, είναι αρκετοί λόγοι για να υπομένουν σιωπηλά το μαρτύριο. Ενίοτε νομίζουν ότι φταίνε τα ίδια για ό,τι διαδραματίζεται ή ακόμα και ότι το προκαλούν και τους αξίζει.

Κανένα σύστημα δεν μπορεί να γνωρίζει τι είδους αγωγή λαμβάνει ένα παιδί από το σπίτι του, πόσο ομοφοβικό, ξενοφοβικό και γενικότερα φοβικό ως προς τον «άλλο» είναι το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει και γαλουχείται, ποιες πληροφορίες τού μεταφέρονται, και κατά πόσο υπόκειται σε πλύση εγκεφάλου, με αποτέλεσμα η επιθετικότητά του να μην είναι τίποτα άλλο από την άμυνα του «θηρίου που απειλείται».

Η ενημέρωση όμως, τα προγράμματα ευαισθητοποίησης σε ειδικούς, εκπαιδευτικούς, γονείς και κοινό και τέλος η προσωπική μέριμνα και ενσυναίσθηση σε ό,τι αφορά στη πρόληψη αλλά και την παρέμβαση κατά την εξέλιξη τέτοιων συμβάντων, έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι αποτελεί δομικό λίθο στην επίλυση του ζητήματος που λέγεται «Ό,τι δεν μοιάζει με εμένα, είναι κακό και θα με βλάψει»… Μη φοβού λοιπόν το ξένο και το διαφορετικό… μάλλον φοβού τον εαυτό.

Πηγή: abcnews

Το άρθρο επιμελήθηκε η Ε. Ελευθερίου,
Ψυχοθεραπεύτρια-Κλινική Θεραπεύτρια
Σεξουαλικών Διαταραχών, συνεργάτιδα
του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr