Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να συνεργαστούν στενότερα και να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους, προκειμένου να επεξεργαστούν τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων που δημιουργεί η κατακόρυφη αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, εκτίμησε ο Τόμας Στράουμπχααρ, Ελβετός οικονομολόγος και ερευνητής σε θέματα μετανάστευσης.
Όσο αυξάνονται οι μεταναστευτικές ροές προς τη Γερμανία, στον κυβερνητικό συνασπισμό επικρατεί διάσταση απόψεων για τη διαχείριση του προβλήματος. Οι Σοσιαλδημοκράτες ζητούν νέο νομοθετικό πλαίσιο για το μεταναστευτικό.
Όπως σχολίασε ο Στράουμπχααρ, μιλώντας στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk, «αυτό που καθίσταται εκ νέου σαφές αυτές τις μέρες είναι ότι η εποχή της εθνικής πολιτικής για το άσυλο και τη μετανάστευση παρήλθε. Θεωρώ πως γίνεται εμφανές ότι η Γερμανία και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ θα πρέπει να συνεργαστούν πολύ στενότερα σε αυτό το θέμα και ότι όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να αντιμετωπισθούν συλλογικά, με έναν επίτροπο Μετανάστευσης -που υπάρχει ήδη σήμερα-, ο οποίος, όμως, θα έπρεπε να αποκτήσει πολύ περισσότερες αρμοδιότητες και να λάβει και μεγαλύτερο προϋπολογισμό, ώστε να κατευθύνει αυτά τα ζητήματα κεντρικά».
Δύσκολη η συναίνεση μεταξύ των χωρών-μελών
Ο Τόμας Στράουμπχααρ θεωρεί ότι η επίτευξη κλίματος συναίνεσης μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στο ζήτημα της μετανάστευσης συνιστά εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα, αιτιολογώντας την εκτίμησή του με τις συγκρούσεις εθνικών συμφερόντων που εκδηλώθηκαν και εξακολουθούν να εκδηλώνονται στους κόλπους της ΕΕ και ειδικά της ευρωζώνης στο οικονομικό πεδίο. Όπως επισήμανε, «αυτό το στοιχείο είναι βεβαίως πολύ πιο έντονο στο πεδίο της πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο, διότι εκεί δεν πρόκειται για χρήματα, αλλά για ανθρώπους που έρχονται και στη συνέχεια ζουν εδώ».
Η άποψη να ανοίξουν πλήρως τα σύνορα βρίσκει τον Ελβετό ερευνητή κατηγορηματικά αντίθετο.
Ο Τόμας Στράουμπχααρ χαρακτηρίζει «απόλυτη ψευδαίσθηση» τα ανοικτά σύνορα, παρ’ όλο που, όπως δήλωσε, από οικονομικής πλευράς δεν υπάρχει κάτι αρνητικό σε αυτό το ενδεχόμενο.
Όπως εξήγησε, «επειδή στο μεταξύ οι ανισότητες μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων χωρών μάλλον αυξήθηκαν παρά μειώθηκαν, θεωρώ ότι είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς σύνορα. Θεωρώ ότι η ορθή πολιτική θα ήταν να μεριμνήσει κάποιος για ανάπτυξη, σταθερότητα, θεσμική ασφάλεια, για μια ζωή με ειρήνη και ελευθερία στις χώρες καταγωγής των προσφύγων».
To SPD πιέζει για νέο μεταναστευτικό νόμο
Μολονότι οι ροές των προσφύγων προς τη Γερμανία αυξάνονται ολοένα περισσότερο, στον κυβερνητικό συνασπισμό επικρατεί διάσταση απόψεων ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το όλο ζήτημα.
Όχι τόσο αναφορικά με το τι θα πρέπει να πράξει η ΕΕ σαν σύνολο αλλά το τι θα πρέπει να γίνει ειδικότερα εντός της Γερμανίας.
Οι Σοσιαλδημοκράτες θέτουν το αίτημα νέων ρυθμίσεων που θα διευκολύνουν ειδικότερα την εργασιακή ένταξη αιτούντων άσυλο από τα Βαλκάνια -στους οποίους δεν χορηγείται άσυλο διότι οι χώρες προέλευσής τους θεωρούνται ασφαλείς- όπως επίσης και την ψήφιση συνολικά ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για το μεταναστευτικό.
Οι ανάγκες στη γερμανική αγορά εργασία για εργατικό δυναμικό είναι μεγάλες. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μεγάλο μέρος των αιτούντων άσυλο προέρχονται από τα Δυτικά Βαλκάνια και δεν έχουν κάποια πιθανότητα να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες, οι Σοσιαλδημοκράτες προτείνουν να δοθεί σε αυτούς η δυνατότητα να έρθουν στη Γερμανία νόμιμα ως οικονομικοί μετανάστες και όχι ως αναγνωρισμένοι πρόσφυγες.
Πάντως, η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ έχει εκφράσει αντιρρήσεις για την αναγκαιότητα αντίστοιχων τροποποιήσεων στη μεταναστευτική νομοθεσία. Ωστόσο θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι το ζήτημα παραμένει ανοικτό.
Έναρξη ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στα ανοιχτά της Λιβύης
Και ενώ στη Γερμανία βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή η μεγάλη δημόσια συζήτηση, ανταπόκριση της εφημερίδας Die Welt από τις Βρυξέλλες αναφέρει ότι από τον Οκτώβριο στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΕ θα ξεκινήσουν επιχειρήσεις στα θαλάσσια σύνορα της Λιβύης.
Στόχος των επτά πολεμικών πλοίων, των υποβρυχίων και των πολεμικών αεροσκαφών, επανδρωμένων και μη που θα μετέχουν στις επιχειρήσεις, θα είναι να σταματούν τα πλεούμενα με πρόσφυγες ακριβώς έξω από τα σύνορα της Λιβύης, δηλαδή στα 12 μίλια. Στη συνέχεια να τα κατάσχουν και πιθανώς να τα καταστρέφουν, καθώς επίσης και συνδράμουν στη σύλληψη των διακινητών. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας η απόφαση αυτή έχει ληφθεί από τα τέλη Ιουνίου.
Αμφιλεγόμενο κέντρο υποδοχής προσφύγων στη Βαυαρία
Το πρώτο κέντρο υποδοχής και καταγραφής προσφύγων της Γερμανίας άνοιξε στη Βαυαρία χωρίς τυμπανοκρουσίες. Η τοπική κυβέρνηση έπρεπε να βιαστεί και να προωθήσει άμεσα τα σχέδια περί επαναπροώθησης όσων δεν δικαιούνται παροχής ασύλου στη Γερμανία σε χώρες των Βαλκανίων. Το κέντρο πρώτης υποδοχής στο πρώην στρατόπεδο Μαξ Ίμελμαν κοντά στο Ίνγκολσταντ, εγκαινιάσθηκε από την υπ. Κοινωνικών Υποθέσεων του κρατιδίου της Βαυαρίας Εμίλια Μίλερ, μόλις ένα μήνα μετά την ανακοίνωση της αρχικής ιδέας από τον βαυαρό πρωθυπουργό Χορστ Ζέεχοφερ.
Το συγκεκριμένο κέντρο έχει σχεδιασθεί αποκλειστικά για πρόσφυγες «που δεν σκοπεύουν να μείνουν», όπως αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση του αρμόδιου βαυαρικού υπουργείου. Οι άνθρωποι αυτοί προέρχονται κυρίως από βαλκανικές χώρες, τη Βοσνία, τη Σερβία και την πΓΔΜ. Όλες αυτές οι χώρες συγκαταλέγονται στις χώρες που η Γερμανία θεωρεί ως «ασφαλείς χώρες προέλευσης», όπως επίσης το Κόσοβο, το Μαυροβούνιο και η Αλβανία.
Την ίδια ώρα, στο σιδηροδρομικό σταθμό της γειτονικής Βουδαπέστης εκτυλίσσονται δραματικές καταστάσεις με εκατοντάδες πρόσφυγες να θέλουν να επιβιβαστούν μαζικά σε τρένα με προορισμό το Μόναχο.
Δύσκολες συνθήκες
Προς το παρόν ήδη 250 αιτούντες άσυλο βρίσκονται στο πρώην στρατόπεδο, ενώ μέσα στις επόμενες μέρες αναμένονται άλλοι τόσοι. Ο χώρος του παλιού στρατοπέδου έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να χωρά έως και 1.500 άτομα, όχι όμως ακόμη. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του βαυαρικού υπουργείου όλες οι ακροάσεις, οι ιατρικές εξετάσεις και η καταγραφή θα έχουν ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες τέσσερεις με έξι εβδομάδες. Η επαναπροώθηση των προσφύγων έχει σχεδιαστεί να γίνεται μέσω του στρατιωτικού αεροδρομίου του Ίνγκολσταντ, εφόσον οι ένοπλες δυνάμεις δώσουν σχετική έγκριση. Σε κάθε περίπτωση οι συνθήκες διαμονής στο κέντρο πρώτης υποδοχής και καταγραφής διαγράφονται δύσκολες. Για την ώρα οι χώροι που είναι έτοιμοι είναι περιορισμένοι με αποτέλεσμα όλες οι διαδικασίες να διεξάγονται ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο.
Έντονες αντιδράσεις
Παρά της διαβεβαιώσεις της Εμίλια Μίλερ ότι στόχος του νέου κέντρου δεν είναι ο εκφοβισμός καθώς και ότι οι νεοαφιχθέντες, είτε προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές της Μέσης Ανατολής είτε από τα Βαλκάνια που θεωρούνται «ασφαλείς χώρες προέλευσης» θα έχουν την ίδια μεταχείριση χωρίς διακρίσεις σε βάρος τους, εγείρονται ενστάσεις.
«Όλοι θα φιλοξενηθούν υπό ανθρώπινες συνθήκες» είπε η Βαυαρή υπουργός χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η τοπική κυβέρνηση θα κάνει τα πάντα για να αποφευχθούν φαινόμενα ακροδεξιάς βίας όπως στο Χαϊντενάου.
Έχουν όμως προκληθεί έντονες αντιδράσεις από ανθρωπιστικές οργανώσεις αλλά και απλούς πολίτες, οι οποίοι θεωρούν τον χαρακτηρισμό πολλών χωρών των Βαλκανίων ως «ασφαλών χωρών προέλευσης» σαν πρόφαση για μια πιο σκληρή μεταναστευτική πολιτική.
Η «δημόσια συζήτηση περί ασφαλών χωρών προέλευσης αποπροσανατολίζει από το πραγματικό πρόβλημα» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΜΚΟ Pro Asyl.
Πηγή: DLF / Deutsche Welle
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
