Ρεπορτάζ: Πέτρος Κουσουλός
Το γιοφύρι της… Άρτας θυμίζει η υπόθεση επέκτασης του ΧΥΤΑ Κομοτηνής.
Το μεγαλόπνοο έργο το οποίο εκτιμάται ότι θα συμβάλει κατά πολύ στην οικολογική αναβάθμιση της περιοχής και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης κινδυνεύει να «τιναχθεί» στον αέρα καθώς παραμένει «εγκλωβισμένο» στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Στην περιπέτεια του συγκεκριμένου έργου έχει συντελέσει και πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου το οποίο με ένα «ιδιαίτερο», όπως χαρακτηρίζεται, νομικό σκεπτικό κήρυξε «έκπτωτο» τον αρχικό ανάδοχο, δικαιώνοντας τον δεύτερο πλειοδότη.
Το αποτέλεσμα είναι να ξεκινάει νέος γύρος προσφυγών μεταξύ των εταιριών που έχουν λάβει μέρος στο διαγωνισμό και να θεωρείται κάτι περισσότερο από απίθανο το ενδεχόμενο να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα το οποίο λήγει το 2013!
Ωστόσο η συγκεκριμένη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και συγκεκριμένα του Τμήματος Μείζονος (το οποίο αποτελείται από τους αρχαιότερους συμβούλους) παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς εμφανίζει ορισμένες ιδιαιτερότητες οι οποίες δεν έχουν περάσει απαρατήρητες από νομικούς κύκλους.
Καταρχάς έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Ε’ και του VI κλιμακίου που είχαν «ανάψει» το πράσινο φως για την υλοποίηση του έργου και ακυρώνει τη σύμβαση. «Αυτό αποτελεί σπάνιο φαινόμενο», ομολογούν δικαστικοί κύκλοι.
Από την άλλη μεριά όμως η τριτοβάθμια απόφαση του Ε.Σ. έχει ως βασικό ισχυρισμό την κρίση ότι ο δεύτερος πλειοδότης έχει «έννομο συμφέρον για την ανάκληση της πράξης». Το οξύμωρο της υπόθεσης βέβαια είναι το γεγονός ότι το ίδιο τμήμα του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου έχει απορρίψει –κατά το παρελθόν- άλλες προσφυγές για άλλα έργα με το σκεπτικό ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν το «έννομο συμφέρον».
Νομικοί κύκλοι οι οποίοι κλήθηκαν να σχολιάσουν την απόφαση εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι καθώς, όπως λένε, δεν μπορεί η επίκληση του έννομου συμφέροντος να χρησιμοποιείται επιλεκτικά και άλλες φορές να εφαρμόζεται ενώ άλλες όχι.
Η προσφυγή της προσφυγής
Η ιστορία κατασκευής του έργου το οποίο έχει προϋπολογιζόμενη δαπάνη 5.4 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) έχει βάθος ορισμένων ετών. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν εκείνη της «ανοιχτής δημοπρασίας» ενώ το έργο περιλάμβανε τη διαμόρφωση της λεκάνης απόθεσης απορριμμάτων, στεγανοποίησης διαχείρισης στραγγισμάτων, διαχείρισης βιοαερίου και πολλά ακόμη. Η οριστική μελέτη εγκρίθηκε κατόπιν απόφασης της Δημαρχιακής Επιτροπής Κομοτηνής στις 25 Νοεμβρίου 2009 ενώ οι περιβαλλοντικοί όροι εγκρίθηκαν με απόφαση που εκδόθηκε στις 13 Μαϊου 2010.
Ως ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού ορίσθηκε η 17η Μαϊου 2011 ενώ τελικά προσφορά υπέβαλαν 15 εργοληπτικές επιχειρήσεις. Προσωρινή μειοδότρια εταιρία αναδείχθηκαν οι «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Τ.Ε.» η οποία προσέφερε έκπτωση 46.16% επί των τιμών του τιμολογίου. Η συγκεκριμένη εταιρία πρότεινε και όρισε ως υπεργολάβο για ένα τμήμα του έργου μια άλλη εταιρία η οποία αποτέλεσε και την «Πέτρα του Σκανδάλου» προκειμένου να ξεκινήσει η διαμάχη της υπόθεσης.
Η δεύτερη εταιρία που πλειοδότησε (Κοινοπραξία Εργομπετόν-ΤΕΚ Θεσσαλονίκης Α.Ε.) προσέφυγε εναντίον του αναδόχου επισημαίνοντας ότι ο υπεργολάβος τμήματος του έργου δεν ήταν μια τρίτη εταιρία αλλά ανήκει σε πρόσωπο το οποίο μετέχει στο Δ.Σ. των «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ».
Ωστόσο η ένσταση την οποία υπέβαλλε απερρίφθη από την Οικονομική Επιτροπή Κομοτηνής καθώς βάσει των συμπληρωματικών στοιχείων που προσκομίσθηκαν απεδείχθη ότι οι δυο εταιρίες δεν έχουν οικονομική ή επιχειρηματική εξάρτηση. Αυτό έκρινε και το Ε’ κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου το οποίο με την υπ’ αριθ. 600/2011 πράξη έκρινε νόμιμη τη διαδικασία ανάδειξης του αναδόχου.
Την ίδια απόφαση εξέδωσε και το VI Τμήμα του Ε.Σ. το οποίο με την 676/2012 απόφαση δικαίωσε τον αρχικό ανάδοχο. Η συγκεκριμένη απόφαση δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2012.
Δείτε τις δυο αποφάσεις
Τα πάνω-κάτω
Ωστόσο κατά τη διάρκεια συζήτησης της υπόθεσης στο Τμήμα Μείζονος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ήρθαν τα πάνω κάτω. Κατά πλειοψηφία, 4-3, οι δικαστές του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου έκριναν ότι η «τρίτη εταιρία» δεν είναι ανεξάρτητη αλλά έχει σχέση με τον ανάδοχο. Παράλληλα διαπίστωσαν ότι η δεύτερη πλειοδότρια εταιρία έχει «έννομο συμφέρον» και ως εκ τούτου τη δικαίωσαν.
Δείτε την απόφαση
Η συγκεκριμένη απόφαση έχει προκαλέσει κύμα αντιδράσεων τόσο στην τοπική κοινωνία της Κομοτηνής αλλά και σε δικαστικούς κύκλους. Οι πρώτοι φοβούνται ότι μετά την συγκεκριμένη εξέλιξη και την ακύρωση της σύμβασης ο «έκπτωτος» εργολάβος μπορεί με τη σειρά του να προσφύγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο εναντίον του νέου αναδόχου με αποτέλεσμα να ακολουθήσει ακόμη μια δικαστική διαμάχη η οποία θα εκτρέψει το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου.
Από την άλλη πλευρά νομικοί κύκλοι στέκονται ιδιαίτερα στο σκεπτικό του «έννομου συμφέροντος» που χρησιμοποιήθηκε στην τρίτη κατά σειρά απόφαση του Ε.Σ., επισημαίνοντας ότι σε άλλες περιπτώσεις προσφυγών το ίδιο τμήμα δεν δικαίωσε του αιτούντες με το σκεπτικό ότι δεν έχουν «έννομο συμφέρον». Μάλιστα διερωτώνται τι ακριβώς συμβαίνει με το «έννομο συμφέρον» καθώς και που και πότε χρησιμοποιείται.
