Με το σταγονόμετρο υπογράφονται οι κλαδικές συμβάσεις, καθώς πλέον ένας στους δυο εργαζόμενους απασχολείται και αμείβεται σύμφωνα με όσα προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας αφού δεν υπογράφονται νέες. Η εξάπλωση των ατομικών και επιχειρησιακών συμβάσεων γίνεται ραγδαία, καθώς περίπου ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι έχουν υποστεί «αυτόματες» μειώσεις αποδοχών και περικοπές σε όλα τα επιπλέον επιδόματα, πλην των τεσσάρων που προβλέπει ο νόμος, έως και το 40%.
Σύμφωνα με τα στοιχεί του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, από τις 14 Φεβρουαρίου του 2012, οπότε τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος για το καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, υπογράφηκαν μόνο πέντε εθνικές κλαδικές συμβάσεις εργασίας:
-Σε σύνολο 43 κλαδικών συμβάσεων που είχαν καταγγελθεί μετά τις 14 Φεβρουαρίου υπογράφηκαν μόλις 4 συμβάσεις, προβλέποντας μειώσεις από 6,3% έως και 20% στους βασικούς μισθούς με αντάλλαγμα τη διατήρηση των περισσότερων επιδομάτων, όπως ίσχυαν και πριν την εφαρμογή του νέου νόμου. Μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις συνεχίζεται η καταβολή και των επιπλέον επιδομάτων πέρα των τεσσάρων αλλά «κουρεμένων». Οι τέσσερις κλαδικές συμβάσεις καλύπτουν τους ξενοδοχοϋπάλληλους (οι οποίοι έχουν υποστεί μείωση στους βασικούς μισθούς κατά 15%), τους εργαζόμενους σε ιδιωτικές κλινικές (με μείωση αποδοχών έως και 20% και περικοπή επιδομάτων), τους υπαλλήλους σε ξένες αεροπορικές εταιρίες και εργαζομένους στις επιχειρήσεις με την ειδικότητα του/της συμβούλου ομορφιάς/αισθητικού.
-Η κλαδική σύμβαση των απασχολουμένων στις εμπορικές επιχειρήσεις υπογράφηκε χωρίς να έχει προηγηθεί η καταγγελία της με μειώσεις των βασικών μισθών κατά 6,3%.
Οι παραπάνω κλαδικές συμβάσεις «προστατεύουν» μόλις 700.000 εργαζόμενους. Μετά την παρέλευση τριμήνου από την ημερομηνία της λήξης ή της καταγγελίας των συλλογικών συμβάσεων, ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα, χωρίς να χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη του εργαζόμενου, να μειώσει τις αποδοχές διατηρώντας το βασικό μισθό της κλαδικής συν τέσσερα επιδόματα (όπου αυτά υπάρχουν) μέχρις ότου υπογραφεί νέα συλλογική σύμβαση. Η νέα αμοιβή των εργαζομένων γίνεται μέσω ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων και τα επιδόματα που διατηρούνται είναι της ωρίμασης, των τέκνων, των σπουδών και της επικίνδυνης εργασίας. «Προσαρμογές» αμοιβών έχουν ήδη γίνει μέσω ατομικών συμβάσεων σε δεκάδες κλάδους όπου οι συλλογικές συμβάσεις είχαν λήξει ή καταγγελθεί και πριν από τις 14 Φεβρουαρίου του 2012, μέσω επιχειρησιακών με όριο αμοιβής ό,τι προβλέπει η ΕΓΣΣΕ, αλλά και μέσω της μετατροπής των συμβάσεων από πλήρους απασχόλησης σε μερικής (με προαπαιτούμενη τη συμφωνία του εργαζόμενου) ή σε εκ περιτροπής εργασία (ύστερα από διαβούλευση και με δυνατότητα μονομερούς απόφασης του εργοδότη σε αυτή την περίπτωση).
Οι ριζικές αλλαγές που προβλέπει ο νέος νόμος με αποτέλεσμα την ανατροπή της αγοράς εργασίας είναι οι εξής:
-Η διαιτησία μπορεί να ρυθμίσει μόνο το βασικό μισθό και έχει αποκλειστεί η δυνατότατα διατήρησης όρων προηγούμενων συλλογικών συμβάσεων (διατηρητική ρήτρα, Ν. 3899/2010 άρθρο 14). Η προσφυγή στη διαιτησία επιτρέπεται μόνο όταν συμφωνούν και τα δύο μέρη (Ν. 4046/2012 άρθρο 1 παρ. 6 και ΠΥΣ 6/2012).
-Η επέκταση των ΣΣΕ και ΔΑ αναστέλλεται όσο ισχύει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα στήριξης, δηλαδή μέχρι της 31/12/2015 (Ν. 4024/2011 άρθρο 37).
-Αναστέλλεται όσο ισχύει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα στήριξης, δηλαδή μέχρι 31/12/2015 η εφαρμογή της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τον εργαζόμενο όταν συρρέει κλαδική ΣΣΕ με επιχειρησιακή ΣΣΕ (Ν. 4024/2011 άρθρο 37).
-Επιχειρησιακές ΣΣΕ καταρτίζονται σε επιχειρήσεις ανεξαρτήτως του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούν και υπογράφονται από τον εργοδότη και επιχειρησιακή συνδικαλιστική οργάνωση (σωματείο εργαζομένων) και αν αυτή δεν υπάρχει από ένωση προσώπων στην οποία μετέχουν τουλάχιστον τα 3/5 των εργαζομένων στην επιχείρηση (Ν. 4024/2011 άρθρο 37).
-Η διάρκεια των ΣΣΕ δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα έτος. Οι ΣΣΕ μπορεί να έχουν διάρκεια ορισμένου χρόνου και μέγιστη έως τρία έτη. Η ισχύς των ΣΣΕ και ΔΑ που λήγουν ή καταγγέλλονται παρατείνονται εκ του νόμου για τρεις μήνες και εφαρμόζονται και στους νεοπροσλαμβανόμενους (Ν.4046/2012 άρθρο 1 παρ.6 και ΠΥΣ 6/2012).
-Μετά την πάροδο των τριών μηνών της εκ του νόμου παράτασης των ΣΣΕ και ΔΑ που έληξαν ή καταγγέλθηκαν διατηρούνται μόνο οι όροι που ορίζουν βασικό μισθό και επίδομα ωρίμασης, τέκνων, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας και αυτοί ως όροι ατομικής σύμβασης εργασίας. Η αναπροσαρμογή αυτή των αποδοχών γίνεται μονομερώς από τον εργοδότη (νομιμοποιείται δεν υποχρεούται, Ν. 4046/2012 άρθρο 1 παρ.6 και ΠΥΣ 6/2012).
-Δεν μπορεί να δοθεί αύξηση σε μισθό μέσω ωρίμασης έως ότου η ανεργία στη χώρα να φτάσει μέχρι το ποσοστό του 10%.
Πηγή: express
Επιμέλεια: Φλώρα Πέτση
